O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti ijtimoiy iqtisodiyot fakulteti

"Ma’naviyat asoslari" fani ijtimoiy va ma’naviyatga aloqador fanlar 
tizimida:

“Ma’naviyat 

asoslari" fanining “Ruhshunoslik", "Madaniyatshunoslik", 
“Nafosatshunoslik”, "Tarbiyashunoslik" kabi inson va jamiyat hayotini o‘rganuvchi turli 
fanlarga nisbati.
Mustaqillik sharoitida dinga munosabatning tubdan o‘zgarishi. Din va ma’naviyat: 
umumiy va farqli jihatlar. Dinning zohiriy va botiniy jihatlari. Ibodat nima?
 
Imon-
e’tiqod ma’naviyatning tarkibiy qismi sifatida. Dinda ilm va ibrat. Taqlidiy va tahliliy 
imon tushunchalari. Din siyosatmi, ma’naviyatmi? Shariat, islom huquqi va islom 
ma’naviyati. Inson qalbiga zo‘rlik bilan kirib bo‘lmaydi. 
Aqidaparastlikning gnoseologik
, 
siyosiy-ijtimoiy va tarixiy ildizlari. Islomda din 
siyosatdan qachon ajralgan? Diniy aqidaparastlik va ekstremizm – diniy qadriyatlarning 
totalitarizm tafakkuri ruhidagi g‘arazli talqini sifatida. Yosh avlodni milliy 
ma’naviyatimiz an’analari ruhida tarbiyalash - ular ongini turli g‘arazli "oqimlar" 
ta’siridan himoyalashning eng samarali yo‘li.
 
Diniy bagrikenglik va e’tiqodda ustuvorlik. 
“Axloq ma’naviyatning o‘zagi”. Axloq va ma’naviyat nisbati. Zamonaviy axloq 
muammolari. Axloqiy fazilatlar shaxs ma’naviyatining zuhuri sifatida.
 
Xulq va axloq. Iymon-e’tiqod, mehr-shafqat, poklik va xalollik, ahdga vafo ma’naviy 
barkamol shaxsning axloqiy fazilatlari sifatida. 
Ijtimoiy hayot va axloq. Siyosatda huquq va axloq qatlami. Sotsial psixologiya, 
antropologiya, ma’naviyat nazariyasi va axloqshunoslik fanlarining o‘zaro bog‘liq 

---

jihatlari. Zamonaviy shaxs axloqi. Xulq-atvorda shaxs ma’naviyatining namoyon 
bo‘lishi. Axloqiy qadriyatlar va ularning yosh avlod tarbiyasiga ta’siri.
Ma’naviyat va nafosat. Shaxs ma’naviyati – inson botiniy go‘zalligining asosi 
sifatida. Ma’naviyat va san’at. Badiiy tafakkur borliq haqiqatini anglab etishning o‘ziga 
xos yo‘nalishi sifatida. Ramz va timsol - borliq haqiqatining badiiy ifodalashning asosiy 
vositalari.
Ijtimoiy ma’naviy muhitni yaratishda san’at turlarining o‘rni va ahamiyati.
Mustaqil O‘zbekistonda san’at va adabiyotning yosh avlod ma’naviy tarbiyasidagi 
ahamiyati. 
Ma’naviyat va adabiyot. So‘z san’atining shaxs va millat ma’naviyatini 
shakllantirishdagi alohida ahamiyati. Badiiy adabiyotda ijodkor ma’naviyatining
akslanishi. Adabiyot va mehr ma’rifati.
San’atning murakkab turlari va 
ularda so‘z san’atining ishtiroki. Teatr – ibrat maktabi. 
Ma’naviyat tarixi va nazariyasi. Milliy ma’naviyat va shaxs ma’naviyati. Milliy 
ma’naviyat tarixiy hodisa sifatida. Milliy ma’naviyat tarixi bilan siyosiy, ijtimoiy, 
madaniy hayot tarixi o‘rtasidagi farqli jihatlar. 
 
Bashariyat tarixi va ma’naviyat. Ma’naviyat va madaniyat. Turli mintaqa 
madaniyatlari va ularning o‘zaro munosabatlari. Mintaqa madaniyatlarida din va 
ma’naviyat nisbati. Markaziy Osiyo xalqlari madaniyati va milliy ma’naviyatimiz. 
Ijtimoiy tarixni davrlashtirish va ma’naviy takomil.