O`zbekiston Respublikasi Qizil kitobi haqida ma`lumot Reja Qi
Sun'iy nafas oldirish
Odam shikastlanganda, suvga cho'kkanda va boshqa og'ir kasal¬liklarda miyadagi nafas markazining ishi buzilib, nafas to'xtab qolishi mumkin. Bunday vaqtda bemorga yordam berish maqsadida sun'iy nafas oldiriladi. Sun'iy nafas oldirish ikki usulda: «og'izdan-og'izga,) yoki (,og'izdan¬burunga» usulida amalga oshiriJadi. Og'izdan-og'izga sun'iy nafas 01¬dirish quyidagicha bajariladi:
I. Bemor tekis joyga chalqancha yotqiziladi. Uning og'zidagi ko'pik rezina balloncha yordamida so'rib olinadi yoki barmoqqa bint o'rab artib olinadi (5-rasm, I). 2. Bemorning yelkasi ostiga yupqa yostiq qo'yiladi. So'ngra yor¬dam beruvchi odam bir qo'li bilanbemoming bo'ynini orqa tomonidan, ikkinchi qo'l bilan boshining tepa qismidan ushlab, boshini orqa tomonga egadi. Uning tili orqa tomonga ketib, burun-halqumini yopib qo'ymasligi uchun u bir oz oldinga tortiladi va kuzatib turiladi (5-rasm, 2).
3. Bemorning og'ziga ikki qavat bint yopiladi. Yordam beruvchi uning yon tomonida o'tirib, bir qo'lini uning bo'ynini orqa to¬monidan o'tkazib, ikkinchi qo'Ji bilan uning bumini qisadi. O'zi chuqur nafas olib, labini bemor labiga qo'yib, bint orqali uning og'ziga bor kuchi bilan puflaydi. Shundan keyin bemoming bur¬nini qisishni to'xtatadi. Shu vaqtda bemoming ko'kragi bir oz shishsa, puflagan havo uning o'pkasiga borgan bo'ladi. So'ngra yor¬dam beruvchi odam o'zi yoki ikkinchi yordam beruvchi ikki qo'li¬ning kaftini bemor ko'kragining ikki tomoniga qo'yib bosadi. Shu vaqt uning o'pkasidagi havo tashqariga chiqadi. So'ngra bemoming burnini yana qisib, og'zini og'ziga qo'yib puflashni takrorlaydi. Puflash har 4-5 sekundda takrorlanadi, ya'ni bir minutda 12¬15 marta puflanadi va ko'kragini bosib nafas chiqariladi. Agar bemoming yuragi ishlab turgan bo'lsa, to uning o'zi nafas ola bosWaguncha sun'iy nafas oldirish davom ettiriladi (5-rasm, 3).
