Türkiye Parazitoloji Derneği

Türkiye Parazitoloji Dergisi, 33 (1): 89 - 91, 2009    

 

 

 

 

          Türkiye Parazitol Derg. 

© Türkiye Parazitoloji Derneği  

 

 

 

 

  

         © Turkish Society for Parasitology 

İmmun Sistemi Baskılanmış Bir Kedide  

Aelurostrongylus abstrusus Pnömonisi 

Ayhan ATASEVER

1

, Süleyman YAZAR

2

 

Erciyes Üniversitesi, 

1

Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, 

2

Tıp Fakültesi Parazitoloji Bilim Dalı, Kayseri, Türkiye 

 

ÖZET:  Bir çalışma için immun sistemi kortizon ile baskılanmış melez bir sokak kedisinde ölümü takiben yapılan nekropside akciğerlerde tüm 

loblara lokalize 1-1.5 cm boyutlarında hepatize alanlar saptanmıştır.  Bu alanlardan hazırlanan kesitlerin histopatolojik muayenesinde  verminöz 

pnömoni tanısı konmuş ve söz konusu patolojiye sebep olan patojenin Aelurostrongylus abstrusus olduğu belirlenmiştir. 

Anahtar Sözcükler: Aelurostrongylus Abstrusus, Pnömoni, Kedi 

Aelurostrongylus abstrusus Pneumonia in an Immunosuppressed Cat

  

SUMMARY:  This  study  was  performed  on  a  mixed  breed  street  cat  whose  immune  system  had  been  suppressed  by  cortisone.  Necropsy 

following  the cat’s death  indicated the presence  of hepatized areas  of 1-1.5 cm sizes  located  in  whole  lung  lobules.  The samples prepared  for 

histopathological  examination  confirmed  verminous  pneumonia.  The  agent  causing  the  pathology  was  determined  to  be  Aelurostrongylus 

abstrusus. 

Key Words: Aelurostrongylus Abstrusus, Pneumonia, Cat 

 

 

GİRİŞ

Aelurostrongylus abstrusus kedilerin akciğerlerine özellikle de 

terminal  bronşiol,  alveolar  duktus  ve  alveollarına  yerleşen, 

indirekt  bir  hayat  siklusuna  sahip,  Metastrongylidae  familya-

sının  bir  üyesidir.  Dünyanın  her  tarafında  görülür  fakat  dağı-

lımı %1,1’den (5) %39,2’ye (8) kadar farklılık gösterir.  

Erişkinleri  respiratorik  bronşioller  ve  alveoler  duktuslarda 

yaşar.  Yumurtalar  alveollerde  nodüler  birikim  şeklindedir  ve 

birinci  dönem larva haline  gelerek hava  yollarına  ulaşır,  daha 

sonra da dışkı ile dışarıya çıkar. İndirekt gelişim vardır. Çeşitli 

salyangoz  ve  sümüklü  böcekleri  arakonak  olarak  kullanır. 

Kuş,  kemirici,  kurbağa  ve  kertenkeleler  ise  taşıyıcı  konaklar-

dır. Gelişme kedi tarafından arakonak ya da taşıyıcı konakların 

alınmasıyla  tamamlanır.  Kediler  için  salyangoz  yemek  genel-

likle  sıra  dışı  olmakla  birlikte  vektörler  (kurbağa,  fare,  kuş) 

A.abstrusus’un  hayat  siklusunu  devam  ettirebilmesi  için  ge-

reklidir (1, 12). 

Kan  damarları  yoluyla  ya  da  periton  ve  plora  boşluklarını 

kullanarak  göç  eden  enfektif  larvaların  akciğere  ulaşımı  açık 

değildir.  Parazitler  3.  dönem larvaların  alınmasından  yaklaşık 

5-6  hafta  sonra  olgunluğa  ulaşır.  Akciğer  lezyonları  oldukça 

karakteristiktir, genellikle 1-10 mm çapında larva ve yumurta-

ları  içeren  nodüler  formlar  gözlenir.  Bu  nodüller  sert  kıvamlı 

ve  sarımsı  renkli  olup  parenkime  yayılır,  ancak  çoğunlukla 

akciğerin  perifer  alanlarında  dikkati  çeker  ve  sönmüş  akciğer 

dokusunun  yüzeyinden  dışa  doğru  kabarıklıklar  oluşturur.  Bu 

nodüllerin kesit yüzeyinden çok sayıda yumurta ve larva kap-

sayan  az  miktarda  krema  kıvamında  bir  eksudat  sızar. 

A.abstrusus'un  şiddetli  enfeksiyonlarının  neden  olduğu  birbi-

riyle  birleşmiş  konsolide  alanlar  klinik  olarak  kronik  öksürük 

ve  ilerleyen  kilo  kaybının  nedeni  olabilir.  Sekonder  enfeksi-

yon eklenmesiyle ölüm görülebilir (10, 14, 26).  

Mikroskobik  olarak  bütünlüğü  bozulan  alveol  septumlarında 

ve  alveol  boşluklarında  yumurta  ve  larvalar  görülebilir.  Bu 

odakları  bazı  dev  hücreleriyle  beraber  karışık  mononüklear 

hücrelerin  oluşturduğu  yoğun  infiltrasyon  çevirir.  Ölmüş  ve 

dejenere olmuş larvaların etrafında hücresel reaksiyon belirgin 

hale  gelir.  Enfeksiyonun  başlangıcında  başlıca  eozinofil  ve 

nötrofiller dikkati çeker. Damarlar ve hava yollarının etrafında 

lenfositik  nodüller  şekillenir.  Bazen  nekroz  ve  kalsifikasyona 

rastlanır.  Yumurta  ve  larvaların  gözden  kaybolduğu  eski  lez-

yonlarda  alveoller  bir  süre  daha  epitelizasyona  uğramış  du-

rumda  kalır  ve  septumlar  fibröz  doku  ve  düz  kaslarla  kalıcı 

olarak  kalınlaşır.  Bu  fibromusküler  hiperplazi  çoğunlukla 

fokal ve  oldukça belirgindir, ancak bazı olgularda diffuz olup 

organda lastik top kıvamında bir sertlik oluşturur (10, 14, 23).  

Makale türü/Article type: Olgu Sunumu / Case Report 

Geliş tarihi/Submission date: 18 Nisan/18 April 2008 

Düzeltme tarihi/Revision date: 18 Temmuz/18 July 2008 

Kabul tarihi/Accepted date: 09 Ekim/09 October 2008 

Yazışma /Correspoding Author: Ayhan Atasever 

Tel: -                                             Fax: - 

E-mail: [e-mail] 

13. Ulusal Parazitoloji Kongresi’nde (8-12 Eylül, 2003, Konya) 

sunulmuştur. 

Atasever A. ve Yazar S.

 

 

90 

Ülkemizde  histopatolojik  olarak  A.abstrusus  tanısı  konan  ilk 

vaka  olan  bu  çalışma  ile,  daha  çok  vaka  takdimleri  ya  da 

asemptomatik  kedilerde  yapılan  dışkı  taramaları  sırasında 

karşılaşılan bu parazite dikkat çekmek amaçlanmıştır.  

GEREÇ VE YÖNTEM 

3 yaşlarında melez bir sokak kedisine deneysel toxoplasmosis 

oluşturulması  amacıyla  Toxoplasma  gondii  ile  enfekte  fare 

yedirilmiş  ve  enfeksiyonun  daha  rahat  yerleşmesi  amacıyla 

kediye kortizon yüklemesi amaçlanarak im yolla 1 ampul depo 

kortizon 

(Sinakort-A 

amp.) 

yapılmıştır. 

Kortizonla 

immunsuprese edilen kedi 9. gün ölmüş ve muhtemel lezyon-

lar  için  nekropsisi  yapılmıştır.  Nekropsi  esnasında  bütün  or-

ganlardan  alınan  doku  örnekleri  %10  tamponlu  formaline 

alınarak  tespit  edilmiştir.  Trimleme  işlemini  takiben  dokular 

işlenmiş ve parafinde bloklanmıştır. Bloklanan organlardan 5-

6 mikron kalınlığında kesitler alınarak Hematoksilen-Eozin’le 

boyanmış ve ışık mikroskobunda incelenmiştir. 

BULGULAR 

Kortizon  yüklenmesinden 5-6  gün  sonra kedide  öksürük, kilo 

kaybı ve tüylerde dikleşme olduğu fark edilmiş ve bu bulgula-

ra  kediye  verilen  T.gondii’nin  sebep  olabileceği  düşünülmüş-

tür.  Kedi  kortizon  enjeksiyonundan  9  gün  sonra  ölmüş  ve 

muhtemel  patolojinin  araştırılması  için  nekropsi  yapılmıştır. 

Ölümü takiben yapılan nekropside diğer organlarda bir patolo-

jiye rastlanmazken akciğerler üzerinde en küçüğü 0.2-0.3 mm 

en büyüğü 1-1.5 cm çapında gri-beyaz renkli hepatize odaklar 

dikkati çekmiş ve bu odaklardan hazırlanan kesitlerin mikros-

kobik  muayenesinde  alveol  lümenleri  içerisinde  muz  dilimi 

şeklinde,  koyu  boyanmış  parazit  larvaları  ve  yumurtalarına 

rastlanmıştır (Şekil 1). Ayrıca interalveolar duvarların makrofaj 

hücrelerle kalınlaşmış olduğu da saptanmıştır. Akciğerlerde tüm 

loblara  lokalize  bu  lezyonların  histopatolojik  muayenesinde 

verminöz  pnömoni tanısı  konmuş  ve söz konusu patolojiye  se-

bep olan patojenin A.abstrusus olduğu belirlenmiştir.  

TARTIŞMA 

A.abstrusus  kedilerin  nadir  görülen  bir  akciğer  nematodudur 

ve  prevalansı  bölgeden  bölgeye  farklılık  göstermekle  birlikte 

genellikle düşüktür (3, 4, 15, 18). İlk raporlar genellikle para-

zitin hayat döngüsünün ve konak kedi üzerine olan etkilerinin 

araştırıldığı deneysel çalışmalardır (9, 11, 22).  

A.abstrusus’un  canlı  hayvanlardaki  tanısı  daha  çok  dışkının 

flotasyon  yöntemi ile  incelenerek parazitin larvalarının  görül-

mesi  esasına  dayanmaktadır.  Dünyada  fazla  yaygın  olmayan 

bir  parazit  olan  A.abstrusus  ile  ilgili  yapılan  çalışmalar  daha 

çok ya vaka takdimleri şeklinde ya da asemptomatik kedilerde 

yapılan  dışkı  taramaları  sırasında  parazitin larvalarının  görül-

mesi  ile  rapor  edilen  çalışmalardır  (2,  6,  20,  26).  İtalya’da 

yapılan  bir  çalışmada,  tamamı  eozinofilik  olan  fakat  sadece 

biri semptomatik olan beş kedinin dışkısında flotasyon metodu 

ile A.abstrusus larvaları tespit edilmiştir (7).  

 

Şekil 1. Akciğerden yapılan kesitlerde verminöz pnömoni odaklarında 

Aelurostrongylus abstrusus larva ve yumurtaları (a= H x E., x100;  b= 

H x E., x 200; c= H x E., 400) 

Portekiz’de prevalans belirlemek maksadıyla 2003-2005 yılla-

rı  arasında  yapılan  bir  çalışmada,  97  kediden  dışkı  toplanmış 

ve  bunların  17  (%17,52)’sinin  A.abstrusus  ile  enfekte  olduğu 

saptanmıştır  (17).  Ülkemizde  kedilerde  bu  parazitin  bulundu-

ğuna dair ilk bilgiler Oytun tarafından 1961 yılında bildirilmiştir 

(16). Tüzer ve arkadaşları (24) 2002 yılında İstanbul’da onsekiz 

aydır dispne ve inkoordinasyon şikayetleri olan iki yaşında dişi 

bir kedinin dışkısında A.abstrusus larvalarını tespit etmişler ve 

moxidectin+levamisole  ile  tedavi  etmişlerdir.  Söz  konusu 

Bir kedide A. abstrusus 

 

91

çalışmanın  ülkemizde  bu  parazitin  kedilerde  tanımlandığı  il 

çalışma  olduğu  bildirilmiştir.  2004  yılında  Burgu  ve 

Sarımehmetoğlu  (2)  tarafından  yapılan  başka  bir  çalışmada 

ise, iki kedide A.abstrusus saptandığı bildirilmiştir. 

A.abstrusus  genellikle  klinik  belirti  vermeyen  bir  enfeksiyon 

tablosuna sebep olmaktadır. Bununla birlikte, ağır enfeksiyon-

larda  öksürük,  aksırık  ve  sık soluma  gibi  belirtiler  görülebilir 

ve  enfeksiyon  bazen  ölümle  sonuçlanabilir  (19,  21,  25). 

Enfekte  kedilerde,  bazı  radyografik  değişiklikler  görülebilir 

(13, 25). Parazitin en aktif olduğu dönem enfeksiyondan son-

raki 6-12 haftadır ve bu akciğer reaksiyonunun en üst düzeyde 

olması  ile  ilgilidir.  Olgun  parazitler  9  ay  kadar  uzun  bir  süre 

akciğerlerde  kalabilir.  Granülomatöz  alveolitis  ve  kataral 

bronşiolitis  zaman  içerisinde  gerilemesine  rağmen  arter, 

bronşiol ve alveoler duktusların düz kaslarındaki hipertrofi ve 

hiperplazi kalıcıdır (12).  

Bu vaka ile, kedilerde görülebilecek öksürük ve kilo kaybı ile 

devam 

eden 

pnömoni 

olgularının 

ayırıcı 

tanısında 

Aelurostrongylus  abstrusus’un  da  düşünülmesinin  yerinde 

olacağı kanaatine varılmıştır. 

KAYNAKLAR 

1. 

Bowman  DD,  Lynn  RC,  1995.  Georgis'  parasitology  for  vet-

erinarians. Sixth Edition. Philadelphia, London, Toronto, Mont-

real, Sydney and Tokyo: W. B. Saunders Company. 

2. 

Burgu  A,  Sarimehmetoglu  O,  2004.  Aelurostrongylus 

abstrusus infection in two cats. Vet Rec, 154: 602–604. 

3. 

Canestri  Trotti  G,  Corradini  L,  Visconti  S,  1990.  Indagine 

parassitologica in un rifugio per gatti a Ferrara. Parasitology, 32 

(Suppl. 1): 42–43. 

4. 

Epe 

C, 

Coati 

N, 

Schneider 

T, 

2004. 

Ergebnisse 

parasitologischer kotuntersuchungen von pferden, wiederkauern, 

schweinen,  hunden,  katzen,  igeln  und  kaninchen  in  den  jahren 

1998–2002. Dtsch Tierarztl Wochenschr, 111: 243–247. 

5. 

Epe C, Ising-Volmer S, Stoye M,  1993. Ergebnisse parasitolo-

gischer Kotuntersuchungen von Eqiden, Hunden, Katzen und Ia-

geln  derf  Jahre  1984-1991.  Dtsch  tieraertztl  Wschr,  100:  426-

428. 

6. 

Freeman AS, Alger K, Guerrero J, 2003. Feline lungworm: in 

the absence of clinical signs. Vet Forum, 20: 20–23. 

7. 

Grandi G, Calvi LE, Venco L, Paratici C, Genchi C, Memmi 

D,  Kramer  LH,  2005.  Aelurostrongylus  abstrusus  (cat 

lungworm)  infection  in  five  cats  from  Italy.  Vet  Parasitol,  134: 

177-182. 

8. 

Gregory  GG,  Munday  BL,  1976.  Intermal  parasites  of  feral 

cats  from the Tasmanian  Midlands and  King Island.  Aust  Vet J, 

52: 317-320.  

9. 

Hamilton JM, 1966. Experimental lungworm disease of the cat 

association  of  the  condition  with  lesions  of  the  pulmonary 

arteries. J Comp Pathol, 76: 147–157. 

10.  Hamilton JM, 1969. Parenteral infection of the cat by larvae of  

Aelurostrongylus abstrusus. J Helminthol, 43: 31-34. 

11.  Hamilton MJ, McCaw AW, 1967. The role of the mouse in the 

life cycle of Aelurostrongylus abstrusus. J Helminthol, 41: 309–

312. 

12.  Hazıroğlu  R,  Milli  ÜH,  1998.  Veteriner  patoloji.  Ankara:  Ta-

mer matbaacılık. 

13.  Losonsky JM, Thrall DE, Prestwood AK, 1983. Radiographic 

evaluation  of  pulmonary  abnormalities  after  Aelurostrongylus 

abstrusus inoculation in cats. Am J Vet Res, 44(3): 478-482. 

14.  Mackenzie  A,  1960.  Pathological  cahanges  in  lungworm  infes-

tation in two cats with special reference to changes in pulmonary 

arteial branches. Res Vet Sci, 1: 255-258. 

15.  Miro´  G,  Montoya  A,  Jime´nez  S,  Frisuelos  C,  Mateo  M, 

Fuentes I, 2004. Prevalence of antibodies to Toxoplasma gondii 

and  intestinal  parasites  in  stray,  farm  and  household  cats  in 

Spain. Vet Parasitol, 126: 249–255. 

16.  Oytun  HŞ,  1961.  Genel  Parazitoloji  ve  Helmintoloji  Ankara 

Üniv Vet Fak Yay No: 55, Ankara. 

17.  Payo-Puente P, Botelho-Dinis M, Uruena AMC, Payo-Puente 

M,  Gonzalo-Orden  JM,  Rojo-Vazquez  FA,  2008.  Prevalence 

study  of  the  lungworm  Aelurostrongylus  abstrusus  in  stray  cats 

of Portugal. J Feline Med Surg, 10: 242-246. 

18.  Robben  SR,  Le  Nobel  WE,  Dopfer  D,  Hendrikx  WM, 

Boersema  JH,  Fransen  F,  Eysker  ME,  2004.  Infecties  met 

helminthen  en/of  protozoen  bij  katten  in  asielen  in  Nederland. 

Tijdschr Diergeneeskd, 129: 2–6. 

19.  Scott  DW,  1973.  Current  knowledge  of  Aelurostrongylosis  in 

the cat. Cornell Vet, 63: 483-500. 

20.  Smith RE, 1980. Feline lungworm infection. Vet Rec, 107: 256. 

21.  Soulsby  EJL,  1982.  Helminths,  Arthropods  and  Protozoa  of 

Domesticated Animals. Bailliere-Tindall, London. 

22.  Stockdale  PHG,  1970. The  pathogenesis  of  the  lesions  elicited 

by  Aelurostrongylus  abstrususduring  the  prepatent  period.  Pa-

thol Vet, 7: 102-115. 

23.  Stockdale  PHG,  1970. The  pathogenesis  of  the  lesions  elicited 

by  Aelurostrogylus abstrusus during its prepatent period.  Pathol 

Vet, 7: 102–115. 

24.  Tüzer E, Toparlak M, Gargılı A, Keleş V, Esatgül MU, 2002. 

A  Case  of  Aelurostrongylus  abstrusus  Infection  in  a  Cat  in 

Üstanbul,  Turkey  and  its  Treatment  with  Moxidectin  and 

Levamisole. Turk J Vet Anim Sci, 26: 411-414. 

25.  Urquhart  GM,  Armour  J,  Duncan  JL,  Dunn  AM,  Jennings 

FW,  1987.  Veterinary  Parasitology.  Longman  Sci  and  Tech, 

Avon. 

26.  Willard M.D, Roberts RE,  Allison N,  Grieve RB, Escher K, 

1988.  Diagnosis  of  Aelurostrongylus  abstrusus  and  Dirofilaria 

immitis infections in cats from a humane  shelter.  J Am Vet Med 

Assoc, 192: 913-916.