O'zbekiston respublikasi so
Fanlararo va fan ichida bog
Yüklə 1,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 6. Darsning mazmuni 6.1. Nazariy qism
- Ovqatlantirish.
- Yuvintirish.
|
5. Fanlararo va fan ichida bog
ʻ liqlik
1. Bosh va orqa miyaning bola yoshiga qarab anatomik tuzilishi. 2. Markaziy nerv tizimining yoshga mos fiziologiyasi. 3. Bolalarning psixomator rivojlanish bosqichlari. 4. Turli yoshdagi bolalarning asab-ruhiy rivojlanish ko ʻ rsatkichlari. 5. Bemor va sog ʻ lom bolalarni pediatrlar amaliyotida tekshiruv. 6. Pediatrlar amaliyotida bolalarning asab-ruhiy rivojlanishini baholash.
6. Darsning mazmuni 6.1. Nazariy qism
Bolalarda asab-ruhiy va motor rivojlanishning asosiy ko ʻ rsatkichlari: - motor rivojlanish va ko ʻ ruv koordinasiyasi (yurishdagi muvozanat, statik muvozanat, sakrash); - nutq rivojlanishi (nutq madaniyati, grammatik jihatdan to ʻ gʻ ri soʻ zlash, she ʼ rni oʻ qish va aytib berish); - o ʻ rganish faoliyati: son va sanoq, kattalik, atrof muhitda moʻ ljal olish, vaqtni mo ʻ ljallash va rang ajratish, narsalar yasash, takrorlash, muloqot shakllanishi; - ijtimoiy ma ʼ daniy rivojlanish: maʼ daniy gigienik koʻ nikmalar, mustaqillik va mehnasevarlik, o ʻ yin faoliyati, atrofdagilar bilan muloqoti. Bolalarda mustaqillikka intilish ularning har bir harakatida yorqin namoyon bo ʻ ladi – «men oʻ zim». Bolalardagi faol harakatga boʻ lgan qiziqish atrof muhitdagi yangi va g ʻ ayritabiiy narsalarni oʻ rganish bilan uzviy bogʻ liq, agar u doimo rag ʻ batlantirilib turilmasa, borgan sari soʻ nadi va yangi mukammalroq harakatlarni o ʻ rganishi qiyin boʻ ladi, masalan, bolaning ishtirokisiz uni ovqatlantirilsa, kiyintirib yechintirilsa, o ʻ z oʻ ziga xizmat qilishni oʻ rgatish mushkul kechadi. Ovqatlantirishda, kiyinib yechintirishda bolaning faol ishtiroki
31
unda shu jarayonlarga ijobiy munosabatlar tug ʻ ilishiga, hotirjam shu ishlarni bajarishiga, hamda ishtahasi yaxshilanishiga, tinch uxlashiga, qo ʻ llardagi aniq harakatlariga, mustaqillikka olib keladi.
boshlab qoshiqchadan ovqat yeyishga o ʻ rgatiladi. 8 oylikdan boshlab ovqatlantirish vaqtida qo ʻ liga bir boʻ lak oq non, pechene yoki qotgan non beriladi, shu bilan mustaqil ovqat yeyishga o ʻ rgata
boshlanadi. 7-8
oylikdan piyoladan suyuqlik ichishga o ʻ rgatiladi. 8-9 oylikdan, o ʻ tira oladigan bolalarni, ovqatlantirish vaqtida maxsus yuqori suyanchiqli stulchaga o ʻ tkazib qoʻ yish maqsadga muvofiq. Bir yoshdan keyin esa maxsus bolalar stolchasi va kichik stulchasiga o ʻ tkaziladi. Bir yoshga kelib bola mustaqil ravishda piyola yoki krujkadan suyuqlik icha olishi mumkin.
1 yosh-u 2 oylikdan bolaga ovqatlantirish vaqtida qo ʻ liga choy qoshiqcha berib, o
ʻ z qoʻ li bilan ovqat yeyishga yordamlashish kerak. 1 yosh-u 2,5 oylikdan bola quyuq ovqatlarni, keyinchalik esa suyuq ovqatni ham, kattalar yordamida mustaqil yeya boshlashi kerak. Sochiqdan foydalanishga, faqat o
ʻ zining idishidan ovqat yeyishga, sho
ʻ rvani non bilan yeyishga oʻ rgatib boriladi.
Bola hayotining 2-3 yoshidan boshlab ovqatlanish oldidan dasturxon tuzashga yordam berishi
kerak – o ʻ yinchoqlarini yig
ʻ ishtirib, ovqatlanishga joy tayyorlaydi – stol ustini artadi, kleenka yoki dasturxon yozadi, qo ʻ lini yuvadi, soʻ lakchasini taqadi, o ʻ zi stuliga kelib oʻ tiradi, qoshiq va sanchiqlardan to ʻ kmasdan, orasta foydalanadi, og ʻ zini toʻ ldirib stoldan turib ketmaydi, yeb bo ʻ lgandan soʻ ng raxmat aytadi.
uyg
ʻ otish zarur. 8-9 oylikdan bola qoʻ lini suv oqimiga choʻ zadi, 2 yoshligidan past osilgan sochiqni oladi, qo ʻ lini sovun bilan yuvadi.
32
3 yoshidan kattalar nazoratida yuzini ham sovunlaydi, suvni sachratmasdan, mustaqil yuvinadi va artinadi. 1,5 yoshdan dastro ʻ moldan foydalanishga o ʻ rgatiladi. Yüklə 1,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|