Ishlab chiqarishda ishchiga keltirilgan ziyonni qoplab berish bo'yicha korxonaning moddiy javobgarligi? Ma'muriyatning aybi bilan ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa yoki kasb kasalligi
natijasida mehnat qobiliyatini to'liq yoki qisman yo'qotgan xodimga O'zbekiston
Respublikasi qonunlarida belgilangan tartib va miqdorda korxona bir marta beriladigan
nafaqa to'laydi hamda sog'liqqa etkazilgan shikast uchun tovon to'laydi. Bir marta
beriladigan nafaqa miqdori jamoa shartnomasi (bitimi) bilan belgilanadi va
jabrlanuvchining bir yillik maoshidan kam bo'lmasligi lozim. Agar xodim davolanish,
protez qo'ydirish va tibbiy hamda ijtimoiy yordamning boshqa turlariga muhtoj bo'lsa,
korxona jabrlangan xodimga bu tadbirlar bilan bog'liq harajatlami to'laydi, shuningdek
jabrlanuvchining kasbini o'zgartirib qayta tayyorlanishini va tibbiy xulosaga muvofiq
ishga joylashishini ta'minlaydi yoki ana shu maqsadlar uchun ketadigan xarajatlami
qoplaydi.
Ish vaqti va uning normal davomiyligi? Xodim ish tartibi yoki grafigiga yoxud mehnat shartnomasi shartlariga muvofiq
o'z mehnat vazifalarini bajarishi lozim bo'lgan vaqt ish vaqti hisoblanadi. Xodim uchun
ish vaqtining normal muddati haftasiga qirq soatdan ortiq bo'lishi mumkin emas. Olti
kunlik ish haftasida har kungi ishning muddati etti soatdan, besh kunlik ish haftasida esa
sakkiz soatdan ortib ketmasligi lozim.
Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tekshirish va hisobga olish bo'yicha ma'muriyatning majburiyati? Ish beruvchi ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni normativ xujjatlarda
belgilangan muddatlarda o'z vaqtida tekshirishi va hisobga olib borishi shart.
Jabrlanuvchining talabiga binoan tekshiruv tugagan kundan e'tiboran uzog'i bilan uch kun
ichida ish beruvchi shu baxtsiz hodisa to'g'risida dalolatnoma berishi shart. Baxtsiz
hodisa yuz bergan joydagi korxona (tsex) rahbari darhol hodisa to'g'risida ish beruvchiga
va kasaba uyushmasiga yoki korxona xodimlarining boshqa vakillik organiga xabar
qilishi shart. Ish beruvchining buyrug'iga ko'ra ish beruvchi va kasaba uyushmasi
qo'mitasi vakillari yoki xodimlaming boshqa vakillik organi tarkibida komissiya tuziladi.
Komissiya: uch sutka ichida baxtsiz hodiisani tekshirib chiqishi, guvohlar va mehnat
muhofazasi qoidalari, mehnat muhofazasi talablarini buzishga yo'l qo'ygan shaxslarni
aniqlab so'roq qilishi, imkoni bo'lsa, jabrlanuvchidan tushuntirish xati olishi kerak. Ish
beruvchining aybi aniqlanganda va normativ xujjatlar bilan aniqlanadigan boshqa
xolatlarda ish beruvchi N-l shakldagi dalolatnomani tuzadi. N-l shakldagi dalolatnoma
bilan rasmiylashtirilgan baxtsiz hodisa korxona tomonidan hisobga olinadi.
