O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim vazirligi fan va innovatsiyalar vazirligi

II-BOB. MATERIALLAR VA TADQIQOT USULLARI
§2.1. Tadqiqot materiallarining klinik tavsifi
Tadqiqiot o‘tkazish maqsadida Toshkent Tibbiyot Akademiyasi ko‘p tarmoqli klinikasi qoshidagi Respublika Revmatologiya markazi, revmatologiya va kardiorevmatologiya bo‘limlarida 2021 yildan 2023 yilgacha ambulator va statsionar sharoitda davolangan 90 nafar 45 yoshdan 75 yoshgacha (ortacha yoshi 55,5±3,5) bo‘lgan, qo‘l panjasi bo‘g‘imlari OA tashxisi (Amerika Revmatologlar kolledji me’zonlariga ko‘ra) qo‘yilgan ayol jinsiga mansub bemorlar tashkil etdi.
Tadqiqot maqsadi va vazifalaridan kelib chiqib, umumiy 135 ayol jinsi vakillari tadqiqot obyekti sifati olindi, shundan nazorat guruhiga shu yosh oralig‘ida, lekin OA klinik belgilari bolmagan ayollar olindi. .
Bemorlarning umumiy xarakteristikasini jamlashtirish maqsadida standartlashtirilgan so‘rovnoma tashkil qilindi. Bu sorovnoma: bemor yoshi, OA belgilari paydo bo‘lish vaqti, ish faoliyati, oilaviy ahvol va internetdan foydalanish haqida ma'lumotlarni o‘z ichiga oldi. Klinik tekshiruv o‘tqazish jarayonida standart usullar bilan bir qatorda, TVI va umumiy tekshirishga olingan 22 ta qol panjasi og‘riqli va deformatsiyalangan bo‘g‘imlar sonini inobatga olindi. Tadqiqot OA uchun eng tipik bo‘g‘imlarni: ikkala qol proksimal va distal falangalararo (PIF va DIF), birinchi panjafalanga (1 MTF), birinchi falangalararo (1 IF) va birinchi karpometakarpal (yoki karpometakarpal) bo‘g‘imlar o‘z i0chiga oldi.
Asosiy anamnestik va antropometrik ma'lumotlar 2.1-jadvalda keltirilgan. Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, asosiy va taqqoslash guruhlari yosh, TVI va menopauza boshlanish vaqti, OA klinik belgilari davomiyligi bo‘yicha taqqoslangan. Tadqiqot vaqtida OA davomiyligi o‘rtacha 5 (3; 15) yilni tashkil etdi.


2.1-jadval - Qo‘l bo‘g‘imlari osteoartrozi bilan og‘rigan
bemorlarning antropometrik va anamnestik ma'lumotlari

Ko‘rsatkich	Bemorlar
	Asosiy guruh n=90	Taqqoslash guruhi=45	Р
Yosh, yillarda	62 (57; 68)	58 (54; 64)	0,4
Qol panjasi bog‘imi OA davomiyligi, yillarda	5 (3; 15)	0 (0; 0)	<0,001
Menopauza, yillarda	50 (48; 53)	50(48; 52)	0,18
TVI, kg/m^2	26,8 (23,4; 30,9)	26,6 (24,3; 30,1)	0,8

Yuqorida jadvalda keltirilgan ma’lumotlarga ko‘ra,ikkala guruh ko‘rsatkichlari ortasida sezilarli farq kuzatilmadi. OA rivojlanish xavf omillari ichida, klimakterik sindrom bilan birga kelgan holatlarda, yetakshi orinni egallashiga qaramasdan ikkita guruh tadqiqot obyektlarimizda TVI ortasida deyarli farq aniqlanmadi.

Shuni ta'kidlash kerakki, menopauzaning boshlanish vaqti ikkala guruhda ham mos keladi. Gormonlarni almashtirish terapiyasini olgan bemorlar soni va menopauza sindromining og‘irligi bo‘yicha ham sezilarli farq kuzatilmadi (1 rasm).