O'zbek tili va adabiyotini o'qitish

Nutqni ham lisoniy, ham etik-etnografik xususiyatlarni
hisobga olgan holda tadqiq etish natijasida sotsiolingvistikaning yangi tarmog‘i - etnosotsiolingvistika shakllandi va bugungi kunda jadal rivojlanmoqda.

Shu tamoyil asosida lisoniy

birliklardan ijtimoiy (sotsial) etnik omillarni hisobga olgan
xolda qay birini muayyan sharoitda qo‘llash ko‘proq samarali, ya’ni
ta’sirchan ekanligini o‘rganuvchi etnosotsiolingvistikaning yangi bir
tarmog‘i -etnosotsiopragmatika⁵ yoki pragmatik etnosotsiolingvistika shakllanmokda va rivojlanmoqda.

Etnosotsiopragmatikaning vazifalari:

1) muloqot jarayonining etnosotsiopragmatik tavsifi asoslari;

2) etnosotsiopragmatik tushuncha va kategoriyalarni aniqlash va

ularni tavsiflash;

3) o‘zaro fikr almashinish jarayonini axlok-odob va etnik madaniyat me’yorlari bilan uyg‘unlashtirishning nazarii metodologik tamoyillarini ochish va tavsiflash;

6) serqirra muloqot jarayoni tabiatini belgilovchi xilma-xil omillarning o‘zaro uyg‘unlashish shart-sharoitlarini aniqlash va tavsiflash.

Etnosotsiopragmatika e'tibor qaratishi zarur bo'lgan eng muhim muamolarga quyidagilarni kiritish mumkin: til va millatning o'zaro ta'sirlashivi;til va madaniyaning o'zaro aloqasi va ta'sirlashuvi; billingviz

(Ikki tillilik) va diglossiyaning ijtimoiy jihatlari muammosi; til siyosati muamosi va boshqa.O'zbekistonda o'tgan asrning 70-80 yillaridan boshlab rivojlanib kelmoqda .Gonsalo de Korreas tilning ijtimoiy turli - tumanligi xusisida shunday yozgan: "Tilda viloyatlardagi dialektlardan tashqari, mazkur viloyatda yashovchilarning yoshi,mavqei mol-mulki bilan bog'liq ayrim shakllar ham mavjud bo'ladi. Bular qishloq aholisi, avom xalq, shaharliklar, zodagonlar, saroy ahli, tarixchi olimlar,din arboblari, qariyalar,erkaklar,ayollar, va hatto bolalarning tillaridir".

Xulosa

Xulosa qilib aytganda etnosotsiopragmatika sohasi O'zbekistonda rivojlanish bosqichida davom etyapti. Hali bu sohada bajariladigan dozarb masalalar o'z yechimini kutmoqda. G'ayratli va sog'lom fikrli, yetuk bilimli yoshlar izlanishda ekan,albatta, bu soha taraqqiy etadi.