Standartlarni ishlab chiqish tartibi.
Standartni ishlab chiqishda tashkiliy –
usuliy birlikka erishish maqsadida hamda standartni ishlab chiqish bosqichlari
bajarilishini nazorat qilish uchun 4 bosqich joriy etiladi ( 8.1 – rasm).
91
1 – rasm. Standartni ishlab chiqish bosqichlari.
Standartlarni ishlab chiqish bosqichlarini bir – biri bilan qo‘shib olib
borishga yo‘l qo‘yiladi.
Standart loyihasi TQ ish rejasiga, tasdiqlangan standartlashtirish jadvaliga,
yangi mahsulot turlarini yaratish rejasiga, manfaatdor tashkilotlar taklifi va ishlab
chiquvchi korxonalarning tashabbusiga binoan ishlab chiqiladi.
Standart loyihasini ishlab chiqish bilan bir vaqtda standart loyihasiga
tushuntirish xati ham to’ziladi va lozim topilsa standartni joriy qilish bo‘yicha
asosiy tashkiliy – texnikaviy iadbirlar rejasining loyihasi ishlab chiqiladi
(keyinchalik asosiy tadbirlar rejasining loyihasi deb yuritiladi).
Standart loyihasi tushuntirish xati va asosiy tadbirlar rejasi loyixasi bilan
birgalikda ko‘paytiriladi va ro‘yxat bo‘yicha hamma manfaatdor tashkilotlarga
fikr – mulohazalar olish uchun yuboriladi.
Standart loyihasi korxona va tashkilotlar tomonidan ko‘rib chiqilganidan
so‘ng o‘z fikr – mulohazalarini to’zib, standartni ishlab chiquvchi tashkilotga
qabul qilgan kundan boshlab 15 kun ichida, kechiktirmasdan yuboradilar.
Fikr – mulohazalar ustida ishlash, standart loyihasini ishlab chiqish
(so‘nggi tahriri), kelishish va uni tasdiqlashga taqdim etish.
Korxona va tashkilotlar tomonidan yuborilgan standart loyihasi bo‘yicha
fikr – mulohazalar qayta ishlanib, ular asosida fikr – mulohazalar majmui
to’ziladi.
Yetakchi ishlab chiquvchi tashkilot to’zilgan fikr – mulohazalar majmuiga
binoan standart loyihasining so‘nggi tahririni ishlab chiqadi hamda tushuntirish
xatini va asosiy tadbirlar rejasining loyihasini aniqlaydi.
92
Ishlab chiquvchi tashkilot bilan boshqa manfaatdor tashkilotlar orasida
standart loyihasi yoki asosiy tadbirlar rejasi loyihasi bo‘yicha kelishmovchiliklar
bo‘lsa, yetakchi ishlab chiquvchi tashkilot kelishmovchiliklarni muhokama qilish
uchun kengash o‘tkazadi.
Kengashga ko‘rib chiqilgan standart loyihasi bo‘yicha va qaror qabul
qilish vakolati berilgan asosiy manfaatdor tashkilotlarning va buyurtmachilar
(asosiy iste’molchilar)ning vakillari taklif etiladi. Ushbu kengashda ko‘rib
chiqilayotgan masalalarning har taraflama muhokama qilinishi va bu masalalar
yuzasidan tegishli qarorlar qabul qilinishini ta’minlanish lozim bo‘ladi.
Yetakchi ishlab chiquvchi tashkilot kengash qatnashchilariga munozarali
masalalar bo‘yicha fikr – mulohazalar majmuidan ko‘chirmalar yuboradi.
Kengash taklifnomalarini uning qatnashchilariga kengash boshlanishiga kamida
10 kun qolganda oladigan qilib yuboriladi.
Kengash qarori uning qatnashchilari imzo chekan bayonnoma bilan
rasmiylashtiriladi. Bayonnomada yoki unga ilova qilingan alohida ro‘yxatga
kengash ishtirokchisining har birining familiyasini, ismi, otasining ismi va
mansabi (tashkilotning nomini qo‘shib) ko‘rsatiladi.
Kengashda qabul qilingan qarorga binoan, standart, loyihasining so‘nggi
tahriri to’ziladi hamda tushuntirish xati va asosiy tadbirlar rejasining loyihasi
aniqlanadi. Bundan tashqari, agar standart loyihasida Davlat nazorati, kasaba
uyushmasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qumitasi, Sog‘liqni saqlash vazirligi
faoliyati doirasiga taalluqli talablar qo‘yilgan bo‘lsa, loyiha ushbu idoralar bilan
ham kelishib olinishi kerak.
Chet elga chiqariladigan mahsulotlarning standartlari esa GOST 122 – 85
bo‘yicha kelishib olinadi.
Standart loyihasi yuzasidan tashkilotlar o‘rtasida davom etayotgan
kelishmovchiliklar bo‘yicha O‘zstandart Agentligi, O‘zbekiston Respublikasi
Tabiatni muhofaza qilish davlat qumitasi, Davlat arxitektura va qurilish qumitasi,
sog‘liqni saqlash vazirligi o‘zlariga yuklatilgan faoliyat turlari to‘g‘risida so‘nggi
qarorni qabul qiladi.
Standartga o‘zgartirish kiritilganda, agar u ilgari, kelishib olingan
tashkilotlarning manfaatlariga mo‘nelik qilmasa, o‘zgartirish faqat buyurtmachi
(asosiy iste’molchi) bilan kelishiladi.
Standartni bekor qilish yoki joriy etish vaqtini cho‘zish bo‘yicha faqat
buyurtmachi (asosiy iste’molchi) bilan kelishiladi.
Standart loyihasi tasdiqlashga ishlab chiquvchi tashkilot tomonidan
quyidagicha to‘plamda beriladi ( 2 – rasm).
|