Natijada, ota-ona farzandlarining har tomonlama o‘sishi hamda rivojlanishi yo'lida unga madad bo‘lish o‘miga, o‘z harakatlarining samara berishidan noumid bo‘lib qoladi. Faqatgina nogiron farzandi bor bo‘lgan oilalaming muam molari o‘z yechimini topgan taqdirdagina, ulami to‘liq rea blitatsiya qilish va u oilani jamiyatga integratsiyasini ta’min- lashi mumkin bo‘ladi. Mehnat va ijtimoiy ta’minot vazirligining ma’lumotlariga ko‘ra, 3—11 %gacha bo'lgan bolalar tug'ma nuqson va irsiy kasalliklar bilan tug‘ilgan. Ulaming deyarli yarmi bu kasal- liklar oqibatida nogiron bo‘lib qolishayapti. Bunga sabab ota- onalar farzandlaridagi nuqsoni juda kech sezishadi va uni reablitatsiya qilish uchun kerakli zarur choralami o‘z vaqtida ko‘rishmaydi. Shu sababli Respublikamizda nogiron bolalar soni tendensiyasiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, quyidagi statistik ma’lumotga tayanish mumkin bo‘ladi. 1993-yilda respublika bo‘yicha jami nogironlar soni 173,5 ming kishini tashkil etgan, 1997-yilga borib bu ko‘rsatkich 223,5 ming kishini tashkil etgan, ya’ni 1,3 martaga ко‘pay- 365
gan. Shu jumladan, 16 yoshgacha bo‘lgan nogiron bolalar som 1993-yilda 49,9 ming kishi bo'lib, ular umumiy nogi- ronlar sonining 28,8 %ini tashkil etgan bo‘lsa, 1997-yilga borib bolalikdan nogironlar 106,0 ming kishini, ya’ni nogi- ronlaming umumiy sonining 47,7 %ini tashkil etgan. Ushbu to‘rt yil ichida bolalikdagi nogironlik 18,6 % o'sganligining kuzatilishi juda achinarli holdir (Тендер и развитие в Узбекистане. Статистический сборник, 1998 г.). 2000- yilda Respublikada 0-16 yoshgacha bo‘lgan 111011 bola