Zamonaviy kompyuterlarning arxitekturasining rivojlanish tendentsiyasi

21. Raqamli ishlov berishning unumdorligini baholash usullari
 
Hozirgi vaqtda signallarga raqamli ishlov berish qo‘yidagi sohalarda:raqamli televedeniya, radiolokatsiya, aloqa, meditsina, 
multimediya, nutqni analizlash va IR telefoniya da qo‘llash prinsipial qiymatga egadir. Bugungi kundagi zamonaviy IP 
tarmoqlarda ma’lumotlar trafigini asosiy tashkil etuvchilari sifatida kommutatsiya paketlari rejimida nutqni jo‘natishdir. Shunday 
ekan real vaqt rejimida talab darajasidagi sifatli nutqni jo‘natishni tashkil etish ancha qiyinchiliklarni to‘g‘diradi. Ayniqsa ovozli 
va audio signallarni siqish va filtrlash qo‘yidagi sohalarda qo‘llanilishi muhim ahamiyat kasb etadi. 
Bularga:
biometriya; qurilmalarni ovozli boshqarish; logopediya; telekommunikatsiya; IP telefoniya Qo‘llanilish sohalari 
Signallarga raqamli ishlov berish (SRIB)– bu zamonaviy elektronikada sohasida tezkor rivojlanayotgan va raqamli protsessorda 
boshqariluvchi raqamli ko‘rinishdagi axborotlardan tashkil topgan barcha sohalarda qo‘llaniladi. SRIBning qo‘llanilish 
sohalariga qo‘yidagilarni keltirish mumkin: Rasmlarni qayta ishlash; tasvirlarni tanish;mashinali ko‘rish; rasmlarni sifatini 
yaxshilash; faksimile;sputnikli kartalar;animatsiya.Insturmental vositalar spekral analiz; vaziyatni boshqarishva tezlik;shumni 
pasaytirish; axborotni siqish.Ovoz/audioovozni tanish; ovozni sintez qilish;raqamli audiotizimlar; tenglashtirish. 
22. Parallellik darajasini baholash Amdal qonuni. 
Parallel hisoblash- kompyuterda hisoblashni tashkil qilish usuli, bunda dasturlar parallel (bir vaqtning o'zida) ishlaydigan o'zaro 
ta'sir qiluvchi hisoblash jarayonlari majmuasi sifatida ishlab chiqiladi. Ushbu atama dasturlashdagi parallellik masalalari 
yig'indisini, shuningdek, samarali apparat tatbiqlarini yaratishni o'z ichiga oladi. Parallel hisoblash nazariyasi algoritmlarning 
amaliy nazariyasining bo'limidir. Parallel dasturlarni loyihalashdagi asosiy qiyinchilik turli xil hisoblash jarayonlari o'rtasidagi 
o'zaro ta'sirlarning to'g'ri ketma-ketligini ta'minlash, shuningdek, jarayonlar o'rtasida taqsimlangan resurslarni 
muvofiqlashtirishdir. Ba'zi parallel dasturlash tizimlarida komponentlar o'rtasida ma'lumotlarni uzatish dasturchidan yashirin 
(masalan, va'da mexanizmi yordamida), boshqalarida esa aniq ko'rsatilishi kerak. Aniq shovqinlarni ikki turga bo'lish mumkin: 
Parallel xabar almashishga asoslangan tizimlarni umumiy xotira tizimlariga qaraganda tushunish odatda osonroq va odatda 
parallel dasturlashning ilg'or usuli sifatida qaraladi. Amdal qonuni -kompyuterlar sonining ko'payishi bilan hisoblash tizimining 
ishlashining o'sishining cheklanishini ko'rsatadi. Gen Amdahl 1967 yilda qonunni ishlab chiqdi va hisob-kitoblar 
parallellashtirilganda unumdorlikning o'sishiga nisbatan sodda, ammo engib bo'lmaydigan mazmundagi cheklovni topdi: “Vazifa 
bir necha qismlarga bo'linganda, parallel tizimda umumiy bajarish vaqti sekindan kam bo'lmasligi kerak. Ushbu qonunga 
ko'ra, kompyuterlar majmuasida uning ko'rsatmalarini parallellashtirish hisobiga dastur bajarilishining tezlashishi uning ketma-
ket ko'rsatmalarini bajarish uchun zarur bo'lgan vaqt bilan chegaralanadi