O‘zbekiston respublikasi maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi

Bitiruv malakaviy ishning o`rganilganlik darajasi: Innovatsion ta’lim sharoitida boshlangich ta’lim o’qituvchisining kasbiy va shaxsiy rivojlanishini psixologik qo'llab-quvvatlash muammosi o'rtasidagi qarama-qarshilik bilan bog'liq: pedagogik amaliyotga innovatsion ta'lim sharoitida psixologik yordam olish zarurati va psixologik yordam ko'rsatish zarurati. innovatsion ta’lim sharoitida boshlangich ta’lim o’qituvchisining kasbiy va shaxsiy rivojlanishini ta’minlaydi.
Ushbu qarama-qarshilikni hal qilish yo'llarini topish istagi bizning tadqiqotimiz muammosini aniqladi. Nazariy jihatdan, bu innovatsion ta’lim sharoitida boshlangich ta’lim o’qituvchisining kasbiy va shaxsiy rivojlanishini psixologik qo'llab-quvvatlash modelini ishlab chiqish; amaliy jihatdan - ta'limning o'zgaruvchan ilmiy, uslubiy, eksperimental, o'quv-uslubiy va texnologik bazasida o'qituvchining kasbiy va shaxsiy rivojlanishi shartlarini aniqlash.
Innovatsion ta'lim sharoitida boshlangich ta’lim o’qituvchisining shaxsiy va kasbiy rivojlanishini psixologik qo'llab-quvvatlash jarayoni nafaqat pedagog-psixolog olimlari, balki fiziolog va tibbiyot xodimlarini qiziqirib kelgan eng dolzarb muammolardan biridir. Bu muammo bilan dastlab rus olimlari - S.G.Vershlovskiy, E.N. Gusinskiy, Yu.N.Turchaninova, I.Vachkov, I.Grinshpun, N.Pryazhnikov, S.Gladding, E.V.Vasilevskaya, D.V.Osipov, V.S.Lazarev, T.V.Luchkina, J.Shellebach-Zell, G.A.Vinogradova, I.B.Avakyan va boshqalar ko`proq shug`ullanishgan.
Ko'pgina olimlar -S.G. Vershlovskiy, E.N.Gusinskiy, Yu.N.Turchaninova va boshqalar innovatsion ta'lim sharoitida o'qituvchilar uchun zarur bo'lgan professional psixologik yordam yo‘qligini to‘g‘ri ta’kidlaydi[]. Jumladan:

• 
  o'qituvchining kasbiy va shaxsiy o'zini o'zi belgilashiga hissa qo'shadigan o'qituvchi (Shimoliy Osetiya Respublikasi - Alaniya aholini ish bilan ta'minlash qo'mitasi);
  
• 
  o'qituvchi bilan psixoterapevtik, diagnostika va tuzatish ishlari (I.Vachkov, I.Grinshpun, N.Pryazhnikov);
  
• 
  o'z vaqtida empatik qobiliyatlarni ko'rsatish qobiliyati, ma'qullash, xushmuomalalik, diqqatlilik, ancha qabul qiluvchi, samimiy bo'lish (S.Gladding) va boshqalar.
  

Psixologik yordamni rivojlantirish uchun o'qituvchining kasbiy va shaxsiy rivojlanishi muhim ahamiyatga ega, bu ajralmas va dinamik xususiyatdir. Ushbu kontseptsiyaning mohiyatini olimlar tomonidan tushunish bo'yicha turli nuqtai nazarlar mavjud:

• 
  o'qituvchining kasbiy va shaxsiy rivojlanishi - o'qituvchining kasbiy mahoratining rivojlanish darajasi (E.V.Vasilevskaya);
  
• 
  o'qituvchining muayyan yangiliklarni qo'llash muhimligini tushunishi, ularni izlash, tanlash va amalga oshirish qobiliyati (D.V.Osipov);
  
• 
  ta'lim tizimini rivojlantirish doirasida innovatsion faoliyatni amalga oshirishga tayyorlik (V.S.Lazarev).
  

Shu bilan birga ushbu sharoitlar rus pedagog olimi T.V.Luchkinaning innovatsion faoliyatda o'qituvchining shaxsiy va kasbiy o'zini o'zi rivojlantirish va J.Shellebach-Zellning loyiha innovatsion faoliyatiga uzoq muddatli qiziqishni saqlab qolish hamda G.A.Vinogradova, I.B.Avakyanlarning turli xil ijtimoiy-psixologik iqlim sharoitlarida kasb-hunar kollejlari professor-o'qituvchilarining innovatsion tayyorgarligini rivojlantirish muammolarini o'rganishda qisman ko'rib chiqilgan.
Biroq innovatsion ta'lim sharoitida boshlangich ta’lim o’qituvchisining shaxsiy va kasbiy rivojlanishi muammosiga tadqiqotchilarning katta qiziqishiga qaramay, ko`plab masalalar, xususan, innovatsion ta'lim sharoitida boshlangich ta’lim o’qituvchisining shaxsiy-kasbiy rivojlanishini psixologik qo'llab-quvvatlash bilan bog`liq masalalar hali ham kam o`rganilgan.
Zero, bugungi kunda boshlang`ich ta`lim oldidagi dolzarb vazifalardan biri - pedagoglarning shaxsiy-kasbiy rivojlanishini psixologik qo'llab-quvvatlashdir.