28
3 – ilova
Molekulasining tuzilishi.Azot vodorod bilan bir necha xil moddalarni hosil
qiladi. Azotning vodorodli birikmalari ichida eng muhimi va amaliy ahamiyatga
ega bo‗lgani ammiakdir. Uning molekular formulasi NH
3
; tuzilish formulasi
elektron formulasi
ko‗rinishda bo‗ladi. Azot vodorodga nisbatan
elektrmanfiy element bo‗lganligi uchun ammiak molekulasi qutblidir.
Olinishi. 1. Laboratoriya sharoitida ammiak ammoniy tuzlariga ishqor ta‘sir
ettirib olinadi (28-rasm):
NH
4
Cl + NaOH =NaCl + H
2
O + NH
3
Shuningdek, ammoniy xlorid tuziga so‗ndirilgan ohakni aralashtirib qizdirish
yo‗li bilan ham olish mumkin:
Ammiyak
molekulasining tuzilishiLaboratoriyada NH
3
olish
29
Ammiakning suvda erishi
2NH
4
Cl + Ca(OH)
2
= CaCl
2
+ 2H
2
O + 2NH
3
2. Sanoatda olinishi. Sanoatda ammiak atmosfera havosidan ajratib olingan azot
va suvni elektroliz qilib olingan vodorodni reaksiyaga kirishtirib olinadi:
N
2
+ 3H
2
= 2NH
3
+ Q.
Azot
bilan
vodorod
aralashmasi
odatdagi
sharoitda
reaksiyaga
kirishmaydi.Azotni vodorod bilan o‗zaro ta‘sirlashuvi reaksiyasi qaytar
reaksiyadir. Reaksiyani o‗ng tomonga (NH
3
hosil bo‗lish tomonga) siljitish uchun:
1. Bosimni orttirish zarur.
2. Haroratni pasaytirish kerak. Ammo past haroratda ammiak hosil bo‗lishi
reaksiyasining unumi pasayib ketadi.
3. Katalizatorlardan foydalanish zarur. Bu reaksiya uchun katalizator— Al
2
O
3
,
K
2
O va temir aralashmasi.
Dostları ilə paylaş: 
