Hello World!
Misolda keltirilgan teglar HTML hujjatga kiritilganda Hello World! jumla
qizil rangda, ajratilib yoziladi. Teglar orasida kiritilgan matn, teg o'lchamlarida
qanday komandalar berilgan bo'lsa shu komandalarga bo'ysingan holda ekranda
hosil bo'ladi. Bu misolda Hello World! jumlasiga nisbatan ikkita teg ishlatilgan.
1 - teg va 2 - teg . Hello World! jumlasidan keyin yana ikki teg
va yozilgan. Bularning farqi shundaki, birinchi ikkita teg
ochuvchi va jumladan so'ng yozilgan ikkita teg esa jumla oldida yozilgan
teglarni davomi ya‟ni yopuvchi teglardir. Yopuvchi teglarning vazifasi ocxilgan
teg ta'sir maydoni tugaganligini belgilashdan iborat. HTML hujjatda deyarli
barcha teglarni yopish lozim. '/' slesh belgisini qo'shish orqali yopuvchi teg
yasaladi.
Har doim eng oxiri ochgan tegni birinchi navbatda yopishni unitmang.
Teglarning ocxilish va yopilish tartibini alishtirib yubormang, aks holda
xatoliklar kelib chiqishi mumkin.
Endi e‟tiboringizni ga qaratamiz FONT (shrift) teg
nomi, COLOR (rang) - esa tegning tarkibidagi qo'shimcha o'lcham, red (qizil) -
rangning belgisi. Bu teg matnni qizil harflar bilan yozilishini anglatadi. Ayni
misolda ranglarni o'zgartirish uchun red so'zi orniga boshqa rang nomini kiritish
kifoY. Mant shu zahoti siz kiritgan rang bilan ifodalanadi. Ushbu teg va uning
qo'shimcha o'lchamlari qanday yozilishini eslab qoling. Bu sizga keyinchalik
ham kerak bo‟ladi. Teglarning o'chami bir nechta bo'lishi mumkin va ularni
kiritganda har- biri orasida bo'sh katakcha ya‟ni probel qoldirishni esdan
chiqarmang.
Teglarni ishlatish shartlari Siz HTMLda teg tushunchasi haqida qisqacha
tushunchaga ega bo'ldingiz. HTML teglarni ishlatganda ularni to'gri yozish
muhim ahamiyatga ega. Quyida teglarni to'gri yozish va ishlatish shartlari
haqida
so'z
yuritamiz.
Bu
borada
quyidagi
qoidalar
mavjud:
• Barcha teglar uchburchakli qo'shtirnoq ichida yoziladi:
Ochuvchi teg -uchburchakli qo'shtirnoq, teg nomi va uning qo'shimcha
o'lchamlari (zarur bo'lgan taqdirda). Yopuvchi teg - uchburchakli qo'shtirnoq, '/'
slesh belgisi va teg nomi.
•
Probel
orqali
yoziluvchi
teglar
o'lchamlari.
Teg nomidan so'ng uning qo'shimcha o'lchamlari bo'lishi mumkin. Barcha
o'lchamlar probel orqali ajratib yoziladi. Bitta harf hajmidagi bo'sh joy
qoldirilish HTMLda probelni anglatadi.
...>
• Qo'shtirnoq ichida yoziluvchi yuklatilgan vazifalar ma'nosi.
Ma'lum vazifani bajaruvchi komandalar tenglik belgisidan so'ng qo'shtirnoq "..."
ichida yoziladi. Agar probel ishlatilmagan taqdirda qo'shtirnoqni tushirib
qoldirish mumkin. Har xil xatoliklar
kelib chiqishini oldini olish uchun qo'shtirnoqlarni ishlatish maqsadga
muvoffiq.
•
Aksariyat
teglar
yakunlash
komandasini
talab
qiladi.
Agar siz tegni yopmagan taqdiringizda aksariyat hollarda xatolik kelib
chiqmaydi. Ammo ochilgan teg o‟lchamlari butun hujjatga ta'sir qiladi. Jadval
ichida yopilmagan taqdirda bu xatolikni keltirib chiqarishi mumkin. Bu haqda
jadvallar tuzish bo'limida so'z yuritamiz.
• Teglarni yopish qoidasi Har doim teglarni qatiy tartibga rioya qilgan
holda yoping. Birinchi navbatda eng ohiri ocxilgan teg yopiladi va shu tariqa
navbati bo'yicha barchasi yopiladi.
...
• Teg harflar yozish shartlari.
HTML hujjatda teglarni katta yoki kichik harflar bilan yozilishi hech
qanday ahamiyatga ega emas. Hamma teglarni katta yoki kichik harflar bilan
yozishingiz mumkin hattoki mana bunday Sizga maslahimiz:
barcha teglarni bir xil shakilda yozgan maqul.
• Teg o'lchamlarini yozish tartibi qanday bo'lishi ahamiyatsiz.
Teg tarkibidagi o‟lchamlar qanday tartibda yozishingiz hech qanday
o‟zgarishlarga sabab bo'lmaydi. Quyidagi ikki variyant ham to'g'ri:
o'lcham=yuklatilgan vazifa.>
o'lcham=yuklatilgan vazifa.>
HTML hujjat ichki tarkibi Har qanday HTML hujjat ichki qismi
quyidagilarda tashkil topgan bo'ladi:
bu teg HTML hujjatni ochish uchun hizmat qiladi va u HTML hujjatning
birinchi ochuvchi va ohirgi yupuvchi teg. Uning yagona vazifasi, mazkur
hujjatni ochayotgan dasturga bu fayl HTML hujjatligi haqida axborot berishdan
iborat.
HEAD tegidan so'ng HTML hujjatning sitemaviy axborotlari haqida
ma'lumot
beradi.
Bu teg ochuvchi teg va yopuvchi teg /HEAD> orasida yoziladi.
Ochuvchi va yopuvchi TITLE orasida kiritilgan axborot siz yaratayotgan hujjat
nomini anglatadi. Siz kiritgan nom Brauser dasturi tomonidan va internetdagi
qidiruv tizimlari tomonidan ishlatiladi.
BODY ochuvchi va yupuvchi teglari orasida yozilganlarning
barchasi sizning HTML hujjatingizning tanasi hisoblanadi. Agar siz ushbu teg
orasiga matn yozsangiz yoki tasvir kiritsangiz - bularning barchasini brauser
ekranda namoyish etadi.
Foydalangan adabiyotlar
1.
Шафран Э. Создание Web-страниц: самоучитель-СПб:Питер,2001.-320с.
2.
Игорь Шапошников HTML4 «БХВ-Петербург» 2002.
3.
А.Р.Марахимов, С. И. Рахмонқулова «Интернет ва ундан фойдаланиш
асослари». Тошкент-2001.
4.
Матросов, Сергев, Чаунин. HTML 4.0 в подлиннике. BHV-СПб, 2000
5.
Вайнам Л, Вайнам В, Динамический HTML. Диасофт 2001
6.
Уилтон П. Java Script. Основы. Символ-плюс. 2002
7.
М.Арипов. Internet ва Е-mailда ишлаш, Университет нашриёти, 2000.
8.
Ziyonet.uz
9.
Dastur.uz
10.
www.intuit.ru
Dostları ilə paylaş: |