O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi andijon davlat universiteti f. Q. Kiyikbayev



Yüklə 1,97 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/76
tarix20.05.2022
ölçüsü1,97 Mb.
#58779
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   76
fayl 1491 20210818

Ertaklar 
Xalq og`zaki poetik ijodidagi eng boy va rang-barang janrlardan biri ertakdir. 
Xalq tomonidan yaratilgan ko`plab ertaklarda bolalarning o`ziga xos hayoti chetlab 
o`tilmagan. Hatto, turli yoshdagi bolalar uchun juda ko`p maxsus ertaklar 
yaratilgan. 
Ertakning muhim xususiyatlaridan biri uning hamisha xalq hayoti, kurashi, 
tarixi, ruhiy olami, dunyoqarashi, urf-odatlari bilan chambarchas bog`lanishi, 
insonlarga axloqiy va ma‘naviy yo`ldosh bo`lib ketishidadir. Ertaklar insonning 
ma‘naviy va jismoniy kuchiga ishonch ruhi bilan sug`orilgan bo`lib, ijobiy kuchlar 
tabiat va ijtimoiy hayotda o`ziga dushman bo`lgan kuchlarga qarshi kurashda 
doimo g`olib chiqadi. Xalq ertaklarida uni yaratuvchilarning dunyoqarashi, axloq 
normalari va boshqa ijtimoiy muhim masalalar odilona hal etiladi. Ertaklar sodda 
va tushunarli bo`lgani uchun har qanday kitobxonga tez etib boradi. Ular orqali 
ham insonning ijtimoiy axloq normalari shakllanadi. 
Bu hol ayniqsa, hayvonlar haqidagi ertaklarda aks etgan. O`tmishda 
yaratilgan ertaklarda xalqchillik kurashi o`zining haqqoniy badiiy ifodasini 
topgandir. Xalqning kelajakka bo`lgan komil ishonchi, adolatning adolatsizlik 
ustidan g`alabasi, yorug`likning zulmatni engishi, ozod va baxtiyor hayotga 
erishish g`oyalari yorqin obrazlar orqali tasvirlangan. 
Xalq ertaklarida el-yurtni ko`z qorachig`iday avaylab saqlovchi ajoyib 
qahramonlar ulug`lanadi; ayollarning haq-huquqlari himoya qilinadi; uzoq 
masofalar yaqin qilinadi; kishilar xarakteridagi yaramas odatlar, noma‘qul illatlar 
tanqid ostiga olinadi; mardlik, epchillik, dovyuraklik, mehnatsevarlik, halollik, 
vafodorlik, saxiylik g`oyalari ulug`lanadi. 


27 
Xalq ertaklari o`z xususiyatlariga ko`ra bir necha turga bo`linadi: hayotiy 
ertaklar, hayvonlar haqidagi ertaklar, sehrli – afsonaviy ertaklar, ijtimoiy-maishiy 
ertaklar. 

Yüklə 1,97 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   76




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin