O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti L. A. Botirova, D. M. Tagayeva

Toshbaqatoldoshlar -
Rutaceae
oilasi O'rta Osiyoda 2 turkumga oid 16 turi 
o'sadi. Oila vakillari morfologik belgilariga ko'ra 6 ta oilachaga bo'linadi. Oila vakillari 
doim yashil daraxt, buta, ba’zan o't o'simliklardan iborat. Barglari oddiy yoki patsimon 
murakkab, qarama-qarshi yoki navbat bilan joylashgan, yonbargchasiz. Barglarining 
yuzasida yoki chetlarida efir moyi ajratuvchi bezchalari o'rnashgan. Gullari odatda 
aktinomorf. Ba’zan zigomorf. Kosacha va gultojibarglari 4-5 tadan, changchisi 8-10 
ta, ba’zan 15 ta va undan ham ko'proq. Meva bargchalari asosan 5-4 ta. Gul formulasi: 
Ca
4-5 
Co
4-1
A
8-10, ∞
G
4-5,∞ 
, Mevasi ko'sak, danakcha, rezavor yoki murakkab meva.
Toshbaqatol (
Haplophyllum
) turkumi
O'rta Osiyoda 20 turi, O'zbekistonda esa 
14 turi o'sadi vakillari yarimbuta va ko'pyillik o't o'simliklardan iborat. Barglari oddiy. 
Kosacha va gultojibarglari 5 tadan. changchisi 10 ta. Ko'sakchasi 5 uyali.
Bu turkumning O’zbekiston uchun harakterli bo’lgan, loy tuproqli quyi adir 
mintaqalarida o’sadi
H. Pediellatum
, qum tuproqli cho’lda o’suvchi
H. 
Ramosissimum
. Gipsli cho’l uchun xos Obtisifolium, qizil tuproqli to’g 
yonbag’irlarida tarqalgan 
H. bucharicum, H. foliosum, H. leptomerum
singari turlarni 
ko’rsatish mumkin.
Ishni bajarish tartibi: 
1.
Fabaceae va Rutaceae oilalari vakillarini sistematik tahlil qiling.
 
2.
Dukkakdoshlar (Fabaceae) oilasining o’ziga xos morfologik va biologik 
xususiyatlarini yozing.
 

---

34 
3.
Toshbaqatoldoshlar (Rutaceae) oilasining o’ziga xos morfologik va biologik 
xususiyatlarini yozing.