“pedagogs” international research journal issn

Ta’kidiy diktant
dan qoidani tatbiq etish usullarini yaxshi bilib olish 
maqsadida foydalaniladi. Matnni yozishdan oldin, uni yozish jarayonida, izohli 
yozuvdagi kabi, o‘quvchilar so‘zni qanday yozishni va nima uchun shunday 
yozilishini tushuntiradilar. 
O‘z diktant yoki yodddan yozuvda 
o‘rganilgan imloviy qoida asosida 
yoziladigan so‘zlar bo‘lgan matnni o‘quvchilar o‘zlari o‘qib yodlaydilar(ko‘rib 
idrok qiladilar) yoki o‘qituvchi rahbarligida eshitib yodlaydilar (idrok qiladilar), 
keyin o‘zlari mustaqil yozadilar. 

---

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-30, Issue-1, March - 2023
 
157
Izohli diktant 
o‘quvchilarning qobiliyatiga qarab ikki xil o‘tkaziladi. 
O‘quvchi, odatda, o‘qituvchining ko‘rsatmasi bilan ma’lum so‘zning yozilishini 
diktant yozishdan oldin yoki keyin izohlaydi. So‘zning yozilishini bo‘g‘in-tovush, 
tovush-harf tomondan tahlil qiladi, unga qoidani tatbiq etadi. Masalan, “Kitob - 
bilim manbai” - Kitob: Ki-tob. Ikki bo‘g‘in. Birinchi bo‘g‘inida 
k, i; 
ikkinchi 
bo‘g‘inida 
t, o, b 
tovushlari bor. Oxirgi 
b 
tovushi 
p 
tovushi tarzida talaffuz 
qilinadi. Unda 
b 
yoki 
p 
tovushini ifodalovchi harfning yozilishini tekshirib 
aniqlaymiz. Buning uchun so‘z oxiriga 
i 
tovushini qo‘shamiz va aytamiz: 
kitobi.
B 
tovushi yozilar ekan” kabi izohlanadi. 
Bu diktantda o‘quvchilar qoidalarga oid so‘zlarning tagiga chizadilar.