O‘zbekiston respublikasi raqamli texnalogiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNALOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI

Telekommunikatsiya texnologiyalari va kasb ta’limi fakulteti

“Operatsion tizimlar” fanidan

Amaliy ish №3

Bajardi: Sayfullayev I.

Tekshirdi: Kudratov R.

SAMARQAND-2023

SAYFULLAYEV ILXOMJON SAYDULLA O‘G‘LI

Kompyutеr fizik xotirasi qanday strukturaga ega ekanligini tahlil natijalari bo’yicha hisobot qiling.

Kompyuter fizik xotirasi (ingliz tilida "computer memory") Bu xotira, bilgilar va instruksiyalar uchun saqlanish joyidir. Kompyuter fizik xotirasining bir nechta strukturasi mavjud bo'lishi mumkin, ammo odatda u ikkita asosiy turda bo'lishi mumkin: birlamchi xotira va kengaytirilgan xotira.

1. 
   Birlamchi xotira (primary memory): Birlamchi xotira kompyuter ishlayotgan vaqt ichida faollashtiriladigan xotirani ifodalaydi. Bunday xotira, RAM (Random Access Memory) deb nomlanadi. RAM, bilgilar va instruksiyalar uchun kiritish va o'qishga imkoniyat beradi. Ular kompyuterning faollashtirilayotgan dasturlarini, ma'lumotlarini va vaqtni o'z ichiga oladi. RAM umumiy hisoblanadi, ya'ni uni kompyuter ishlayotgan vaqt ichida to'liq kirib chiqib o'qish mumkin.
   

Asosiy xotira, shuningdek, asosiy xotira yoki xotira deb ham ataladi, bu kompyuter protsessori tomonidan tezkor kirish uchun ma'lumotlar saqlanadigan kompyuterdagi maydon. Shartlar tasodifiy kirish xotirasi (RAM) va xotira ko'pincha asosiy yoki asosiy xotira uchun sinonim sifatida ishlatiladi.

2. 
   Kengaytirilgan xotira (secondary memory): Kengaytirilgan xotira kompyuterda birlamchi xotiradan farqli ravishda saqlanadigan xotiralarni ifodalaydi. U odatda disk haydovchisi (hard disk) yoki solid-state drive (SSD) shaklida bo'lishi mumkin. Bu turiy xotira, ma'lumotlarni ko'chirish va saqlash uchun ishlatiladi. Odatda bu turiy xotiralarda dasturlar, fayllar, ma'lumotlar va boshqa turdagi ma'lumotlar saqlanadi.
   

Kompyuter fizik xotirasi tahlilining natijalari kompyuterda ishlayotgan dasturlarning yadrovi hisoblanadi, chunki xotira, barcha ishlayotgan ma'lumotlarni saqlash uchun zarur bo'ladi. Birlamchi xotira bilan kompyuter dasturlari, ishlarni va ma'lumotlarni vaqtdan zamonaviylik bilan boshqarish imkoniyatini beradi. Kengaytirilgan xotira esa uzun muddatli ma'lumotlar va dasturlarni saqlashda muhim rol o'ynaydi.

Hisobot o'rnatingan hozirdagi kompyuterlar umumiy ravishda RAM (birlamchi xotira) va hard disk yoki SSD (kengaytirilgan xotira) kombinatsiyasidan foydalanadi. Birlamchi xotira kompyuterning tez ishlayishi va amalga oshirilayotgan ishlar uchun muhimdir. Kengaytirilgan xotira esa ma'lumotlarni saqlash, hujjatlar va dasturlarni qayta ishga tushirishda foydalaniladi. Bu kombinatsiya kompyuterning tizimi va dasturlarining tez ishlayishi va o'ziga xos tizim xususiyatlari uchun muhimdir.

Natijan chiqarish uchun kompyuter fizik xotirasining hajmi, tezligi, birlamchi va kengaytirilgan xotiralar orasidagi aloqalar va yuqori tezlikda ma'lumotlarga kirish imkoniyatini o'rganish kerak. Bunday tahlil natijalariga ko'ra, xotira tuzilishi va turli xotira turlari o'rtasidagi ustuvorliklar va optimallashtirishlar aniqlanishi mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   https://www.geeksforgeeks.org/secondary-memory/
   
2. 
   https://en.wikipedia.org/wiki/Solid-state_drive
   
3. 
   https://www.techtarget.com/searchstorage/definition/secondary-auxiliary-storage
   
4. 
   https://www.youtube.com/watch?v=Lyez-JarHV8