Buxgalteriya hisobi

Biznesmen – (inglizcha business–ish, man–odam)- biznes bilan shug‘ullanuvchi
shaxs, korchalon.
Birja
– (goll.beurs, nem. Borse–hamyon) – 1) mahsulot, valuta va qimmatbaho
qog‘ozlarni ayirboshlashda, hisob va ma’lumot xizmatlarini amalga
oshirishda faol qatnashuvchi tashkilot. Xizmat ko‘rsatgani uchun
vositachilik yig‘imini oladi; 2) birja savdo-sotig‘i bo‘ladigan joy.
Bozor
– erkin tovar pul munosabatlariga asoslangan, iqtisodiy monopolizmni
inkor etuvchi, aholini ijtimoiy himoya qilishga yo‘naltirilgan va
boshqariladigan iqtisodiy tizimdir.
Brak
– ishlab chiqarishda buxgalteriyaning asosiy vazifalaridan biri brak
(andozaga mos kelmaslik) hisobiga hamda yarim tayyor mahsulot
va boshqa moddiy boyliklarning buzilishi, kamomadi natijasida
stavkasi
ko‘chirmasi
iqtisodiyoti

---

233
keladigan nobudgarchiliklarni to‘g‘ri hamda o‘z vaqtida aniqlashdan
iborat.
Broker
– (ingl.broker) – mahsulot, qimmatbaho qog‘ozlar, valuta sotuvchilar
va xaridorlar o‘rtasidagi rasmiy dallol. O‘zi yoki mijozlar nomidan
kelishuvlar, shartnomalar tuzish huquqiga ega shaxs.
Boj
– (arab–o‘lpon, soliq) – bojxona nazorati ostida davlat tomonidan
mamlakat chegarasidan olib o‘tiladigan tovarlar, mol-mulk va
qimmatbaho qog‘ozlardan undiriladigan pul yig‘imlari.
Bojxona
– chegara orqali o‘tadigan jami yuklarni, shu jumladan, bagaj va pochta
jo‘natmalarini nazorat qiladigan davlat muassasasi. U o‘tkazilayotgan
yuklarni tekshirish va ulardan yig‘imlarni undirish bilan shu-
g‘ullanadi. Bojxonalar, odatda, dengiz va daryo portlarida, xalqaro
aeroportlarda, temiryo‘l stansiyalarida, chegara hududlarida va
mamlakatning yirik markazlarida joylashadi.
Buxgalter – hisob axborotidan foydalanib qaror qabul qiluvchilarning manfaati
uchun xizmat qiladi.
Buxgalte-
–
Korxonaning moddiy và pul resurslàri harakatini hisobgà îlàdi,
u boshlangich hujjatlarga acîslànib, kîrõînàning mîddiy và
mîliyaviy resurslaridagi har bir ozgàrishni pulda hisîblàb, ikki-
yoqlàmà yozuv yoli bilan hisobda qayd qilàdi.
Buõgàltå-
– korxona mablag‘larining holati va foydalanishini o‘rganish uchun
qo‘llaniladigan usullarning yig‘indisi buxgalteriya hisobining
metodini tashkil qiladi. Buxgalteriya hisobining metodi (usullari)
quyidagilardan iborat: hujjatlashtirish, inventarizatsiya, baholash,
kalkulyatsiya, buxgalteriya hisobining schyotlari, ikkiyoqlama yozuv,
buxgalteriya balansi va buxgalteriya hisoboti.
Buxgalte-
– buxgalteriya hisobida rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish
bilan birga boshqaruv tizimida axborot, nazorat, mulklarning butligini
ta’minlash, tahliliy va hisob funksiyalarini ham amalga oshiradi.
Buõgàltå-
– yozuvlarining ma’lum texnik-vositalaridan foydalanib hisobni tashkil
qilishdir. Buxgalteriya hisobining memorial-order shakli, jurnal-order
shakli, jadval-avtomatlashtirilgan (soddalashtirilgan) shakllari keng
qo‘llaniladi.
Buõgàltå-
– buxgalteriya hisobi registrlari ikkiyoqlama yozuv qoidalariga muvofiq
yuritiladigan jurnallar, qaydnomalar, daftarlar, tasdiqlangan blankalar
(shakllar)dir.