O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/194
tarix21.10.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#158432
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   194
Бухгалтерия ҳисоби 1 қисм (1)

Pul o‘lchov birligi
– korxonaning moddiy va mehnat resurslaridan 
foydalanish bilan bog‘liq, mahsulotning aniq turlarini tayyorlash, ishlar bajarish 


15 
yoki xizmatlar ko‘rsatishga doir xarakatlarni hisoblash imkonini beradi. Bu 
vazifani O‘zbekiston Respublikasida milliy valyuta so‘m va uning tiyini bajaradi. 
Pul o‘lchovi yordamida boshqa ko‘rsatkichlarni olish, ulardan hosila 
ko‘rsatkichlarni korxona darajasida ham iqtisodiyot darajasida ham hisoblash 
mumkin.
Xo‘jalik subyektida qaysi o‘lchov birligi ishlatilmasin, ularning asosiy 
ko‘rsatkichi foyda yoki zarar ko‘rsatkichlari pul ifodasida ko‘rsatiladi. Hisobda pul 
o‘lchov birligini ko‘proq qo‘llanilishi boshqa o‘lchov birliklariga nisbatan ko‘proq 
ishlatilishi hisob mazmunini pasaytirmaydi. Pul o‘lchov birliklarini hisob ishlarida 
keng qo‘llanishiga asosiy sabablardan biri bu har xil o‘lchov birliklarida aks 
ettirilgan ko‘rsatkichlarni yagona pul o‘lchov birligida umumlashtirish imkonini 
bersa, ikkinchidan, korxonalar o‘rtasidagi hisob-kitoblarni bir me’yorda yuritish 
imkonini beradi. 
O‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar 
 
1.
Buxgalteriya hisobini qanday tarixiy zarurat vujudga keltirgan? 
2.
Buxgalteriya hisobi qachon paydo bo‘lgan? 
3.
Buxgalteriya hisobining rivojlanishiga qanday omillar ta’sir ko‘rsatgan? 
4.
Buxgalteriya hisobining qanday asosiy maktablari bo‘lgan va ularning 
xususiyatlari qanday? 
5.
Temuriylar davlatida hisob ishlari qanday bo‘lgan? 
 
 


16 
2-BOB. 
FANINING PREDMETI VA USULLARI 
 
2.1 “Buxgalteriya hisobi”ning predmeti va asosiy vazifalari 
Mulkchilik va tarmoq shaklidan qat’iy nazar, barcha xo‘jalik subyektlarida 
buxgalteriya hisobi yuritiladi. U xo‘jalik subyektidagi mablag‘larining tuzilishi, 
joylanishi, qaysi manbalardan tashkil topganligi hamda xo‘jalik jarayoni va 
muomalalari ta’siri ostida bo‘layotgan o‘zgarishlarning borishi ustidan uzluksiz 
nazorat olib boradi.
Xo‘jalik subyektlari buxgalteriya hisobini 2016 yil 14 aprelda qabul qilingan 
yangi tahrirdagi O‘zbekiston Respublikasining “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi 
Qonuniga asoslanib yuritadilar. 
Buxgalteriya hisobida korxona ixtiyoridagi mablag‘lar, xo‘jalik jarayoni va 
uning ta’siri ostidagi xo‘jalik mablag‘larining hajmi, tuzilishi, joylanish va 
tayinlanishidagi sodir bo‘ladigan o‘zgarishlar aks ettiriladi hamda korxonalar 
xo‘jalik faoliyatining moliyaviy natijalari aniqlanadi. 
Buxgalteriya hisobi vositasida korxonalar xo‘jalik faoliyati jarayoni, 
mablag‘lari aks ettiriladi hamda ularning tashkil topish manbalari nimalardan 
iborat ekanligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar olinadi. 
Xo‘jalik subyektlari buxgalteriya hisobi shu korxonalar faoliyatini uzluksiz, 
yoppasiga kuzatib, hujjatlashtirib, olingan ma’lumotlarni baholash orqali schyotlar 
tizimida ikki yoqlamayozuv yordamida aks ettiradi, hamda hisob ma’lumotlari 
haqikiyligini inventarizatsiya yordamida tekshirib, aniq va to‘g‘ri hisob 
ma’lumotlari asosida buxgalteriya balansi va hisobotlarini tuzadi. 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   194




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin