Samarqand iqtisodiyot va servis instituti r. S. Amriddinova, N. E. Ibadullayev, G. R. Tursunova, O. I. Tuxliyev

 

pulspaydobo‘lgach, jonlantirishtadbirlarinito‘xtatish kerak. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
14.1-rasm.
 Yurakni massaj qilish qoidasi. 

---

283 
 
 
14.3. Ekskursiyajarayonidagiturli noxushholatlarda 
birinchitibbiy yordamko‘rsatishqoidasi 
 
Jarohat
- teriqoplamalari, shilliq qavatlaryokia’zolarbutunliginingbuzilishidir. 
Gidbirinchitibbiy yordamniko‘rsataturibquyidagilarniesdatutishilozim: 

tibbiyyordamnisovunbilanyuvilgantozaqo‘llarbilanamalgaoshirish 
kerak. 
Agarbuningilojibo‘lmasa, 
uholatdaqo‘lbarmoqlariniyodbilanishlovberibo‘tkazishilozim. 
Jarohatgayuvilibquritilmaganqo‘lbilanyaqinlashishmanetiladi; 

jarohatnisuv bilan yuvish, turlidorivositalarinisepish, yodyokispirtsurtish, 
poroshoklarpurkash, 
malhamlarsurkash 
mumkin 
emas, 
chunkibuorqalijarohatgainfeksiyakiritishga, 
tezbitmasligigavajarohatniyiringlanishigasababbo‘lish mumkin; 

jarohatyuzasidanqonquyqasinivayotjismlarniolibtashlamaslikkerak, 
chunkibuko‘p qonketishlargasababbo‘lishimumkin. 

jarohatdanchiqibturgana’zovato‘qimanihech 
qachon 
ichkarigakiritishgaharakatqilmasdan shujoynidokabilanyopibqo‘yish kerak; 

jarohatni izolyatsion lenta bilan boylamaslik kerak; 

katta jarohatlanishlarda shu joyni immobilizatsiyalash lozim. 
Gid birinchi tibbiy yordam ko‘rsatishda quyidagalarga amal qilishi shart: 

aptechkada mavjud bo‘lgan individual paketni ochish; 

jarohatga steril boylov materialini qo‘yish (jarohatga qo‘yilayotgan boylov 
materialiga qo‘lni tekizmagan holatda) va uni bint bilan bog‘lash; 

individual paket bo‘lmagan taqdirda toza qo‘lro‘molcha yoki materialdan 
foydalanish; 

jabrlanuvchiga og‘riq qoldiruvchidori berishi kerak. 

---

284 
Jarohatlangan sohaga tuproq tekkanda zudlik bilan shifokorga, o‘rta og‘ir va 
og‘ir jarohatlanishlarda zudlik bilan tibbiy muassasaga murojaat qilish shart. 
Ko‘krak qafasini teshib o‘tuvchi jarohatlarda jabrlanuvchini zambillarda «yotgan 
holatda», boshi ko‘tarilgan holatda yoki «yarim o‘tirganholatda» transportirovka 
qilishkerak. 
Qorinsohasiningshikastlanishlaridajabrlanuvchini 
«yotgan» 
holatdatransportirovkaqilishkerak.