O'zbekiston respublikasi oliv va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIV VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI
QARSHI MUHANDISLIK-IQTISODIVOT INSTITUTI
"TASDIQLAYMAN"
2022 Yil
08.00.06 - "EKONOMETRIKA VA STATISTIKA" IXTISOSLIGI BO'YICHA TAYANCH DOKTARANTURAGA (Phi)) KIRUVCHILAR
UCHUN
"MUTAXASSISLIK FANI" DAN KIRISH IMTIHONI SAVOLLARI
Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti
Kengashming " 2022 yildagi
yig'ilishida muhokama etilgan va ma'qullangan
Qarshi • 2022 Yil
08.00.06 - "Ekonometrika va statistika” ixtisosligi bo'yicha tayanch doktaranturaga (phd) kiruvchilar uchun "Mutaxassislik fani” dan tayanch doktorantura (phd) ga kirish imtihoni umumiy savollari
1 Iqtisodiy tizim iyerarxiyasi. Iqtisodiy-matematik modellar.

2. 
   Ekonometrik modellashtirish. Asosiy o' zgaruvchan ekonometrik modellar.
   
3. 
   Ekonometrik usullar va modellarning mazmuni. Dispersion tahlil.
   
4. 
   Korrelyatsion tahlil. Regression tahlil. Faktorli tahlil.
   
5. 
   Ekonometrik usullar. Iqtisodiy o' sish nazariyasi.
   
6. 
   Ishlab chiqarish funksiyasi nazariyasi.
   
7. 
   Talab va taklifning ekonometrik tahlili.
   
8. 
   Ekonometrik modellashtirish bosqichlari.
   
9. 
   Pul va tovar bozorini ekonometrik va statistik modellari.
   
10. 
    Fond bozorining indekslari. Ishbilarmonlik faoliyatini ekonometrik modellashtirish.
    

11 Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni statistik modellashtirish. Statistik modellashtirish turlari.

12. 
    Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik faoliyatining ijtimoiy-iqtisodiy sohalarda tutgan o ^c rni. Kichik biznesning tarmoqlar tasnifi.
    
13. 
    Kichik biznes korxonalari iqtisodiy faoliyatini ifodalovchi statistik ko ^C rsatkichlar.
    
14. 
    Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning aholi bandligida tutgan o'rnini statistik baholash.
    
15. 
    Kichik biznes sohasini ekonometrik modellashtirish. Kichik biznes sohasining statistik ko'rsatkichlarini łakomillashtirish.
    
16. 
    "To'plam”ning statistik tushunchalari: bosh to'plam, tanlanma to'plam, cheklangan to'plam va cheklanmagan to'plam. Tanlanma kuzatish usullari.
    
17. 
    Tanlanmaning reprezentativligini ta'minlash usullari. Bosh to'plam. Tanlanmaning o'rtacha xatosi. Xatoning yuqori chegarasi. Tasodifiy miqdorlar.
    
18. 
    O'rtacha arifmetik miqdor, variatsiya va variatsion qator belgilari.
    
19. 
    Chastota, absolyut miqdorlar, nisbiy chastota, variatsion kenglik, ekstremum. Dispersiya, o ^C rtacha absolyut tafovut, o ^C rtacha kvadratik tafovut.
    
20. 
    Variatsiya koeffitsiyenti, nisbiy ko'rsatkichlar.
    
21. 
    Avtokorrelyatsiya, dinamika qatorlari darajasi qiymatlari orasidagi bog ^C lanishlar. Avtoregressiya, dinamik qatorlar.
    
22. 
    Avtokorrelyatsiya xatosi, dispersiya qoldig ^C i, oddiy dispersiya.
    

23.Chiziqli funksiya, parabola, ikkinchi tartibli parabola, giperbola, darąjali funksiya.

24. 
    Katta sonlar qonuni va ommaviy iqtisodiy jarayonlarda statistik qonuniyatlarning yoritilishi.
    
25. 
    Individual va umumiy, zaruriy va tasodifiy, ichki va tashqi, shakl va mazmun orasidagi aloqalar.
    
26. 
    Statistik taqsimot. Katta sonlar qonuni to' g'risidagi teoremalar va ularning qo'llanilishi.
    
27. 
    Dinamika qatorlarining mohiyati. Dinamika qatorlari xarakteristikasi.
    
28. 
    Iqtisodiy rivojlanishda stoxastikjarayonlar. Ishlab chiqarishjarayonlaridagi tendensiyalar.
    
29. 
    Noaniqlik va risk. Iqtisodiy-statistik modellashtirish usullari.
    
30. 
    Statistik kuzatishlar. Kiruvchi va chiquvchi ma'lumotlar.
    
31. 
    Iqtisodiy jarayonlar dinamikasi. Trend modelining turlari: statistik, dinamik va darajali.
    
32. 
    Trend asosida prognozlash.
    
33. 
    Kollinearlik. Multikollinearlik, mukammal va aniq multikollinearlik.
    
34. 
    Multikollinearlikning yoritilishi. Multikollinearlikni hisoblash usullari.
    
35. 
    Dinamika qatorlari avtokorrelyatsiyasi. Avtokorrelyatsiya tushunchasi. Dinamika qatorlari avtokorrelyatsiyasini tekshirish.
    
36. 
    Darbin-Uotson mezoni.
    
37. 
    Chiziqli regressiya modeli.
    
38. 
    Bir omilli model. KO ^C I) omilli model.
    
39. 
    Parametrni baholash. Regressiya tenglamasi parametrlarini baholashda jadvallardan foydalanish. Ishonchlilik intervallari va ulardan qarorlar qabul qilishda foydalanish.
    
40. 
    Chiziqsiz regressiya modeli.
    
41. 
    Chiziqsiz eng kichik kvadratlar usulidan foydalanishda chiziqsiz optimallash. Gauss-Nyuton usuli.
    
42. 
    Logarifmik regressiya. Logarifmik-chiziqli model.
    
43. 
    Chiziqsiz regressiyaning haqiqiyligini baholash uchun Makkin mezoni.
    
44. 
    O'zgaruvchilarni parametrik shakllanishi. Standart tekshirish qoidalari. Nostandart qoidalar.
    
45. 
    Vald mezoni. Lagranj mezoni. Asimptotik F- mezoni.
    
46. 
    Milliy hisoblar tizimi tushunchasi. Milliy hisoblar tizimi (MHT)ning xalqaro standartlari.
    
47. 
    Milliy hisoblar tizimining asosiy schetlari. MHTda iqtisodiy operatsiyalarni guruhlash.
    
48. 
    Makroiqtisodiy ko ^C rsatkichlar. Makroiqtisodiy ko ^C rsatkichlarni o ^C zgarmas va joriy baholarda hisoblash.
    
49. 
    Makroiqtisodiy ko ^C rsatkichlarni o ^C lchash usullari. Yalpi ichki mahsulot va uning statistik hisoblash usullari. Sof ichki mahsulotni hisoblash.
    
50. 
    O ^C zbekiston Respublikasi makroiqtisodiy ko ^C rsatkichlarini statistik tahlil qilish. Hududlar iqtisodiy ko ^C rsatkichlarini statistik tahlili.
    
51. 
    Makroiqtisodiy ko'rsatkichlarni statistik prognozlash.
    
52. 
    Iqtisodiy o ^C sish modeli. Iqtisodiy o ^C sish turlari va ularning o ^c ziga xos xususiyatlari.
    
53. 
    Indeks tushunchasi, mohiyati va uning o' ziga xos xususiyatlari.
    
54. 
    Indekslar yordamida ijtimoiy-iqtisodiy ko'rsatkichlarni statistik baholash.
    
55. 
    Individual indekslar va ulaming qo'llanilishi. Umumiy indekslar va ulaming qo'llanilishi. Agregat indekslar.
    
56. 
    Indekslar yordamida ijtimoiy holatni statistik tahlil qilish. O'rtacha arifmetik, garmonik indekslar va ularning qo'llanilishi. Ko'p omilli indeks tahlili.
    
57. 
    Ijtimoiy indikatorlar. Ijtimoiy solna va uning statistik tahlili.
    
58. 
    Aholi turmush darajasini statistik baholash. Aholi pul daromad va xarajatlari statistikasi.
    
59. 
    Aholi pul daromadlari va xarajatlarining statistik tahlili. Aholi pul daromadlari statistikasi.
    
60. 
    Aholining nominał va real isla haqi indeksi. Narxlarni indeksatsiyalash.
    
61. 
    Sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarish faoliyatini ifodalovchi statistik ko ^C rsatkichlar.
    
62. 
    Qishloq xo ^Cjaligi ishlab chiqarishini statistik ko'rsatkichlari. Hosildorlik indekslari.
    
63. 
    Transport va aloqa statistikasi.
    
64. 
    Qurilish ishlarini statistik baholash.
    
65. 
    Xizmatlar sohasi statistikasi.
    
66. 
    Tarmoqlar moliyaviyfaoliyati natijalarini ifodalovchi statistik ko ^C rsatkichlar.
    
67. 
    Ishlab chiqarish tushunchasi. Ikki omilli ishlab chiqarish funksiyasi. Makroiqtisodiy ishlab chiqarish funksiyasi.
    
68. 
    Ishlab chiqarish funksiyasining umumiy xarakteristikasi. Ishlab chiqarish funksiyasini elastikligi va ikkilamchi resurslar.
    
69. 
    Ishlab chiqarish funksiyasini tuzish bosqichlari: xususiyatlari va parametrlarini aniqlash. Ishlab chiqarish funksiyasining multikollinearlik muammosi.
    
70. 
    Ekstrapolyatsiya usuli. Bir omilli va ko'p omilli vaqtli qatorlar.
    
71. 
    Vaqtli qatorlar tekislash usullari. Polinomlar, eksponentalar, chiziqsiz tenglamalar sistemasi.
    
72. 
    Prognozlashtirilayotgan qatorlarning o ^C rtacha qiymati, o ^C rtacha absolyut o ^c sish va o ^C rtacha o ^C sish sur' atlari.
    
73. 
    Adaptiv prognoz usuli, o' zgaruvchan va eksponensial o ^C rtacha qiymatlar. Avtoregressiya, o ^C rtacha qiymat, avtoregressiyani o ^C lchash usullari.
    
74. 
    Matematik modellashtirish obyektiv voqelikni bilish va zamonaviy texnologiyalarni yaratish vositasi sifatida.
    
75. 
    Matematik modellashtirish va ilmiy-texnik taraqqiyot.
    
76. 
    Matematik modellashtirish va hisoblash eksperimenti. Matematik modellashtirish - bilishning universal usuli.
    
77. 
    «Model-algoritm-programma» uchligi matematik modellashtirishning ustuni sifatida.
    
78. 
    Matematik modellashtirish bosqichlari.
    
79. 
    Modellarning turlari.
    
80. 
    Matematik modellarning sintezi uslubi. Tabiatning asosiy qonunlaridan matematik modellarni hosil qilishga misollar.
    
81. 
    Atrofimizdagi olam qonunlarining chiziqsizligi, chiziqsiz matematik modellar va chiziqsizlikning kelib chiqishi.
    
82. 
    Chiziqsiz matematik modellarni saqlanish qonunlari asosida ishlab chiqish.
    
83. 
    Samarali algoritmlarni tuzish va tahlil qilish muammolari. Ma'lumotlar tuzilmalari va iqtisodiy masalalarning algoritmlari.
    
84. 
    Zamonaviy operatsion tizimlar. Dasturlash tillarining sharhi, iqtisodda ma'lumotlar ombori.
    
85. 
    Amaliy dasturlar paketlari (Matlab, Mathcad, Mathematica, Maple).
    

Matlab, Mathcad, Mathematica, Maple paketlarida masalalar yechish.

24. 
    Axborotlarni himoyalash muammolari. Axborotlarni himoyalash usullari Xesh-funksiyalar, raqamli imzolar.
    
25. 
    Bozor iqtisodiyoti muvozanatining makromodeli. Iqtisodiy o'sishning makromodeli.
    
26. 
    Elementar hodisalar fazosi. Hodisalar va ular ustida amallar.
    
27. 
    Ehtimollar nazariyasining aksiomatik qurilishi. Ehtimollikning ta'rifi va uning xossalari.
    
28. 
    Hodisalarning bog'liqsizligi. Bernulli sxemasi. Bog'liqsiz tajribalar ketma-ketligi uchun limit teoremalar.
    
29. 
    Siljimaganlik, asoslilik va effektivlik. Baholarni olish usullari: momentlar usuli va haqiqatga maksimal o'xshashlik usuli.
    
30. 
    Normal qonuniyat bilan bog'liq taqsimotlar: gamma taqsimot, Styudent taqsimoti, Fisher taqsimoti.
    
31. 
    Statistik gipoteza tushunchasi. Muvofiklik kriteriysi. Kriteriy quvvati. 94. Tanlanmaning bir jinslilik gipotezasini tekshirish.
    

95. 
    Bog'liqsizlik gipotezasini tekshirish: Pirsonning Xi-kvadrat kriteriysi.
    
96. 
    Korrelyatsiya koeffitsiyenti va uning xossalari.
    
97. 
    Eng kichik kvadratlar usuli.
    
98. 
    Ko'p omilli korrelyatsion tahlil.
    
99. 
    To'plamli regressiyaning klassik chiziqli modeli. Eng kichik kvadratlar usuli bilan to'plamli chiziqli regressiya tenglamalari parametrlarini baholash.
    
100. 
     To'plamli PO determinatsiya koeffitsiyenti.
     
101. 
     Darajali modellar. Kobba-Duglas ishlab chiqarish funksiyasi.
     
102. 
     Teskari model. Polinomial model. Ko'rsatkichli model.
     
103. 
     Modellarni tanlash. Xatolik turlari, ularning uchrashi va to' g'rilash.
     
104. 
     Modelning qoldiq hadini tekshirish.
     
105. 
     Rivojlanishning asosiy tendensiyalari va ulardan chetlanish.
     
106. 
     Statsionar vaqtli qatorlar.
     
107. 
     Avtokorrelyatsiya funksiyasi, korrelogramma, xususiy avtokorrelyatsiya funksiyasi.
     
108. 
     Vaqtli qatorlarni analitik tekislash.
     
109. 
     Vaqtli qatorlar modellari asosida prognozlash.
     
110. 
     Korrelyatsiya koeffitsiyentining ahamiyatliligi. Chiziqsiz korrelyatsion bog'liqlik.
     

1 11. Statistik masalalarni yechish uchun Microsoft Excel dan foydalanish. 112. Statistika - statistik tahlil paketi. Statistika paketining funksiyalari.
Ilmiy-tadqiqot faoliyatiga tegishli qo'shimcha savollar.
1 11miy ish nima?

2. 
   11miy maqola nima?
   
3. 
   Tezis nima?
   
4. 
   Tadqiqotning maqsadi nimadan iborat bo'lishi kerak?
   
5. 
   Tadqiqotning vazifalari nimadan iborat bo'lishi kerak?
   
6. 
   Tadqiqotning obyekti deganda nimalarni tushunasiz?
   
7. 
   Tadqiqotning predmeti deganda nimalarni tushunasiz?
   
8. 
   Tadqiqotning usullari deganda nimalarni tushunasiz?
   
9. 
   Tadqiqotning ilmiy yangiligi deganda nimalarni tushunasiz?
   
10. 
    Tadqiqotning amaliy natijalari nimadan iborat bo'lishi kerak?
    
11. 
    . Tadqiqot natijalarining ishonchliligi deganda nimalarni tushunasiz?
    

12. 
    Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati deganda nimalarni tushunasiz?
    
13. 
    Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi deganda nimalarni tushunasiz?
    
14. 
    Tadqiqot natijalarining aprobatsiyasi deganda nimalarni tushunasiz?
    
15. 
    Tadqiqot natijalarining e'lon qilinganligi deganda nimalarni tushunasiz?
    

TAVSIYA ETILADIGAN ADABIYOTLAR

1. 
   O'zbekiston Respublikasi Prszidentining 2019 yil 25 fevraldagi "O'zbekiston Respublikasining xalqaro reytinglar va indekslardagi o' mini yaxshilash choratadbirlari to' g'risida"gi qarori. lex.uz
   
2. 
   O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 5 fevraldagi "Jahon banki va Xalqaro moliya korporatsiyasining "Biznes yuritish" yillik hisobotida O'zbekiston Respublikasining reytingini yaxshilashga doir qo'shimcha choratadbirlar to'g'risidagi PK-4160 son qarori. lex.i/.
   
3. 
   O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 13 dekabrlagi "O'zbekiston Respublikasi davlat boshqaruviga raqamli iqtisodiyot elektron hukumat hamda axborot tizimlarini joriy etish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida"gi PF-5598-sonli Farmoni. (Qonun hujjatlari ma'lumotlari milliy bazasi. 13.12.2018 y, 06/18/5598/2313-son).
   
4. 
   Qonunning statistika tizimi uchun ahamiyatlilik darajasi va asosiy tamoyillari.
   
5. 
   O'zbekistonning xalqaro amaliyotda qabul qilingan hisob va statistika tizimiga o'tishi bo'yicha Davlat dasturi va uning ahamiyati.
   
6. 
   O' zbekiston Respublikasi Prezidentining "2022-2026 yillar uchun mo'ljallangan Yangi O'zbekistonning taraqqiyot strategiyasi"gi 2022 yil 28yanvardagi PF-60 sonli Farmoni.
   
7. 
   O'zbekiston Respublikasi Prezidentining O'zbekiston Respublikasi mustaqilligining yigirma to'qqiz yilligiga bag'ishlangan tantanali marosimdagi nutqi. 31 avgust 2020 yil.
   
8. 
   Mirziyoyev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta'minlash — yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 24 yilligiga bag'ishlangan tantanali marosimdagi ma'ruza. 2016 yil 7 dekabr. — T.: O'zbekiston, 2017. — 48 b.
   
9. 
   Mirziyoyev Sh.M. Tanqidiy tahlil, qat'iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo'lishi kerak. —T. : O'zbekiston, 2017. - 104 b.
   
10. 
    Mirziyoyev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. — T.: O'zbekiston, 2017. — 488 b.
    

1 1. Brockwell Peter J. , Davis Richard A. Introduction to Time Series and Forecasting. Springer New York USA, 2016, pp. 654.

12. 
    Chris Brooks. Introductory Econometrics for Finance. Cambridge University Press UK, 2014, pp. 540.
    
13. 
    Novales A. , Fernández E. , Ruíz J. Economic growth: Theory and Numerical Solution Methods Springer New York USA, 2014, pp. 582.
    
14. 
    Dougherty, Christopher. Elements of econometrics. Study Guide. University of London, 2011.
    
15. 
    Jeffrey Wooldridge. Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data. MIT Press: Cambridge UK, 2010,pp. 752.
    
16. 
    Damodar N. Gujarati. Basic econometrics. /Damodar N. Gujarati, Dawn C. Porter. 5th Edition. N.Y. McGraw-Hill/lrwin, 2009, pp. 922.
    
17. 
    Dougherty, Christopher. Introduction to Econometrics. Oxford University Press, 2011 2006 (4th or 3rd edition) (CD). IlepeB0A Ha pyccKnM ¶3b1K. AoyrepTn K. BBeneHne B 3KOHOMeTPHKY. H3A.3. M. HHOPA-M, 2009
    
18. 
    Maddala G.S. Introduction to Econometrics. 3d ed. (M) John Wiley & Sons. New York, 2001
    
19. 
    Saaty T.L. , Alexander J.M. Thinking with Models: Mathematical Models in the Physical, Biological and Social Sciences. - N.Y.: Pergamon Press, 1981.
    
20. 
    Dym CL., Ivey E.S. Principles of Mathematical Modeling. - N.Y.: Academic Press, 1980. - 256 p.
    
21. 
    ba6e111K0 Jl.O. OCHOBb1 3KOHOMeTPnqeCKOFO MOAeJIUPOBaHU¶: Yqe6Hoe noc06ue. —M : K0MKHura, 2010. — 425 c.
    
22. 
    A6AY111YKY1)0BA.A. 3XUMOnnaP Ha3apnqcn Ba ruaTervlaT1dK CTaTUCTUKa. TOUIKem: YHHBepcmeT, 2010. - 169 6.
    
23. 
    HB ^t1eHKO F.H., MenBeneB 10.1/1. BBenerme B MaTeMaTuqeCKY}0 CTaTUCTUKy: Yqe6HHK. - M : 1/13naRJ1bCTBO J]KV'1 2010. - 600 C.
    
24. 
    KpeMep H.III. 3KOHOMeTPUKa: yqe6.AJ1¶ CTYA. BY30B / H.III. KpeMep, B.A. FIYTKO. - M. : IOHHTn-AaHa, 2007. - 311 c.
    

25. 
    Айвазян СА. Прикладная статистика и основы эконометрики, Учебник, — м юпити, - с,
    
26. 
    Shodiyev TvSH. va boshqa]ar. Ekonometrika„ —Т„: ТТ)ПЈ, 2007, — 277 s.
    

27. Абдуллаев О.М., Ходнев Г4шназаров АИ, Эконометрика, Учебник,
Фан ва технология, 2007, — 346 с,

28. 
    Валентинов Эконометрика: Учебник, ИТК «Дашков и К 2006.
    
29. 
    Гладилин А.В, Эконометрика: Учебное пособие, — М.: КНОРУС, 2006. — 277 с,
    

30. Колемаев В.А„ Эконп».трика: Учебник — М.: ИНФРА-М, 2006. —41 ] с.
ЗЛ Новиков А И, Эконометрика: Учебное пособие. - М.: ИНФРА•М, 2006- — 352 с-

32. 
    Матуе Я Р, , Катышен П.К„ Пересцкий А,А, Эконометрика, Начальный курс: Учебник, -7-е изд испр. Дело, 2005, -340 с.
    
33. 
    Дпугеруги К „ Введение в эконометрику Учебник, ИНФРА - М, 200-4.
    

- 470 с,

34. 
    Замков 0,0, Эконометрические методы в макроэкономическом анализе, курс леший, - М.: ГУ ВШЭ, 20135. - 379 с,
    
35. 
    Баврин И.И. Теория вероятностей и математическая статистика - мл Высшая ШКОЛа, 2П05, - 16(l с: ил,
    
36. 
    Эддоус М., Стзнсфилд Р, Методы принятия решения. Учебник, юнити, -256 с,
    

TtIi№vchitar: prof„
i .ff.d.„ dots, A.N.Raximov