176
bajarishlarini tushuntirib beramiz. Shu tarzda, matematik mulohaza va oʻqish
mashqlari konstruksiyalardir va biz ulardan baholashdagi ishlarni izohlashda
foydalanamiz. Konstruksiya yaroqliligi bu baholashdagi ish izohlana oladigan
va konstruksiyaga boshqa nomunosib faktorlar ta’sir etmagan oʻlchovni aniqlash
jaronidir. Misol uchun, Yuqori keltirilgan imigrantlarning ingliz tilida
matematik mulohaza testi haqidagi qarorlar ingliz tiliga bogʻliq boʻlganda
pastroq yarorlilikni tashkil etgan boʻlardi, lekin bu narsaning matematikaga
aloqasi yoʻq. Xuddi shunday tarzda, semestr soʻngidagi imtihonlar ham oddiy
vazifalarga qaraganda test paytida koʻp havotirlanadigan talabalar uchun ogʻir
kechadi. Oʻqituvchilar talabalar mehnatiga ta’sir etuvchi ammo baholanayotgan
konstruksiyaga nomunosib boʻlgan faktorlarni kamaytirgan holda konstruksiya
yaroqliligini oshirishga yordam berishlari mumkin. Bu faktorlar bezovtalik,
ingliz tili qobiliyatlari va oʻqish tezligidan iborat (Linn & Miller 2005).
Yaroqlilik dalilining uchinchi shakli bu kriteriyaga asoslangan
yaroqlilikdir. AQShdagi tanlov orqali oluvchi kollejlar ACT yoki SAT
dasturlaridn foydalanishadi chunki ushbu standardlashtirilgan testlar birinchi
kurs talabalarini topishda yordam beradi, masalan, ularda yuqori kriteriyaga
asoslangan yaroqlilik mavjud. Ba’zi maktablar kuzgi semetrda talabalarga
matematika yoki oʻqish boʻyicha testlar berishadi, shu bilan ular qaysi talabalar
bahor paytidagi shtat imtihoniga tayyor va qaysilari yordamga muhtojligini bilib
olishadi. Agar kuzgi testlar talabalarning mehnatini aniq belgilay olmasa,
keyinchalik kerak boʻlmagan talabalarga kriteriyaga asoslangan yaroqlilik
toʻgʻrisida qoʻshimcha yordam berilishi mumkin.
1
Dostları ilə paylaş: