3.3-jadval O‘quvchining daftarga bo‘lgan yakka talabi Bir birlik daftar narxi (
P ), so‘m 1000
2000
3000
Talab miqdori (
Q d ), dona
1800
1600
1400
Manba: shartli raqamlar
Bu jadvaldagi talab (
Q d ) bilan narx (
P) o‘rtasida teskari bog‘liqlik mavjud.
Negaki, narx (argument) oshishi bilan talab miqdori (funksiya qiymati) kamayib
bormoqda. Jadvaldagi talab bilan narx o‘rtasidagi bog‘liqlik analitik, ya’ni funksiya
shaklida berilganda quyidagicha yoziladi:
P Q d
2
,
0
2000
Ushbu funksiyalardagi talab (
Q d ) va narxdan (
P ) biriga, uning jadvaldagi
qiymatlarini qo‘ysak, mos holda ikkinchisining qiymatini aniqlaymiz.
Chiziqli talab funksiyasining grafigi quyidagi tartibda aniqlanadi. Narx
0
P bo‘lganda talab
a Q d
, narx
b a P
bo‘lganda talab
0
d Q ga teng bo‘ladi. Olingan
qiymatlar grafikda ifodalanib, talab chizig‘ini chizamiz (3.8-rasm).
3.8-rasm. Chiziqli talab grafigi P A b a P b a Q d
0
Q B a
44
Talab funksiyasi chiziqli bo‘lgani uchun narx (
P ) noldan
b a gacha
o‘zgarganda, talabning
Q d qiymati
AB to‘g‘ri chizig‘i ustida yotadi. Endi 3.3-jadvalda
keltirilgan talab funksiyasi grafigini chizamiz (3.9-rasm).