Fiil + -DIr / -( )t / -( )r + -n / In / Il
6 Sizce kim suçlu? Metni dinleyelim ve suçlunun kim olduğunu bulalım.
Anne
( )
Bahçıvan
( )
Aşçı
( )
Çocuklar
( )
Temizlikçi
( )
SUÇLU KİM?
7 Suçluları topluma kazandırmak için neler yapılmalıdır?
8 İnsanları suç işlemeye ailevi sebepler mi sosyal sebepler mi iter? İki grup oluşturalım ve tartışalım.
133
İ S T A N B U L
YA B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T İ M S E T İ C 1 / +
HAZIRLIK ÇALIŞMASI
tanıştırıldı, barıştırıldı, yerleştirilmedi
-Okulun ilk öğrencileri birbirleriyle tanıştırıldı.
-Kavga eden iki çocuk arkadaşları tarafından barıştırıldı.
-Alınan kitaplar, henüz kütüphanedeki raflara yerleştirilmedi.
B. SUÇ, CEZA VE ADALET
SUÇ VE CEZA
ÜNİTE
8
OKUMA
-Almanya’da 14-17 yaş arası suç işleyen çocukların ailelerine ağır para cezası veriliyor.
-Avustralya’da araba hırsızları, 10 hafta araba tamirhanesinde çalıştırılıyor.
-Güney Kore’de okuldan kaçan çocuklar, ıslahevine konuluyor.
-Kiribati’de sarhoş olmanın ve palmiye yaprağı koparmanın cezası 3 gün hapis.
-Hollanda’da gürültü yapıp şikâyet edilen aile fertleri, üzerinde ‘gürültücüyüm’ yazan tişörtlerle geziyorlar.
-Singapur’da sakız çiğnemek yasak. Sakız çiğnemenin yasak olduğu ülkede sakız; bakkal ve marketlerde satılmazken, sakız
almak isteyen bir kişi ancak eczaneden ve kimlik bilgilerini paylaştıktan sonra bu ürünü alabiliyor.
1 Ülkenizde yukarıdakiler gibi ilginç cezalar var mı?
ADALET NEDİR?
Herkese hakkı olanın verilmesini öngören ahlakî ilke. Toplum örgütlenmesinde
malların, hakların ve görevlerin veya şereflerin aritmetik bölüştürülmesine adale-
tin yerine getirilmesi denir. Adalet, herkesin yeteneğine ve toplumda oynadığı role
uygun olarak dağıtıldığı zaman doğru dağıtılmış kabul edilir. Aynı zamanda, neyin
doğru, neyin yanlış (ya da haklı veya haksız) olduğunu karara bağlamak da adalet
olarak adlandırılır. Bu, ya haksızlığa uğrayanın (mağdur) zararını telafi etmek ya da
haksızlık yapanı cezalandırmak suretiyle yerine getirilir.
Genel anlamda “adalet” kelimesi, hükümran devletin kendi uyrukları arasındaki
uyuşmazlıkları veya anlaşmazlıkları kanuna göre bir hükme bağlama işidir. Bu an-
lamda adalet terimi, “yargı gücü”nü ifade eden diğer kelimelerle karıştırılır. Çünkü,
modern toplumlarda adalet hem bir faaliyet (adalet dağıtma faaliyeti) olarak, hem de bir teşkilât (bir ülkedeki mahkemeler ve
yargı görevlileri) olarak algılanır.
Filozoflara Göre Adalet
Adalet kavramı tarih boyunca farklı şekillerde tanımlanmış olup filozoflar ve düşünce adamları konu hakkında değişik fikirler
ileri sürmüşlerdir. Adaletin yerine getirilmesi ancak adaletsizliğin ortaya çıkması sunucudur. İlk anlamında adalet, insanların bir-
birlerine nasıl davranacaklarını öngören kuralları göz önüne alma ve uygulamayı, yani hakları ve görevleri kapsar. Bu iki kavram
Aristoteles’in “Etik” adlı eserinde sistematik biçimde ele alınmıştır.
Platon, kanun yönetiminden çok bilgelerin (filozofların) yönetiminden yana olduğunu belirtir. Çünkü, kanun herkes için en
soylu ve en adil olanı anlayamaz ve böylelikle en iyiyi uygulayamaz. Platon, “Devlet”te insanın tabiatına mükemmelen uygula-
nabilen bir adalet kavramı geliştirir. Bu adalet, aklın kullanılmasıyla keşfedilebilir. Aristoteles doğal ve uzlaşımsal adalet ayrımını
yapar. Birincisi evrensel, ikincisi ferdi durumlara mahsustur. Bu ikisi çatışınca doğal adalete müsaade etmek uzlaşımsal adalete
düşer. “Devlet”te Platon, adaleti itidal, bilgelik ve cesaretle birlikte dört asli erdemden biri olarak zikreder. Adalet, denetleyici
ve düzenleyici bir erdemdir. Adil kişi, ihtirasları akılla denetleyen, kendisini disipline edebilmiş kişidir. Akıl sahibi bir varlık olarak
insan, kendi tabiatı hakkında düşünmekle nasıl davranacağını anlayabilir. Hobbes ise farklı bir adalet kavramı öne sürmüştür. Bir
akit, bir sözleşme yapılmışsa onu bozmak adalet dışı bir şeydir. “Adaletsizlik söz verip yapmamaktır ve adaletsiz olmayan her şey
adildir.
Adalet, bugün de herkese hakkını vermek ve doğruyla yanlışı birbirinden ayırmak anlamlarında kullanılmakla birlikte devletin
bu görevini yerine getirecek kamu teşkilatları farklı biçimlerde olmaktadır. Genelde adalet hizmetleri siyasi ve idari otoritenin ku-
manda alanının dışında bağımsız kurumlar şeklinde düşünülmektedir. Devlet ve fert açısından adalet farklı anlamlar taşımaktadır.
Devlet için adalet, kanunların yapımında, hak ve görevlerin dağıtılmasında belli kişileri veya zümreleri ötekilere üstün tutmadan
vatandaşlara aynı hakları vermesini ve aynı görevleri yüklemesini ifade eder. Fert için ise vatandaşların mümkün olduğu kadar
birbirinin hakkına uymaya mecbur bırakılmasını ifade eder.
İ S T A N B U L
YA B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T İ M S E T İ C 1 / +
Dostları ilə paylaş: |