Organik kimyoga kirish. Organik kimyo rivojlanish tarixi


Anorganik birikmalarni ko`pchiligi esa yonmaydi



Yüklə 353,03 Kb.
səhifə4/5
tarix16.12.2022
ölçüsü353,03 Kb.
#75559
1   2   3   4   5
1. Mavzu Uglerod atomiga xos

Anorganik birikmalarni ko`pchiligi esa yonmaydi.

Izomeriya hodisasi.

  • Izomeriya hodisasi.
  • Izomeriya terminini fanga 1830-yilda Berselius kiritgan.
  • Izomeriya mohiyatini 1864 – yilda Butlerov o’zining tuzilish nazariyasini ikkinchi qoidasi orqali tushuntirib bergan.
  • Izomeriya (“izos” – teng va ”meros’’ – qism manosini bildiradi) – tarkibi va molekulyar massasi bir hil lekin tuzilishi va hossalari bilan farq qiluvchi moddalar izomerlar deyiladi.
  • C2H5OH ga ikki xil modda mos keladi
  • C2H5OH – spirt (etil) suyuqlik qaynash temperaturasi 78 oC; CH3CH2OH
  • CH3OCH3 - dimetil efir gaz suyuqlanish temperaturasi 23,6 oC; CH3 – O – CH3
  • C3H6O ga ham ikki hil shakl mos keladi.
  • CH3CH2CHO aldegid shakl; CH3-CO-CH3 keton shakl

Organik birikmalarda uglerod atomining oksidlanish darajasi u hosil qiladigan bog'lanish soniga mos kelmaydi, ya'ni shu elementning valentligiga teng emas.
Ma'lumki, organik birikma­larda uglerodning oksidlanish darajasi
—4 dan 0 va +4 gacha bo'lishi mumkin.
Masalan,
metan CH4 da — 4,
metanol CH3OH da -2;
metanal HCHO da - 0;
chumoli kislota HCOOH da +2;
CO2da esa +4 ga teng,
Shu sababli, organik kimyoda oksidlanish darajasi tushunchasi o'rniga valentlik tushunchasi qo'llaniladi. Uglerod atomining qo'zg'algan holatdagi valentligi doimo 4 ga teng, ya'ni u to'rtta kovalent bog'lanishga ega.
Uglerod atomining oksidlanish darajasi

Sinf

Funksional gruppa

Umumiy formula

Misolla

Galogenli birikma

-F, -Cl, Br, О (X- bu yerda galogen)

R -X

CH3CH2Cl-xloretan


Yüklə 353,03 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin