Jabrlanganlami evakuatsiya qilish - talafot olganlarni shikastlangan o ‘choqlardan olib chiqish, ularga tibbiy yordam ko‘rsatish hamda davolash uchun tibbiyot muassasalariga olib borish tadbirlaridan iborat. Bunda tibbiy hisobga olish varaqasi to'ldiriladi va yaradorlami transport vositalari (tem iryo‘l, avtomobil, suv va havo y o ‘li) yordamida evakuatsiya qilinadi. D avolash muassasalariga keltirilgan saralangan jabrlanganlarga malakali va ixtisoslashgan tibbiy yordamlar k o ‘rsatiladi. Shunday qilib, shikastlangan o ‘choqda qolgan jabrlangan aholiga tibbiy yordamning hamma turlari: birinchi tibbiy yordam, birinchi shifokor yordami, malakali va ixtisoslashgan tibbiy yordami birin-ketin ko'rsatiladi. Birinchi tibbiy yordam. Shikastlangan o ‘choqlarda talafot olgan fuqarolarga shu joyning o ‘zida hayotiy ko‘rsatkichlarga muvofiq k o ‘rsatiladigan birinchi tibbiy yordam tushuniiadi. 0 ‘z vaqtida va to ‘g ‘ri k o ‘rsatilgan birinchi tibbiy yordam shikastlangan odam ning hayotini saqlab qoladi va salbiy oqibatlar rivojining oldi olinadi. Albatta, bu yerda favqulodda vaziyatning shikastlovchi omillarini to’xtatish (suvdan olib chiqish, yonayotgan kiyim lam i o ‘chirish, yonayotgan, gazga to‘lgan uylardan olib chiqish v a boshqalar) choralarini ko‘rgan holda xatti-harakat qilish kerak. Talafot olgan kishini tibbiy k o ‘rikdan o ‘tkazishda shifokor quyidagi tartibdagi tekshiruvlam i o ‘tkazadi: - o g ‘iz b o ‘shlig‘i va yuqori nafas y o ‘llarini tekshirish (o g ‘izni begona narsalardan tozalash); - nafas olish harakatlarini tekshirish (o'pkaga sun’iy nafas berish va yurakni bevosita uqalash); - qon tomirlari butunligini aniqlash (qon tomirlaridan oqayotgan
