О‘zbekiston respublikasi oliy

1.3. Menejment fani foydalanadigan usul (metod)lar
Menejment fani voqelikni bilishga bag’ishlangan umumfalsafiy usullarni qo’llaydi. Eng avvalo, boshqaruvchi ob'ektni aks ettiruvchi, uni talqin etishga yordam beruvchi ma'lumot (fakt)lar jamlab baholanadi. Bu ma'lumotlar mikro, mego va makro darajadagi voqelikka oid bo’lishi mumkin. Bu boshqaruvni idrok etishdagi empirik bosqich hisoblanadi.
Boshqarishning sir-asrorlarini ilmiy asosda o’rganish, tahlil qilish maqsadida bu fan quyidagi uslublardan foydalanadi (2-jadval).


2-jadval. Menejment fanining tahlil usullari

№	Tahlilusullari	Mazmuni
	Sistemali yondoshuv	- Boshqariluvchiob'ektyaxlittizimtarzidaolibqaraladi. Buyondoshuvturlichabo’lishimumkin: - sistemali-kompleksyondoshuv - sistemali-funktsionalyondoshuv - sistemali-tarkibiyyondoshuv - sistemali-kommunikatsion yondoshuv
	Komplesyondoshuv	-Boshqariluvchiob'ektboshqaob'ektlarbilano’zarobog’lanishdavaaloqadorlikdaqaraladi
	Tarkibiyyondoshuv	-Boshqariluvchiob'ekttarkibiyqismlargabo’libo’rganiladi
	Vaziyat (situatsiya)liyondoshuv	-Boshqariluvchiob'ektningkonkretsharoitdagiichkivatashqivaziyatigaqarabboshqarishningma'quluslubiqo’llaniladi
	Integratsion yondoshuv	-Boshqariluvchiob'ektyuqoridagiuslublar (vaziyatli, kompleks, tarkibiyyondoshuvlar)nibirgalikdaqo’llashyordamidaboshqariladi
	Modellashtirish usuli	- Boshqariluvchiob'ektniboshqarishbo’yichaturlisxema, grafikvachizmalar, homakimateriallartayyorlanadi
	Iqtisodiy-matematik yondoshuv	- Optimal bozor qabul qilish maqsadida matematik uslublar va hisoblash mashinalarini keng miqyosda qo’llash
	Kuzatish usuli	- Boshqariluvchiob'ektto’g’risidagima'lumotlarnirejali, ilmiy, uyushtirilganasosdato’plashusuli
	Eksperiment (tajriba) usuli	- Boshqarishjarayonidaboshqariluvchiob'ektganisbatannamunaviytajribadano’tganusullarniqo’llash
	Sotsiologik kuzatuv usuli	- Boshqarishmaqsadidaturlianketaliso’rovlar, suhbatlar, testlar, infratuzilmaviytahlillarnio’tkazish

Ilmiyjihatdanasoslanganboshqaruvqaydqilinganusullarninghammasidanuzviybog’liqlikdafoydalanishnitaqozoetadi.

Menejment fani boshqarish to’g’risidagi bilimlar majmuidir. U ijtimoiy, iqtisodiy, huquqiy, kibernetika va boshqa fanlar bilan aloqadordir.
Menejment, dastavval iqtisodiy nazariya bilan yaqindan bog’liqdir. U iqtisodiy qonunlarni bilib olishga ularga mos ravishda boshqarish jarayonida iqtisodiy metodlarni qo’llab, har bir xodimga va jamoaga ta'sir ko’rsatishga asoslanadi. Menejment makroiqtisodiyot, mikroiqtisodiyot, statistika, istiqbolni belgilash, mehnat iqtisodiyoti kabilar bilan chambarchas bog’liqdir.
Menejment fani boshqarishning umumiy qonuniyatlarini, boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun zarur bo’lgan axborotlarni idrok qilish va qayta ishlash jarayonlarini o’rganuvchi kibernetika fani bilan uzviy bog’langandir.