Vegetativ funktsiyalarning boshqarilishida retikulyar formatsiya, miyacha va po’stloq osti yadrolarining ahamiyati. Retikulyar formatsiyaning ahamiyati. Retikulyar formatsiya markaziy nerv sistemasining turli bo’limlariga aktivlashtiruvchi va tormozlovchi ta’sir ko’rsatib, organizmning vegetativ funktsiyalarini boshqaruvchi nerv markazlarining aktivligini ham muayyan darajada saqlaydi. Retikulyar formatsiya nerv markazlariga ham tonuslovchi ta’sir ko’rsatadi. Retikulyar formatsiyaning ixtisoslashgan tuzilmasi bo’lmish tomir harakatlantiruvchi bulbar markaz funktsiyalari misol bo’la oladi. Bu markaz orqa miyadagi segmentar tomir harakatlantiruvchi markazlar faoliyatini integrallaydig va tonusini saqlaydi.
Retikulyar formatsiyaning aktivlashtiruvchi funktsiyasi simpatik nerv sistemasining adaptatsiontrofik funktsiyasiga asos e’tibori bilan o’xshash ekanligini uqdirib o’tmoq kerak. Retikulyar formatsiya organizmni «faoliyatga sozlaydi» va markaziy nerv sistemasining aktiv tiyrak holatini ta’minlaydi, simpatik nerv sistemasi esa periferik organlarning, shu jumladan skelet muskullari va retseptor apparatlarning faoliyat uchun zarur holatini vujudga keltiradi. SHunga ko’ra, simpatik nerv sistemasiga retikulyar formatsiya bilan funktsional jihatdan bir deb qaralishi mumkin. Bu sistema retikulyar formatsiyaning periferiyaga ta’sirini o’tkazuvchi tuzilma hisoblanadi. Retikulyar formatsiyada adrenalin (yoki noradrenalin) hosil bo’lishi aniqlanganligi retikulyar formatsiya bilan simpatik nerv sistemasining o’zaro bog’langanligini ko’rsatadi. Retikulyar formatsiyada adrenalin nerv impulslarining mediatori sifatida rol o’ynasa kerak. Adrenalin kiritilganda retikulyar formatsiya tonusi oshadi, natijada katta yarim sharlarga retikulyar formatsiyaning aktivlashtiruvchi ta’siri kuchayadi. Emotsional holatlarda buyrak usti bezlaridan ajralib chiqadigan adrenalin retikulyar formatsiyaga ta’sir etib, simpatik nerv sistemasining qo’zg’alish effektlarini oshiradi va uzaitiradi.
