Termiz davlat universiteti metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish asoslari

Mahsulotni shtrixli kodlanishi uchun ayrim davlatlarning EAN kodi 
 
Davlat 
kodi 
Davlat 
nomi 
Davlat 
kodi 
Davlat 
nomi 
Davlat kodi 
Davlat 
nomi 
93 
90-91 
779 
54 
380 
789 
50 
599 
759 
400-440 
489 
520 
57 
729 
Avstraliya 
Avstriya 
Argentina 
Belgiya va 
Lyuksembu
rg 
Bolgariya 
Braziliya 
Buyuk 
Britaniya 
Vengriya 
Venesuela 
Germaniya 
Gonkong 
Gretsiya 
Daniya 
Isroil 
539 
569 
84 
80-83 
529 
690 
850 
750 
87 
94 
70 
590 
560 
460-
469 
888 
Irlandiya 
Islandiya 
Ispaniya 
Italiya 
Kipr 
Xitoy 
Kuba 
Meksika 
Niderlandiya 
Yangi-
Zelandiya 
Norvegiya 
Polsha 
Portugaliya 
Rossiya 
Singapur 
383 
00-09 
869 
64 
30-37 
859 
780 
73 
76 
860 
880 
45-49 
478 
Sloveniya 
AQSH va 
Kanada 
Turkiya 
Finlyandiya 
Fransiya 
Chexiya 
Chili 
Shvetsiya 
Shveysariy
a 
Yugoslaviy
a 
Janubiy 
Korea 
Yaponiya 
O‘zbekiston 
O‘zbekiston Respublikasida shtrix-kodlar tobora keng tadbiq etilib 
bormoqda. 1999 yili O‘zstandart qoshidagi metrologiya, standartlashtirish va 
sertifikatlashtirish sohasidagi mutaxassislarni tayyorlash va malaka oshirish 
institutida shtrix-kodlash masalalari bilan shug‘ullanuvchi markaz tashkil etildi. 
Ushbu markazning ta’sis etilishidan maqsad mahsulotlarni avtomatlashtirilgan 
tarzda identifikatsiyalash borasidagi muammolarni hal etish va bu faoliyatni keng 
ravishda targ‘ib etishdir Albatta, bunda xalqaro meyoriy hujjatlarni hisobga 
olgan holda kodlashning standartlashtirilishi alohida ahamiyatga egadir. 
O‘zbekiston Respublikasida shtrixli kodlashning tadbiq etilishi eng avvalo, 
1996 yilning 26 aprelida qabul qilingan "Iste’molchilarning huquqlarini himoya 
qilish to‘g‘risida" nomli qonunning 4-moddasida ko‘rsatilgan iste’molchining 
xarid qilinayotgan mahsulot haqida zarur va ishonchli ma’lumot olish huquqini 
amalga oshirishda yangi zamin yaratadi. 
Shtrixli 
kodlash 
ishlab 
chiqarish 
korxonalari 
uchun 
quyidagi 
imkoniyatlarni yaratadi: 

---

163 

avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlarining tadbiq etilishini osonlashtiradi; 

ishlab chiqarish, mahsulotni saqlash va realizatsiya qilish kabi faoliyatlardagi 
hisob-kitob ishlarining samaradorligini oshiradi; 

resurslarni chuqur tahlil qilish imkoniyatini beradi; 

hujjatlar aylanishini qisqartiradi; 

mahsulotni realizatsiya qilish va harakati haqidagi ishonchli ma’lumotlarni 
muntazam ravishda yig‘ishni yo‘lga qo‘yish mumkin; 

boshqaruv va nazorat organlariga tezkor ravishda mahsulot xususidagi 
ma’lumotlarni tavsiya etish. 
Biroq xaridor sotib olayotgan mahsulotining faqat tayyorlangan davlati 
borasidagi ma’lumotnigina emas, balki tegishli barcha ma’lumotlarni ham 
bilishni istaydi. Bu muammo ham vaqti kelib standartlashtirish yordamida hal 
etilishi mumkin. Buning uchun sertifikatlashtirish yo‘li bilan tasdiqlanuvchi, 
standartlarning majburiy talablari ro‘yxatini kengaytirish lozim bo‘ladi.