Osiyo Xalqaro universitetining S5-21 guruh talabasi adizov rixsitilloning Iqtisodiy siyosatga kirish fanidan mustaqil ishi tekshirdi: ashurova muborak

Xalqaro savdoga zamonaviy qarashlar bir nccha nazariyalami o'z ichiga oladi. Vlar Adam Smit allaqachon ta'riflab bcrgan mutlaq ustunlik nazariyasidan (l776-yil) boshlanadi. Nazariyotchi har bir mamlakatda boshqa marnlakatlardagiga qaraganda ancha kam chiqimlar bilan tovarlar va xizmatlarning muayyan turlarinin ishlab chiqarishga imko~ bcradigan mutiaq ustunlik mavjudJigini isbotlab bcrdi (bunday ustunlik tabiiy tusda bo'lishi yoki iqtisodiy rivojlanish jarayonida cgaUanishi mumkin). Savdo o'zaro foydaJi bo'lishi uchun mamlakatlaming har biri shunday mutlaq ustunlikka ega bo'lishi kerak, lekin u ishlab chiqarish '1'aoliyatining turli YO'nalishlaridan o'rin olishi lozim. Turli davlatlar itrtisodiy faoliyatini ixtisoslashtirishning asosiy shart-sharoitlaridan biri ham ana shundadir. Smit nazariyasidan ixtisoslashtirish qanchalik chuqur bo'lsa, mamlakat oladigan foyda ham shunchalik ko'p bo'ladi, degan xulosa kelib chiqadi.

• Xalqaro savdoga zamonaviy qarashlar bir nccha nazariyalami o'z ichiga oladi. Vlar Adam Smit allaqachon ta'riflab bcrgan mutlaq ustunlik nazariyasidan (l776-yil) boshlanadi. Nazariyotchi har bir mamlakatda boshqa marnlakatlardagiga qaraganda ancha kam chiqimlar bilan tovarlar va xizmatlarning muayyan turlarinin ishlab chiqarishga imko~ bcradigan mutiaq ustunlik mavjudJigini isbotlab bcrdi (bunday ustunlik tabiiy tusda bo'lishi yoki iqtisodiy rivojlanish jarayonida cgaUanishi mumkin). Savdo o'zaro foydaJi bo'lishi uchun mamlakatlaming har biri shunday mutlaq ustunlikka ega bo'lishi kerak, lekin u ishlab chiqarish '1'aoliyatining turli YO'nalishlaridan o'rin olishi lozim. Turli davlatlar itrtisodiy faoliyatini ixtisoslashtirishning asosiy shart-sharoitlaridan biri ham ana shundadir. Smit nazariyasidan ixtisoslashtirish qanchalik chuqur bo'lsa, mamlakat oladigan foyda ham shunchalik ko'p bo'ladi, degan xulosa kelib chiqadi.

Tasnif (klassifikatsiya) deganda muayyan belgilar bo'yicha aniq guruhlarga taqsimlash tushuniladi. Tashqi iqtisodiy aloqalaming tasnifi tizimi aJoqa turlari va shakllaridan iboratdir. Tashqi iqtisodiy aloqaJar turi - bitta umumiy belgi, masaJan, tovar ~imining yo'nalishi yoki tarkibiy belgi bilan birJashtirilgan.. aloqalar majmuidir. Tovar oqimining yo'naJishi bilan bog'langan tasn.»: belgisi tovar (xizmatiar, ishlar)ning bir mamlakatdan boshqasiga harakatini, ya'ni tovaming mamlakatdan olib chiqilishi yoki mazkur mamlakatga olib kirilishini belgilaydi. Ushbu belgiga ko'ra, tashqi iqtisodiy aloqaJar tovami sot ish va oJib chiqish bilan bog'Hq eksport aloqal~riga hamda tovarni xarid qilish va olib kelish bilan bog'liq import a10qalariga bo'linadi

• Tasnif (klassifikatsiya) deganda muayyan belgilar bo'yicha aniq guruhlarga taqsimlash tushuniladi. Tashqi iqtisodiy aloqalaming tasnifi tizimi aJoqa turlari va shakllaridan iboratdir. Tashqi iqtisodiy aloqaJar turi - bitta umumiy belgi, masaJan, tovar ~imining yo'nalishi yoki tarkibiy belgi bilan birJashtirilgan.. aloqalar majmuidir. Tovar oqimining yo'naJishi bilan bog'langan tasn.»: belgisi tovar (xizmatiar, ishlar)ning bir mamlakatdan boshqasiga harakatini, ya'ni tovaming mamlakatdan olib chiqilishi yoki mazkur mamlakatga olib kirilishini belgilaydi. Ushbu belgiga ko'ra, tashqi iqtisodiy aloqaJar tovami sot ish va oJib chiqish bilan bog'Hq eksport aloqal~riga hamda tovarni xarid qilish va olib kelish bilan bog'liq import a10qalariga bo'linadi