I sinf I bob. Narsalarning toʻplamlari

Jami: 
170 
65 
105 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

20 
IV SINF 
 
Matematika fani o‘quv dasturi Xalq ta’limi 
vazirligining 2020-yil 10-apreldagi 102-sonli 
buyrug‘i bilan tasdiqlangan.
 
O‘quvchilar o‘quv faoliyati natijalariga qo‘yiladigan talablar: 
0 dan 1 000 000 gacha bo‘lgan nomanfiy butun sonlarni o‘qiydi, yozadi, 
taqqoslaydi, tartibga soladi, modellarda tasvirlaydi;
sonlarni qo‘shish va ko‘paytirish jadvallaridan, arifmetik amallarning 
algoritmlaridan foydalangan holda 1 000 000 ichida nomanfiy butun sonlar ustida 
qo‘shish va ayirish amallarini og‘zaki va yozma bajaradi, arifmetik amalda 
qatnashgan noma’lum tarkibiy qismini aniqlaydi; 
o‘rganilgan turlardagi tenglamalarni yеchadi, masalalarni tenglama tuzish 
yo‘li bilan (tenglamalarga olib kelinadigan masalalar) yyеchadi; 
tengsizliklar haqida tasavvurga ega bo‘ladi; 
10, 100, 1000 ga ko‘paytirish va bo‘lish amallarini og‘zaki va yozma 
bajaradi; 
bir xil ko‘paytuvchilarni sonning darajasi ko‘rinishida ifodalay oladi;
qo‘shish va ko‘paytirishning o‘rin almashtirish, guruhlash va taqsimot 
xossalarini tushunadi va ularni hisoblashlarda qo‘llaydi; 
bo‘lish va ko‘paytirish amali bilan yyеchiladigan, blok-sxema ko‘rinishida 
berilgan, o‘rta arifmetikni topishga doir va geometrik mazmunidagi amaliy 
masalalarni yеcha oladi; 
eng sodda mantiq elementlari (“...va...”, “... yoki...”, “agar... bo‘lsa, u holda ... 
bo‘ladi” ko‘rinishidagi) asosida mantiqiy ifodalarni to‘g‘ri tuza oladi; 
bir xil qismlardan tuzilgan har xil shakllar va fazoviy (parallelepiped, kub, 
shar) figuralarni tasavvur qiladi, taniydi va nomlaydi; 
o‘rganilgan ko‘rinishidagi tenglamalarni komponentlar va amallar natijalari 
orasidagi bog‘lanishlar asosida yеchadi; 
bir xil yo‘nalishdagi hamda qarama-qarshi yo‘nalishdagi harakatga doir 2 - 4 
amalli, proporsional bo‘lishga, to‘rtinchi proporsionalni topishga, ikki ayirma 
bo‘yicha noma’lum sonni topishga, sonning ulushini va ulushi bo‘yicha sonni 
topishga, vaqt, tezlik, tekis harakatda bosib o‘tilgan yo‘l; narx, miqdor, baho kabi 
kattaliklar orasidagi bog‘lanishlarga oid masalalarni yеcha oladi; 
bir xil maxrajli sodda kasrlar ustida qo‘shish va ayirish amallarini bajaradi; 
to‘plamlarning kesishmasi, Venn diagrammasi haqida tasavvurga ega bo‘ladi 
va amallarda qo‘llaydi;
koordinata boshi, koordinata o‘qlari, koordinata burchagi, nuqtaning 
koordinatalari kabi terminlardan foydalanib, koordinata to‘rini tuza oladi; 
ko‘pyoq, to‘g‘ri burchakli parallelepiped, kub kabi soddo fazoviy 
figuralarning modellari va elementlarini aniqlaydi, chizmada bo‘yaydi nomlay 
oladi; 
simmetrik shakllarni taniydi, simmetriya o‘qlarini topadi; 

---

21 
massa birliklari va ular orasidagi munosabatlarni amaliy masalalarda qo‘llay 
oladi; 
yuz va hajm o‘lchovi birliklari ( santimetr kvadrat, detsimetr kvadrat, metr 
kvadrat, santimetr kub, detsimetr kub, metr kub)dan amalda foydalana oladi 
vaularni mm
2
, sm
2
, dm
2
, m
2
, mm
3
, sm
3
, dm
3
, m
3
ko‘rinishda belgilay oladi. 
o‘zgaruvchining qiymati va berilgan ma’lumot, axborotlarga ko‘ra sodda 
grafik, murakkab bo‘lmagan diagramma, jadvallar, shkalalar tuzadi; 
atrof–borliqdagi sodda obyektlarni geometrik figuralar modellari bilan 
bog‘lay oladi, ayrim elementlarini o‘lchay oladi va chamalay oladi.