O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti

234. “Mirzo Ulug’bek”asarida qanday to’qima obrazlar berilgan? 
“Mirzo Ulug’bek” fojiasida tarixiy shaxslar siymosi jonli, hayotiy tarzda 
tasvirlangan. Shu bilan birga asarda Feruza, Piri Zindoniy, Bobo Kayfiy, Ota 
Murod, Ko’r Qalandar kabi bir qator to’qima obrazlar berilganki, ular asarga 
hayitiylik baxsh etgan. 
235. Shayxzoda “Mirzo Ulug’bek” dramasida Ulug’bekning qaysi jihatlariga 
alohida e’tibor bergan? 
 
Dramaturg asarda Ulug’bek yashagan davrni, u hukmronlik qilgan saroy 
muhitini gavdalantirgan. Mirzo Ulug’bek oily hukmdor, buyuk olim sifatida ko’p 
narsalarni boshidan kechirgan. Adib Ulug’bekni bir tomondan, qattiqqo’l, butun 
Xurosonni o’z qo’lida saqlab qolish uchun har qanday chorani ko’rishga tayyor 

---

hukmdor sifatida, ikkinchi tomondan, ilm-fanning jonkuyari, jahonshumul kashfi-
yotlar qilgan olim, fan ahlini jonidan ortiq ko’radigan (masalan, Ziji Ko’ragoniy-
ning so’zboshisida shogirdi Ali Qushchini “farzandi arjumand” – aziz farzandim 
deb ataydi), biroq saroydagi fisq-fasod, ig’vo ishlar oldida ojiz bir inson qabilida 
tasvirlaydi. Shayxzoda birinchi navbatda Ulug’bekning mutafakkirlik va olimlik 
xislatlarini ochishga, falsafiy qarashlarini, inson va olam haqidagi o’ylarini yorqin 
ifodalashga intilgan. 
 
236. Ulug’bekning davlatchilik faoliyati haqida nimalar bilasiz? 
Ulug’bekning tarix oldidagi katta xizmati uning hukmdorlik faoliyatidan 
ko’ra ilm-fanni, ma’rifat va madaniyatni rivojlantirishidadir.Shu sabab shoir asarda 
uning ma’rifatparvarlik faoliyatiga ko’proq e’tibor qaratgan.Buni dramadagi Mirzo 
Ulug’bek so’zlaridan ham anglasa bo’ladi: 
Ma’rifatning dargohiga qo’ydim ixlosim, 
 
 
Og’ir bo’ldi qismat menga ortgan vazifa. 
 
 
Men, sultonlar o’rtasida bo’ldim donishmand, 
 
 
Donishmandlar tepasida sulton sanaldim. 
 
 
Ma’rifatni hukumatga qilib rahnamo, 
 
 
Bu o’lkaning yerida ham yulduzlar yoqdim
47
. 
 
Bundan ko’rinadiki, Ulug’bekning davlatchilik faoliyati ma’rifatchilik 
asosiga qurilgan.