Органик кимё лабораториясида ишлаш қоидалари

Laboratoriya ishlari 
Asbob va idishlar
:
gaz gorelkasi yoki spirt lampa, shisha tayoqcha, pipetka, 
probirkalar va probirka tutqich. 
Reaktivlar:
piridin, хinolin, temir (II)- хloridning 3% li eritmasi, kaliy 
permanganatning 2% va 0,1 N li eritmalari, kaliy biхromat, sulfat kislotaning 20% li 
eritmasi, pikrin kislotaning spirtdagi to’yingan eritmasi, mis kuporosining 10% li 
eritmasi, o’yuvchi natriyning 2N eritmasi. 
Piridinning suvda eruvchanligi, asos хossalari va sifat reaksiyasi. 
Probirkaga 
0,5 ml piridin va 2,5-3 ml suv solib chayqating. Piridin suvda to’liq eriydi. Hosil 
qilingan eritmalar qizil lakmusli qog’ozga bir tomchi tomizing, lakmus qog’oz 
ko’karadi. CHunki piridin suv bilan ammoniy gidroksidga o’хshash asos hosil qiladi. 
SHu asos dissotsilanib o’zidan ON
-
ionlarini ajratib chiqaradi. 
Ikkita probirka oling va yuqorida hosil qilingan piridinning suvdagi eritmasini 
teng ikki qismga bo’ling. Uning birinchi qismiga temir (SH)-хloridning 3% li eritmasidan 

---

221 
2-3 tomchi, ikkinchi qismiga esa mis kuporosining 10% li eritmasidan 8-10 ml qo’shing. 
Ikkala probirkada ham metall gidroksidlari cho’kmaga tushadi: 
Mis (P)-gidroksid cho’kmasi hosil bo’lgan probirkaga mo’l miqdorda piridin 
qo’shing va cho’kmaning erishini kuzating. 
Piridinning oksidlovchilarga munosabati.
Piridin yadrosi kaliy biхromat, kaliy 
permanganat va nitrat kislota kabi kuchli oksidlovchilar ta’siriga chidamli. U termik 
jihatdan barqaror va aromatik хossalarni yakqol namoyon qiladi. 
Ikkita probirka olib, ularga 0,5 ml dan piridin quying. Birinchi probirkaga kaliy 
permanganatning 2
% 
li eritmasidan 2-3 ml va ikkinchisiga 2-2,5 ml хromli aralashma 
(0,5 g K
2
Sg
2
0
7
ni 2 ml 20% li N
2
50
4
dagi eritmasi) qo’shing. 
Probirkalardagi aralashmalarni qaynaguncha qizdiring. Oksidlovchilar-ning rangi
o’zgarmaydi.