J. Ataniyazov, E. Alimardonov, F. Hamidova xalqaro moliya bozori tahlili toshkent-2019

 
Amaliy mashg’ulot uchun savollar 
 
1.
Jahon investitsiya bozorining mohiyati va funksiyalari.
2.
Jahon amaliyotida investitsiyalarning asosiy shakllarini tasniflanishi.
3.
Jahon investitsiya bozorining tarkibi va ishtirokchilari.
4.
Jahonning yetakchi investitsion banklari va transmilliy korporatsiyalarning 
xalqaro investitsion operatsiyalari.
5.
Jahon bo‘ylab investitsion oqimlarni yuzaga keltiruvchi investitsion muhit.
6.
Xalqaro investitsion loyihalar, ularni moliyalashtirish, kafolatlash va iqtisodiy 
samaradorligini aniqlash bilan bog‘liq operatsiyalar.
7.
Xalqaro kredit va uning funksiyalari, asosiy shakllari.
8.
Xalqaro kreditlarning valuta-moliyaviy va to‘lov shartlari.
9.
Rivojlanayotgan mamlakatlarni kreditlash. 

---

98 
10.
Evrokreditlar bozori
11.
Xalqaro lizing va uning turlari.
12.
Xalqaro lizing bilan operatsiyalar.
13.
Xalqaro reyting tashkilotlarining global investitsiya bozoridagi roli. 
 
Mustaqil ta’lim uchun topshiriqlar 
 
1.
Xalqaro investitsiya bozoriga doir asosiy terminlardan “klaster” tuzing. 
2.
O’zbekistonda va boshqa rivojlanayotgan mamlakatlarda xorijiy investitsiyalar 
harakatini o’rganing. 
3.
O’zbekistonda xorijiy investitsiyalarni tartibga solishga doir asosiy me’yoriy-
huquqiy xujjatlarni o’rganing. 
4.
Asosiy terminlar lug’atini tuzing. 
5.
Eksportyorning tovarlari AQSh da yaxshi sotilmoqda va ularning narxlari 
raqobotbardosh hisoblanadi. Biroq reklama agentlari eksportyor foydasi uchun tovarlarni 
reklama qilishda va sotishda narxlarni dollarda hisoblashni tavsiya qiladilar. 
Sizning mijozingiz sizdan quyidagilarni tushuntirib berishingizni so’radi: 
A) mazkur tavsiyaning asosiy sabablari nimadan iborat? 
B) bunday chorani qo’llash natijasida mijozingizda yuzaga keladigan afzalliklar va 
kamchiliklar, shuningdek, narxlarni dollarda hisoblash yo’llari va mavjud risklarni 
kamaytirish usullari qanday bo’ladi? 
6.
Sizning mijozingiz, «Selers Ltd» kompaniyasi, AQShning janubi-sharqiy 
hududidagi savdo missiyasining tarkibida bo’lib, birinchi bor mazkur mamlakatdagi 
xaridor bilan yirik eksport buyurtmasi bo’yicha jiddiy muzokaralarni boshladi. Bu xaridor 
bozori, shuningdek, ma’lum bo’lishicha, "Selers Ltd" kompaniyasi olgan quyidagi to’lov 
shartlari hozirda eng yaxshi shartlar hisoblanadi. 
To’lov D

A trattasiga qarshi CIF Charlston jo’natma shartlari va 120 kundan so’ng 
to’lash sharti bilan AQSh dollarida amalga oshirilishi kerak. 
Vazifa:
Quyida keltirilgan to’lov shartlarining 4 xususiyatlarini tushuntirib bering: 
A) taklif qilinadigan to’lov shartlarining mohiyati; 

---

99 
B) mazkur to’lov shartlarini qabul qiluvchi kompaniya uchun yuzaga keladigan 
kredit risklari; 
V) kredit risklarini qisman yoki to’liq qoplash bo’yicha sizning tavsiyalaringiz; 
G) valyuta riskidan himoyalanish usullari. 
7. «Yuropien Konsortsium» kompaniyasi 
Sizning mijozingiz «Yuropien Konsortsium» kompaniyasi EIH da va 
Skandinaviyada o‘z ehtiyojlarini qondirish maqsadida Gollandiyada ishlab chiqarish-
savdo firmasini ochmoqchi. Siz Gollandiyada operatsiyalarni amalga oshirish uchun o‘rta 
va uzoq muddatli moliyalashtirishning turli usullarini moliyaviy direktor bilan 
muhokama qildingiz.
Vazifa:
Mijozlaringizning ehtiyojlarini qondiradigan funt sterlingdagi moliyalashtirishdan 
farqli bo‘lgan, moliyalashni qabul etishning turli usullarini tushuntiring. 
8. «Interneyshnl Treyders» kompaniyasi 
Sizning mijozingiz «Interneyshnl Treyders» kompaniyasi bevosita eksport va 
import operatsiyalari, shuningdek vositachilik savdosida ishtirok etuvchi ko‘pgina savdo 
kompaniyalari uchun xolding kompaniyasi hisoblanadi. ECGD departamentining 
otalig‘iga, shuningdek ECGD departamentining muayan bank kafolatlariga ega bo‘lgan 
mazkur guruh balans hisoboti maqsadlari uchun o‘z eksportini moliyalashtirgani sababli 
passivga nisbatan o‘z ekspozitsiyasini minimallashtirishga erishmoqchi. Undan har 
birining qiymati bir necha million funt sterlingga ega bo‘lgan va o‘rta o‘zoq mudatli 
moliyalashtirishni talab qiluvchi eksport shartnomalarining sonini baholashni so‘rashdi.
Mazkur guruhning talablarini bajarish uchun bank tomonidan tashkil qilinadigan 
maxsus fiksirlangan foiz stavkalari bo‘yicha moliyalashtirish qancha miqdorda bo‘lishi 
mumkinligini tushuntiring.