Oвid haydarov

faqat ma‘naviy sanksiyalarni qo‗llashi mumkin. Lekin o‗rinli va to‗g‗ri 
qo‗llangan ma‘naviy sanksiyalarning kuchi huquqiy sanksiyalar kuchidan 
kam bo‗lmasligi mumkin. 
Jamoatchilik  nazorati  ijtimoiy  tizimning  o„zini  o„zi  tartibga  solish 
usulidir.  Mazkur  usul  huquqiy  me‘yorlar  yordamida  hamda  mazkur 
tizimning  tarkibiy  qismlari  orqali  tartib  va  barqarorlikni  ta‘minlash 
maqsadida  o‗tkaziladi.  Jamoatchilik  nazoratining  xarakteri,  mazmuni, 
yo‗naltirilganligi  mazkur  ijtimoiy  tizimning  xarakteri,  mohiyati  va  tipi 
bilan belgilanadi.  
Jamoatchilik  nazoratining  samaradorligini  ta‘minlashda  muhim 
omillardan  biri  davlat  hokimiyati  organlari  faoliyatining  shaffofligidir. 
Shuni  hisobga  olib  mamlakatimizda  muhim  ijtimoiy  eksperiment 
o‗tkazildi.  Ana  shu  eksperiment  Buxoro  va  Samarqand  viloyatlari  davlat 
hokimiyati  va  boshqaruvi  organlari  2013  yilning  may-noyabr  oylarida 
qonun  loyihasi  talablariga  mos  keladigan  yangi  rejimda  faoliyat  yuritdi. 
Masalan,  yangi  talablarga  ko‗ra,  jismoniy  va  yuridik  shaxslarning 
so‗rovlari qayd etilgan kundan boshlab, 15 kun davomida ko‗rib chiqilishi 
belgilandi. OAVning eksperiment sub‘ektlari faoliyati, mansabdor shaxslar 
bilan  intervyu  tashkil  qilish  haqidagi  so‗rovlarini  esa,  yetti  kundan 
oshmagan muddatda ko‗rib chiqish belgilandi. 
2.  2018  yil  12  aprelda  ―Jamoatchilik  nazorati  to‗g‗risida‖gi  Qonun 
O‗zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan imzolandi va kuchga kirdi. 
Ushbu  qonun  21  moddadan  iborat  bo‗lib  qonunning  maqsadi  davlat 
organlari  va  muassasalari  faoliyati  ustidan  jamoatchilik  nazoratini  tashkil 
etish hamda amalga oshirish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan 
iborat
1
.  Qonunda  jamoatchilik  nazorati  sub‘ektlari,  ob‘ekti,  asosiy 
prinsiplari, jamoatchilik nazorati shakllari va boshqa bir qancha masalalar 
aniq belgilab berilgan. Ushbu Qonun fuqarolarning huquqlari, erkinliklari 
va  qonuniy  manfaatlari  himoya  qilinishini  hamda  qonun  hujjatlari 
talablariga  davlat  organlari  va  ularning  mansabdor  shaxslari  tomonidan 
og‗ishmay  rioya  etilishini,  ular  oldida  turgan  vazifalarning  samarali 
amalga oshirilishini ta‘minlashga qaratilganligi bilan ahamiyatlidir.  
                                                           
1
 ―Jamoatchilik nazorati to‗g‗risida‖ O‗zbekiston Respublikasining Qonuni. 2018 yil 12 aprel, № ЎРҚ-474 
 

---

145 
 
O‗zbekiston  Respublikasining  ―Jamoatchilik  nazorati  to‗g‗risida‖gi 
Qonuni  3-moddasida  ta‘kidlanishicha  quyidagilar    jamoatchilik