O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti filologiya fakulteti

Matn birliklarining o‘zaro munosabatlari. Gorizontal va vertikal munosabat. 
Matnda gorizontal va vertikal munosabatlar. Ichki sintagmatik munosabatlar: matn 
birliklarining semantik-grammatik munosabati; Tashqi sintagmatik munosabatlar: matn 
birliklarining boshqa birliklar bilan munosabati. Semantik-mantiqiy paradigmatik 
munosabat; grammatik paradigma masalasi. Matnda mantiqiy izchillik, uning 
saqlanishi, buzilishi, ataylab o‘zgartirilishi. Funksional paradigmatik munosabat. 
Ularning ifodalanishi; matnda modallikning ifodalanishi. Paradigmatik va sintagmatik 
munosabatlarda estetik qarashlarning ifodalanishi. Vertikal munosabatning o‘ziga 
xosligi. Abzas, takror, paranteza, deyksis. 
Matnning kategorial belgilari. 
Matn ikki tomonlama: statik va dinamik tabiatga 
ega ekanligi. S.Todorov tomonidan matnning 3 kategorial belgisi ajratilganligi. Matnga 
xos kategorial belgilar. Informativlik, bo‘linuvchanlik, kogeziya (matnlararo ichki 
bog‘liqlik), kontinuum, avtosemantiklik (matn tarkibidagi matn qismlarining 

---

mustaqilligi va bog‘liqligi), retrospeksiya, prospeksiya, modallik, integratsiyalanganlik 
va tugallik. Matn kategoriyalarining barchasining shartlanganligi 
 
Matn tipologiyasi. 
Matn tiplari. Hajm belgisiga ko‘ra matn tiplari. Maksimal 
matn. Minimal matn. Makromatn. Mikromatn. 
Matn va uslub. Rasmiy matn va uning lingvistik tahlili. 
Matnning uslubiy 
xoslanishi. Rasmiy uslub
. 
Rasmiy matn. Rasmiy matnning uning o‘ziga xos 
xususiyatlari Rasmiy matnga qo‘yiladigan talablar. Ish yuritish hujjatlari tili. Rahbarlar 
nutqi tahlili. 
 
Ilmiy matn va uning lingvistik tahlili. 
Ilmiy uslub. Ilmiy matn, unga qo‘yiladigan 
talablar, o‘ziga xos xususiyatlari. Ilmiy ma’ruzalar matni tahlili. Dissertatsiya va ilmiy 
maqolalar matni tahlili. Ilmiy

matnlar tuzish ko‘nikmasini shakllantirish.