Termiz davlat universiteti metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish asoslari

 
4. Standartlashtirish bo‘yicha meyoriy hujjatlar va toifalari 
Standartlashtirish bo‘yicha me’yoriy hujjatlar davlat boshqaruv idoralari, 
xo‘jalik faoliyati subyektlari ishlab chiqish, ishlab chiqarishga mahsulotni 
tayyorlash, uni ishlab chiqish, realizatsiyasi (yetkazish, sotish), foydalanish 
(ekspluatatsiya), saqlash, tashishi va utillashtirish, xizmatlar ko‘rsatish va ishlarni 
bajarishda, texnik (konsruktorlik, texnologik, loyihalash) hujjatlarni ishlab 
chiqishda hamda texnik shartlar, mahsulotga (ko‘rsatiladigan xizmatlarga) 
qo‘yiladigan katalog varaqalari qo‘llaniladi. 
O‘zbekiston Respublikasida standartlashtirish bo‘yicha kuchga ega bo‘lgan 
me’yoriy hujjatlar ro‘yxati 2 – jadvalda keltirilgan. 
2 – jadval 

---

75 
Standartlashtirish bo‘yicha me’yoriy hujjatlar 
Hujjatning 
nomlanishi 
Ta’rifi 
Belgilan
ishi 
Qo
‘
llanish sohasi 
O‘z Respublikasi 
Davlat standarti 
«O‘zstandart» agentligi 
tomoni-dan qabul qilingan 
standart 
O‘zDSt 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Hududiy standart Standartlashtirish bo‘yicha 
hududiy tashkilot qabul qilgan 
standart. 
GOST 
Hudud a’zolari bo‘lgan 
davlatlar 
Davlatlararo 
standart (hududiy 
standart shaklida 
ham bo‘lishi 
mumkin) 
Davlatlararo standartlashtirish, 
metrologiya va 
sertifikatlashtirish bo‘yicha 
Kengash yoki Davlatlar-aro 
qurilishda sertifikatlashtirish va 
standartlashtirish, texnik 
me’yorlashtirish bo‘yicha ilmiy 
– texnik komissiyasi qabul 
qilgan standart. 
GOST 
Mamlakatlar – 
Davlatlararo Kengash 
a’zolari (MDH 
davlatlari) va 
(yoki)Davlatlar – aro 
ilmiy – texnik 
komissiyasi 
Xalqaro standart 
Standartlashtirish bo‘yicha 
Xalqaro tashkilot qabul qilgan 
standart 
ISO, MEK, 
ISO/MEK 
Mamlaktlar – ISO va 
MEK a
‘
zolari 
Texnik – iqtisodiy 
ma’lumotlar 
klassifikatori 
«O‘zstandart» agentligi qabul 
qilgan hujjat 
O‘z DT 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Tarmoq standarti
Davlat boshqaruv idorasi uni 
belgilangan layoqatida 
mahsulot, ish va xizmat 
tarmoqlar qiymatida qabul 
qilingan standart 
TSt 
Bir yoki bir necha 
tarmoqlar 
Korxona standarti 
Korxona tasdiqlagan 
standart 
KSt 
Aynan korxona va 
boshqa xo‘ja – lik 
subyektlari 
shartnomalarni 
bajarishda 
1 
2 
3 
4 
Texnik shart 
Ma’lum mahsulot (buyum, 
material, modda)ga ishlab 
chiqilgan hujjat 
TSH 
Ma’lum mahsulot, 
buyum, material va 
moddalarga 
Yo‘riqnoma
Standartlashtirish, metrologiya, 
sertifikatlashtirish va 
akkreditlashtrish sohasida 
majburiy o‘rnatilgan tashkiliy 
– texnik va (yoki) umumtexnik 
tartibi (qoida, protsedura), 
muvofiq yo‘nalishda ishlarni 
bajarish usuli hamda bu ishlar 
O‘zRH 
O‘zbekiston 
Respublikasi 

---

76 
natijalarini rasmiylashtirishga 
talablarni qo‘llash hujjati 
О‘zbekiston Respublikasida amaldagi barcha davlat, davlatlararo, hududiy 
va boshqa davlatlar milliy standartlari har yilda «Davlat standartlari» ro‘yxatiga 
kiritilib boriladi.