261
www.
kokanduni.uz
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING INVESTITSIYA SIYOSATI
Musabekov Sherali Nazarali
o‘g‘li
Qo‘
qon universiteti talabasi,
Xursanaliyev Boburmirzo
Farhod o‘g‘li
Qo‘qon universiteti
kat
ta o‘qtuvchisi
Annotatsiya:
O‘zbekiston Respublikasida olib borilyotgan islohatlar ularning
investisiyalarga ochib berayotgan o‘rni ularni tog‘ri
joylarga ishlatish
ularni qay darajada
qabul qilish va ularni samarali ishlatish yolarini yoritish mumkun.Hozirgi kundagi
investisiyalarni kaysi sohalarga ko‘prok kiritilyotgani va qancha miqdorda kiritilayotgani va
bu mablag‘larni olish tartiblari haqida aytib otamiz.
Kali
t so‘zlar
: investitsiya siyosati,
Investitsiya-mulkchilik, asosiy kapital, iqtisodiy-
ijtimoiy daromad, milliy va xorijiy.
Hozirgi kunda mamlakatimiz iqtisodiyotiga chet el investitsiyalarini jalb etish uchun
qulay shart-sharoitlar yaratish, ularni huquqiy himoya qilishning amaliy mexanizmlarini joriy
etish va investitsion muhitni yanada yaxshilash iqtisodiy rivojlanish sohasidagi
eng muhim
vazifalardan biri hisoblanadi.O’zbekiston Respublikasi investitsiya siyosati xorijiy
investitsiyalarni jalb qilish uchun yanada qulay shart-
sharoitlarni ta’minlash xorijiy
investitsiyalarni ishonchli himoya qilishning amaliy
mexanizimini barpo etish, mana shu
asosda mamlakatdagi investitsiya muhitiniyanada yaxshilashda MDH mamlakatlari orasida
yetakchi hisoblanadi.
Investitsiya-
mulkchilikning har xil ko’rinishlaridagi modddiy, moliyaviy va moliyaviy va
nomoddiy boyliklarini iqtisodiy-ijtimoiy daromad olish maqsadida muomlaga kiritishdir. Bu
ma’lum vaqt davomida qiymatni oshirish uchun aktivlarni bag’ishlash.Investitsiya “aniq va
ishonchli manbalardan mablag’lar olish, ularni asosli holda safarbar etish, r
isklar
darajasini
hisobga olgan holda kapital qiymatini saqlash va ko’zlangan samarani olishdan iborat bo’ladi.
Ana shu belgilarga ko’ra investitsiyalar boshqa qo’yil
malardan mazmunan farq
qiladi.D.G’ozibekov tomonidan investitsiyalarning makroiqtisodiy da
rajadagi va moliya
nazartiyasidagi mohiyati to’g’risida ham fikrlar bildirilgan.Xususan, makroiqtisodiy darajada
investitsiyalar ishlab chiqarish vositalarini
takror ishlab chiqarishga, uy-joy fondini, tavar
zaxiralarini o’stirish,intellektual salohiyatni
qaytadan ishlab chiqarishni tashkil etish jarayoni
nazarda tutiladi.Moliya nazariyasida investitsiyani real yoki moliyaviy aktivlarga yo’naltirish
bilan bog’lash ya’n
i bu kulgusi davrlarda daromadlar olish maqsadida qilingan hozirgi
chiqimlardir. Moliya sohasida investitsiya qilishdan maqsad investitsiya
qilingan aktivdan
daromad olishdir.investitsiyalar iqtisodiy foyda va ijtimoiy samara olish maqsadida
investitsiya s
ohasi ob’ektlariga kiritiladign barcha turdagi mulkiy va intellektualboyliklarni
aks ettiradi.
Investitsiyalar o’zini foyda (daromad) olish maqsadida milliy va xorijiy
iqtisodiyotning turli tarmog’iga xususiy yoki davlat kapitalining uzoq muddatli qo’yilmas
i
sifatida namoyon bo’ladi.
Yuqoridagilardan
kelib chiqib, investitsiyalarni quyidagicha tasniflash maqsadga
muvofiqdir.