emulsiyalar ta’siri). Sanoat ishlab chiqarish texnologik jarayonlarining va inshootlam i ekspluatatsiya qilish qoidalarining buzilishi (bug1 qozonlarining, kim yoviy moddalarning, k o ‘mir konlarida metan gazining portlashi va hokazo). Turli k o ‘rinishlardagi harbiy faoliyatlar. K elib chiqishi va turidan qat’i nazar, F V lam ing rivojida to ‘rtta xarak- terdagi fazalam i ajratish mumkin: - u y g ‘onish, paydo b o iish ; - rivojlanish, avj olish fazasi; - eng yuqori darajasi, eng yuksak darajadagi fazasi; - pasayish, o ‘tish fazasi (oqibatini tugatish). Uyg‘onish fazasida b o ‘lg ‘usi FVning zam ini uchun sharoit yaratiladi: noxush tabiiy jarayonlar faollashadi, inshootlam ing loyiha ishlab chiqarish nuqsonlari y i g i l a boshlaydi va k o ‘plab texnik nosozliklar yuzaga chiqadi, uskunalar ishida, muhandis texnolog xodim lar ishida nuqsonlar paydo b o ia d i.U y g ‘onish fazasi davom iyligini aniqlash uchun, bu ham juda katta taxm in bilan seysm ik, m eteorologik, sellarga qarshi hamda boshqa stansiyalam ing kuzatuvlarini juda sinchiklab o ‘rganish va muntazam yozib borish orqaligina bajariladi. 77
Rivojlanish, avj olish fazasida inson om ili asosiy o ‘rinni egallaydi. Statistik m a’lumotlar 60% dan ortiq avariyalar inson xatosi tufayli ro‘y berganligini ko‘rsatadi. Eng yuqori darajadagi fazada esa odamlar va atrof muhitga x a v f solib turgan m odda yoki energiyaning ozod bo'lishi, y a ’ni F V kuzatiladi. FVning o ‘ziga xosligi shundaki, u zanjirsimon xususiyatga ega. Unda energiya to ‘la, zaharli v a biologik komponentlarning qo‘shilib ketishi tufayli uning rivojlanishi k o ‘p martalab ortib ketadi.
