Foydalanuvchilarni ovoz orqali identifikatsiya va autentifikatsiya qilish usullari tahlili
Yüklə 0,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Nutq signalini oldindan qayta
ishlash Хususiyatni chiqarish GMM modelini baholash Omillarni tahlil qilish SVM tasnifi Ovoz modelini yaratish 21 3) to‘g‘ridan-to‘g‘ri nutqni qayta ishlash – so‘zlovchining har qanday iborasini qayta ishlash, uning asosiy parametrlari va xususiyatlarini ajratib ko‘rsatish va ularning ko‘rsatkichlarini mos yozuvlar bilan taqqoslash; 4) dialog printsipi - dialog paytida (telefonda gaplashganda va hokazo) klassik nutqni aniqlash. Identifikatsiya qilish usullari ko‘p jihatdan farqlanishiga qaramay, umuman olganda, ko‘rib chiqilayotgan usullarning har biriga xos bo‘lgan quyidagi asosiy bosqichlarni ajratib ko‘rsatish mumkin: 1. Kirish nutq signalidan xususiyatlarni ajratib olish. 2. Oldingi bosqichda olingan xususiyat vektorlari asosida foydalanuvchi modelini (shablonni) qurish. Barcha ko‘rib chiqilgan usullarda tizimda ro‘yxatdan o‘tgan foydalanuvchini kirish nutq signali bo‘yicha aniqlash jarayoni ba’zi mezonlar asosida eng mos saqlanadigan modelni topishdan iborat. Ba’zi usullar identifikatsiya modelini qurishni taklif qiladi: yashirin Markov modeli, Gauss aralashmalari. Identifikatsiya qilish usullari mavjud: - ma’lum parametrlarga ko‘ra tasnifga asoslangan: dinamik dasturlash usuli, vektor kvantlash. - kirish parametrlarini ajratib olish (spektral tahlil, Furye konvertatsiyasi, chiziqli nutqni bashorat qilish, sepstral tahlil) va ularni tanib olish. Spektral tahlil va Furye konvertatsiyasidan foydalanish nutq fragmentlari spektrlarini tavsiflovchi ma’lumotlar majmuasini olish imkonini beradi. Tahlil qilinadigan ma’lumotlar miqdorini kamaytirish chiziqli nutqni bashorat qilish koeffitsientlari, sepstral koeffitsientlar va mel-chastotali sepstral koeffitsientlardan (MFCC) foydalanishga erishish imkonini beradi. Bunday o’lchov birliklari tanib olish muammolarini hal qilishda faol qo’llaniladi, chunki ulardan foydalanish biometrik insonni identifikatsiya qilish tizimlarida keng qo’llaniladigan insonni idrok etish mexanizmlariga yaqinlashishga imkon beradi. 22 2-rasm Tanib olish usullarining tasnifi Yuqoridagi usullarga asoslangan ovozni identifikatsiyalash tizimlari uchun muhim muammo tashqi muhit shovqinining dastlabki ovozli yozuvlarga kuchli ta’siri bo‘lib, ulardan informatsion xususiyatlar olinadi. Ushbu xususiyatlarning shovqin tufayli buzilishi yuqori darajadagi identifikatsiya xatolariga olib keladi. Ruxsatsiz shaxslar tomonidan axborot resurslariga ruxsatsiz kirishning oldini olishning yangi usul va vositalarini ishlab chiqish shaxsni aniqlash tizimi va tartiblarini ishlab chiqishni talab qiladi. Bir qator afzallik va afzalliklarga ega bo‘lgan biometrik identifikatsiyalash tizimlari va usullari alohida o‘rin tutadi. Insonning o‘ziga xos individual xususiyatlariga asoslangan biometrik ko‘rsatkichlar individual foydalanuvchini eng ishonchli tarzda tavsiflaydi. Ular avtomatlashtirilgan ishlov berish va ma’lumotlar bazalarida saqlashga juda oson ta’sir qiladi, Yüklə 0,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|