O‘zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi

Yulduz topologiyasi

thumb| Yulduz topologiyasi Yulduz topologiyasi asosida qurilgan tarmoqda har bir ish stansiyasi simi (burma juftlik) orqali markaziy konsentratorga yoki habga (inglizcha: hub) ulanadi. Hab shaxsiy kompyuterning parallel ulanishini ta’minlaydi va buning natijasida tarmoqqa ulangan barcha kompyuterlar bir-biri bilan aloqa qilishlari mumkin.
Uzatuvchi tarmoq stansiyasidan ma’lumotlar hab vositasida mavjud aloqa liniyalari orqali barcha shaxsiy kompyuterlarga uzatiladi. Ma’lumotlar barcha ish stansiyalariga tarqatiladi, biroq u faqat moʻljallangan stansiyalar tomonidangina qabul qilinadi. Fizik yulduz topologiyasida signalizatsiya uzatilinishi, ya’ni shaxsiy kompyuter signallari bir vaqtning oʻzida barcha yoʻnalishlarda tarqalgani bois, bu lokal tarmoqning mantiqiy topologiyasi mantiqiy shina hisoblanadi.
Ushbu topologiya 10Base-T Ethernet arxitekturasiga ega mahalliy tarmoqlarda qoʻllaniladi.
Yulduz topologiyasi tarmoqlarining afzalliklari:

• 
  Yangi kompyuterni ulash oson;
  
• 
  Мarkazlashgan boshqaruv imkoniyati mavjud;
  
• 
  Тarmoq alohida shaxsiy kompyuterlarning ishdan chiqishiga va alohida shaxsiy kompyuterlarning uzilishiga chidamli.
  

Yulduz topologiyasi tarmoqlarining kamchiliklari:

• 
  Habning ishdan chiqishi butun tarmoqning ishlashiga ta’sir oʻtkazadi;
  
• 
  Koʻp kabel sarflanadi.
  

Halqa topologiyasi
halqa (ring), bunda har bir kompyuter axborotni har doim faqat bitta zanjirda kelayotgan kompyuterga uzatadi, axborotni esa faqat zanjirdagi oldinda kelayotgan kompyuterdan oladi va bu zanjir “halqa” bo‘lib birlashgan .



Daraxt topologiya
Daraxt topologiyasining afzalliklari:

• 
  yulduz va shina topologiyalarni amalga oshirish murakkab bо‘lgan holarda foydalanish foydali;
  
• 
  tarmoqni osonlik bilan kengaytirish imkonini beradi;
  
• 
  ushbu topologiyada yulduz topologiyani loyihalash tugunlarni osonlik bilan boshqarish imkonini beradi;
  
• 
  xatoliklarni aniqlash va tuzatish xususiyatlarini ta’minlaydi;
  
• 
  har bir yulduz kabel asosiy kabelgan kabellar orqali ulanadi;
  
• 
  yulduz topologiyadagi tarmoqni buzilishi qolgan tarmoqlar ishiga xalaqit bermaydi.