454
ma’lumotlari asosida hisoblanadi.
[286].
Har qanday korxona intilgani kabi bank ham sarflagan
xarajatlarini to‘liq qoplabgina qolmay, balki rejada ko‘zda tutilgan
foydani olishga ham erishishi lozim. Buni quyidagicha aniqlash
mumkin:
fm
mf
mf
M
M
JQR
,
T
+
+
⋅
=
1
0
Bu yerda:
0,1 · JQR – majburiy zaxiralar fondini shakllantirish maqsadida jalb
qilingan resurslarning o‘rtacha joriy qiymatiga qo‘shilgan qiymat (jalb
qilingan resurslar qiymatidan 10 foizi);
M
mf
– minimal foizli marja;
M
fm
– minimal risk ehtimoli bilan qo‘yilmalar bo‘yicha bank aktiv
operatsiyalari foydaliligining minimal me’yori. Bu ko‘rsatkich joriy
kvartalning moliyaviy rejasi va aktiv operatsiyalar hajmini kengaytirish
yoki kamaytirish rejasi asosida hisoblanadi.
[287].
Bu ko‘rsatkich bankning aktiv operatsiyalari, xususan kredit
bitimlari natijasida oladigan minimal daromadini ifodalaydi. Uni
hisoblashda quyidagi ma’lumotlar asos qilib olinadi:
fm
mf
yu
D
M
M
JQR
JQR
M
+
+
⋅
+
=
1
,
0
Bu yerda:
JQR
yu
–bank bo‘yicha jalb qilingan resurslarning joriy o‘rtacha
qiymati. Bu ko‘rsatkich jalb qilingan ayrim resurs (instrument) larning
individual haqiqiy qiymatlarini tortilgan summasining nisbatiga teng.
9.3. Foiz stavkalari va ularni hisoblash usullari
[288].
Kreditning asosiy sharti – olingan qarz uchun haq to‘lash. Bu
haq olingan qarz yig‘indisiga nisbatan foiz hisobida olinganidan uni qarz
foizi yoki kreditning
foiz stavkasi
deb yuritiladi. Boshqacha qilib
aytganda, kreditning foiz stavkasi berilayotgan kreditga nisbatan foizda
belgilanib, kreditning narxini ifoda etadi. Kredit narxi, odatda, bir yil
uchun belgilanadi. Foiz stavkasining o‘sishi kreditning qimmatlashuvini,
pasayishi esa uning arzonlashganini ifodalaydi.
Dostları ilə paylaş: 
