Органик кимё лабораториясида ишлаш қоидалари

Yodning kaliy yodiddagi eritmasi.
6 ml suvda 6 g kaliy 
yodid eritiladi va unga 2 g yod kristallari qo‘shiladi. Yod erib 
bo‘lgach, suv qo‘shib eritma hajmi 100 ml ga etkaziladi. 
5. 
Yodning spirtdagi 0,05% li eritmasi.
Stakanda 0,5 g yod 10 
ml etil spirtda eritiladi. So‘ngra hosil bo‘lgan eritmaning hajmini 1
l
ga 
etkazish uchun unga etil spirt qo‘shiladi. 
6. 
Yod-kraxmalli qog‘oz.
0,5 g kartoshka kraxmali 5-8 ml 
sovuq suv bilan aralashtiriladi va uni 100 ml qaynab turgan suvga 
quyiladi. So‘ngra bir jinsli kleyster hosil bo‘lgunicha qaynatiladi. 
Kleyster sovigandan so‘ng 0,5 g KI ni bir necha ml suvda eritib 
qo‘shiladi. Tayyorlangan eritma filtr qog‘oz lentasiga shimdiriladi va 
havoda quritiladi. Yod-kraxmalli qog‘oz qopqog‘i zich berkitiladigan 
idishlarda saqlanadi. 
7. 
Kraxmal kleysterining 2% li eritmasi
. Sotuvdagi kraxmal 
tarkibida doimo suvda eriydigan qo‘shimcha moddalar bo‘ladi. Shu 
qo‘shimchalardan tozalash uchun kraxmal suv bilan yuviladi. 

---

228 
Propirkada 2 g kraxmalga 10 ml suv solinadi va chayqatiladi. 
Aralashma bir oz tindiriladi va suv to‘kib tashlanadi. So‘ngra yana 10 
ml suv qo‘shib chayqatiladi va bir oz tindirib suv to‘kib tashlanadi. 
Probirkadagi kraxmalga yana 10 ml suv qo‘shib aralashma 
chayqatiladi va u 10 ml qaynab turgan suvga quyiladi. tiniq kraxmal 
kleysteri hosil bo‘ladi. 
8. 
Kumush oksidning ammiakdagi eritmasi.
Probirkaga 
kumush nitratning 1% li eritmasidan 3-5 ml solinadi va chayqatib 
turgan holda hosil bo‘lgan kumush gidroksid cho‘kmasi erib 
ketgunicha dastlab unga ammiakning 10% li eritmasidan tomchilab 
qo‘shiladi. Bunda kumush ammiakli kompleks hosil bo‘ladi. 
Tayyorlangan eritmani uzoq muddat saqlash mumkin emas. Chunki 
kumush ammiakat asta-sekin parchalanib, nam holida kuchli 
portlaydigan kumush nitrit hosil qiladi. Shuning uchun ham bu reaktiv 
bevosita tajribani boshlashdan avval kerakli miqdorda tayyorlanadi. 
9.