O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va

---

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI 
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI 
MUHAMMAD AL – XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
UNIVERSITETI FARG‘ONA FILIALI 
“Dasturiy injiniring va Raqamli texnalogiyalar” fakulteti 
“Dasturiy injiniring” yo`nalishi 
“
Dasturiy ta'minot tizimlarini loyihalash
” fanidan
Bajardi: 652-21 guruh talabasi 
Saydullayev Samandar 
Qabul qilingan:
Asrayev A
Fergana 2023 
 

---

Dasturiy taminot tizimlarini loyihalash fanidan
 
Mavzu:
Visual modellashtirish va dekompozitsiya tamoyili (modullilik) 
Reja:
1. LOYIHALASH MODELI
2. Vizual modellashtirish nima ?
3. Dekompositsiya haqida tushuncha
LOYIHALASH MODELI
■ 
Loyihalash modeli - bu dasturiy ta'minot 
tizimining ishchi mahsulotidir.
Loyihalash modeli - bu tizimni amalga oshirish abstraksiyasidir. U dasturiy 
ta’minot tizimining eskizini ko'rsatish, hamda hujjatlashtirish ishlari uchun ishlatiladi. Bu 
barcha loyiha sinflarini, quyi tizimlarni, paketlarni, hamkorlikni va ular o'rtasidagi muno
sabatlarni
o'z ichiga olgan 
keng, kompozision ishchi 
mahsulotidir.
Loyihalash modeli:
■ 
Jamoaga 
yechim tuzilishi 
va 
yondashuvni 
tushunish imkonini 
beradi.
■ Tizim talablariga muvofiq talab qilinadigan tizim elementlari orasidagi o'zaro 
aloqalarni
belgilaydi.
■Tizim elementlari va interfeyslarining optimal to'plamini tanlash va aniqlashga yorda
m beradi.

---

Model tasniflari
Axborot tizimlarini loyihalashda 2 turdagi modellar qo'llaniladi:
■ "xuddi shunday" («as-is») modellar ATni joriy etish kerak bo'lgan muhitda
modellashtirishni boshlash vaqtidagi mavjud vaziyatni aks ettiradi; loyihachi 
tashkilot nima bn shug’ullanishini, axborot tizimi qayerda ishlatilishini tushunishi va 
mavjud qiyinchiliklarni aniqlashi kerak;
■ “bo'lishi kerak” («as-to-be») modellar hozirgi holatni optimallashtirish 
bo'yicha choratadbirlarni taklif qiladi.
Model tasniflari
AT modeli ustida ishlash jarayonida qo’yilgan vazifalar aniqroq turdagi modellar 
yordamida hal qilinadi:
■ funktsional model xizmat ko'rsatilayotgan tizimning ishlash tamoyillarini, uning
tuzilishini, undagi ulanishlarni tavsiflaydi;
■ hodisa modeli tizimdagi axborot jarayonlarini aks ettiradi: uning holati va 
biridan ikkinchisiga o'tishi, bunday o'tish shartlari, hodisalar ketma-ketligi;
■ vizual modellar grafik vositalardan foydalangan holda tizimning tuzilishini, unda 
sodir bo'ladigan jarayonlar ketma-ketligini, AT ishlatiladigan ma'lumotlar 
o'rtasidagi munosabatni namoyish etadi. 

---

Funksional model Hodisa modeli Mbning Vizual modeli
Muvaffaqiyatli loyiha modelining
xususiyatlari
■ Tizim talablariga javob beradi.
■ Amalga oshirish muhitidagi o'zgarishlarga chidamli.
■ Boshqa mumkin bo'lgan ob'ekt modellari va tizim ilovalari bilan solishtirganda
uni texnik xizmat ko’rsatishi qulay.
■ Uni amalga oshirish nuqtai nazaridan tushunish mumkin.
■ U dastur kodida yaxshi hujjatlashtirilgan ma'lumotlarni o'z ichiga olmaydi.
■ U talablarning o'zgarishiga osongina moslashadi.
Visual modellashtirish nima
Vizual modellashtirish nima?
■