Klaster tuzish orqali fikrlarni bayon qilish. Klaster tushunchasini bir biriga bog‘liq tushunchalar, fikrlar, g‘oyalar majmua-
si yoki to‘plami kabi ta‘riflash mumkin. Qo‘yilgan savolni katta qog‘ozning markazi-
ga 1-2 so‘z orqali ifodalagan holda yoziladi va doira ichiga olinadi, uning atrofidan
chiquvchi chiziq tortib kichik doiralar chiziladi. Bu kichik doiralarga qo‘yilgan savol
mohiyatini ochib beruvchi yoki unga bog‘liq fikr-mulohazalarni 1-2 ibora bilan yozi-
ladi. Keyingi bosqichda esa kichik doiradagi iboraga oid fikrlarni bayon qilish uchun
kichik doiradan chiziqlar tortilib doiralar chiziladi va ularning ichiga oldingi doira
ichidagi iboraga bog‘liq yoziladi. Bunday bosqichni bir necha marotaba davom et-
tirish mumkin va oqibatda asosiy savolni yoritib beruvchi fikrlar to‘plami yuzaga ke-
ladi. Bunda guruh a‘zolari o‘zlari hohlagan va to‘g‘ri deb hisoblagan fikrlarini bayon
qilishlari mumkin. Klasterni muhokama qilish jarayonida esa qo‘yilgan savolga
aloqador va eng to‘g‘ri g‘oyalar tanlab olinadi.
Misol . Tovar siyosati bo’yicha klasterning bir qismi. Tovar siyosati Assort imеnt siyosati Yangi ma hsulotn iyaraтиш mahsulot sifati sohasidagi korxona stratеgiyasi Dizayn stratеgiyasi Tovarning bozor atri butlari (bеlgilari) Sеrvis xizmatini tashkil etish stratеgiyasi Tovar bеlgisi Marka nomи Tovar markasi Mahsulot -
ning qadoqlanis hи Marka
