Termiz davlat universiteti metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish asoslari

3-mavzu. Metrologiya sohasida ishlatiladigan birliklar,
o’lchash vositalari va standart namunalari ustidan tekshiruv nazoratini olib 
borish
Metrologik tekshiruv va nazoratning asosiy vazifalari, O’zstandart 
Agentligi o’lchash vositalarini qiyoslash, metrologik attestasiyalash va sinash, 
Milliy etalonlar markazi, O’lchash vositalarini qiyoslash tartibi va qoidalariga 
talablar O’zDSt 8.003:2005 «O’z O’Dt. O’lchash vositalarini qiyoslash. Asosiy 
nizomlar» 
 
4-mavzu. Tekshirish turlari, o’lchash vositalarini metrologik
attestasiyalash, qiyoslash va kalibrlash tizimi 
Metrologik tekshirish, Davlat metrologik tekshiruvi turlari, o’lchash 
vositalarini metrologik attestasiyalashning asosiy vazifalari, davlat metrologik 
xizmati idoralari, ekspluatasiyada turgan va saqlanayotgan o’lchov vositalari 
uchun navbatdan tashqari qiyoslash
 
 

---

232 
5-mavzu. Fizikaviy kattaliklarning birliklar tizimi 
Fizikaviy kattaliklarning birliklar tizimining rivojlanishi, O’lchovlarni, 
vositalarni va o’lchash usullarini yaratishda Markaziy Osiyoda, ya’ni Bog’dodda 
«Baytul hikma» («Donishmandlar uyi»)ning buyuk olimlari Al-Xorazmiy, 
Ahmad Farg’oniy, Ibn-Sino, Abu-Rayhon Beruniylar ijodi, Gauss tizimi birliklari 
 
 
6-mavzu. SI Xalqaro birliklar tizimining rivojlanishi 
XI-Bosh konferensiyasi “SI” tizimini qabul qilish, SI tizimining 
afzalliklari, SI tizimidan tashqari bo’lgan birliklar, SI tizimi bilan barobar 
ishlatilishi mumkin bo’lgan birliklar, maxsus sohada ishlatilishi mumkin bo’lgan 
birliklar 
 
7-mavzu. To’qimachilik materialshunosligida SI tizimi 
birliklarining qo’llanilishi 
To’qimachilik 
materialshunosligida 
qo’llaniluvchi 
birliklar, 
zichlik,solishtirma va hajmiy og’irlik, tola va iplarning chiziqiy zichligi, 
to’qimachilik materiallarining solishtirma og’irligi modda tuzilishiga, 
makromolekulalarning joylashish zichligiga bog’liq muhim tuzilishli xususiyatlar