O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent tibbiyot akademiyasi

Ingichka zond bilan me`da shirasini fraksion usulda olish.
1.
Hamshira kerakli jihozlarni tayyorlaydi. 
2.
Bemorga muolaja maqsadini , havfsizligini va burun orqali. 
3.
Zondni kiritishdan oldin kindikdan to kurak tishlarigacha bo`lgan masofa o`lchab olinadi va belgilanadi. 
4.
Bemor stulga suyanib boshini bir oz oldinga engashtirib o`tiradi. 
5.
Hamshira steril zond uchinin suvga namlab, chap qo`lida bemor ushlaydi o`ng qo`ldagi zondni pero kabi 
ushlab (bemor og`zini ochadi) til ildizini sal oldinga va pastga bir oz bosib , til ildizi orqasiga kiritadi, 
bemorga burun orqali chuqur orqali olish va yutishni aytadi va zond yana kiritiladi, belgigacha qusish 
istagi paydo bo`lsa zondni lablar bilan qusish va burun orqali chuqur nafas olish tushuntiriladi. 
6.
Zondning erkin uchiga 20 ml shishirish orqali yuboriladi.
7.
Kofeinli nonushta 200 ml shishirish orqali yuboriladi. 
8.
10 daqiqa o`tgach 10 ml tortib olinadi va probirkaga solinadi . 
9.
So`ngra har 15 daqiqa davomida me`da shirasi 8 ta probirkaga olinadi.
10.
Shira olingandan so`ng zond chiqariladi oqar suvda yaxshilab yuviladi , qaynatib sterillandi . 
-
Laboratoriyada me`da shirasi tarkibi kislotaliligi tekshiriladi. 
Me`da shirasini tekshirishini me`da sector va monitor funksiyasi baholashdan iborat. Fraksion usulda 
tekshirganda me`daning 1 soatlik ish funksiyasi aniqlanadi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

155 
 
 
 
Duodenal zondlash. 
 
 
 
 
Kerakli jihozlar 
Muolajani bajarish tehnikasi 
1.
Duodenal zond. 
2.
Grelka. 
3.
Yostiq 
4.
Qisqich 
5.
Probirkalar. 
6.
20,0 ml. 
7.
33% magnezi sulfat . 
8.
0,1%-0,5 ml atropine
9.
10,40 % -40,0 ml 
glyukoza eritmasi. 
1.
Bemorga duodenal zondlashning mohiyatini, qo`rqmasligini tushuntiradi. Bir kun avval 8 tomchi 0,1%
atropine beriladi. Kechki ovqat engil bo`lishi, o`ng qovurg`a ostiga grelka qo`yib yotishi tushuntiriladi. 
2.
Hamshira muolaja ucнun kerakli jihozlarni tayyorlaydi. 
3.
Zondlash nahorga muolaja xonasida o`tkaziladi.Zond kiritishdan oldin kindikdan qovuq tishlarigacha 
bo`lgan masofa o`lchanadi. 
4.
Bemor o`tqazilib steril zondning oldi va boshchasi namlanadi. Metall 3 barmoq ostiga olinadi va 
bemorga bir necha marta yutinishni va burun orqali chuqur- chuqur nafas oling deb , til orqasiga 
kiritiladi
5.
Bemor zondni 70-75 smga yutish uchun 40-45 daqiqa yurish kerak 
6.
So`ng bemor o`ng yonboshiga chanog`ini boshidan yuqori qilib yotqiziladi, oyoqlar tizzasidan 
bukiladi. O`ng yonboshi tagiga tik qilib qo`yilgan yostiq ustiga sochiqqa o`ralgan grelka qo`yiladi
7.
Zondni qaerda ekanligini bilish uchun shpris orqali havo yuboriladi zond me`dada bo`lsa bemor havoni 
sezadi. 12 barmoq ichakda bo`lsa sezmaydi. 
8.
Zondning erkin uchi probirkaga tushiriladi
9.
40-45 daqiqadan so`ng och- sariq rangli, tiniq, ishqoriy reaksiyali suyuqlik kela boshlaydi bu 12 
barmoq ichak suyuqligi - А porsiya 
10.
O`t yo`li ochilishi va o`t suyuqligi kelishi uchun shpris orqali 40-60 ml 60С li 33% magniy sulfat 
eritmasi yani ta`sirlovchi yuboriladi
11.
So`ngra zond 5-10 daqiqaga yopiladi. so`ng zond erkin uchi probirkaga tushiriladi , shpris orqali tortib 

---

156 
ko`riladi
12.
So`ng tiniq rangli o`t suyuqligi chiqa boshlaydi bu -vporeriya (qism)bo`lib o`t pufagi suyuqligi 
hisoblanadi. 
13.
O`t pufagi suyuqligi tugagandan so`ng 5-20 daqiqalarda och- sariq limon rangli, tiniq suyuqlik kela 
boshlaydi- bu Spartiya bo`lib jigar o`t yo`li suyuqligi hisoblanadi
14.
Uchala porsiya (qism) olingandan so`ng zond uchiga sochiq qo`yib asta chiqarib olinadi.
Probirkada suyuqlik olingan tartibi bilan shtativga qo`yilib yo`llanma yozilib laboratoriyaga jo`natiladi. 
Laboratoriyada har bir probirkadagi suyuqlik tekshirilib leykositlari va qumlar bor yo`qligi aniqlanadi va 
shunga qarab choralar buyuriladi. Eslatma: zondlash paytida probirkada qon paydo bo`lsa yoki 1-1,5 soat 
o`tgach suyuqlik paydo bo`lmasa zondlashni to`xtatish lozim