Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi



Yüklə 37,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə48/182
tarix05.12.2023
ölçüsü37,25 Kb.
#173845
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   182
Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish ol

BADIIY ASAR MAZMUNI
Badiiy mazmun obyektiv va subyektiv ibtido birligi sifatida. Badiiy
mazmunning yuzaga chiqishi va mazmun uzvlari haqida. Badiiy asar
mazmunining aktual va tub estetik qatlamlari xususida. Ijodkor
dunyoqarashi va badiiy mazmun. Badiiy mazmunning о‘ziga xos
xususiyatlari.
Awalo, badiiy asarda tasvirlanayotgan va badiiy idrok etilayotgan
narsani farqlash zarur. Chunki ko'pincha asarda boshqa narsa
tasvirlangani holda butunlay boshqa narsa idrok etilayotgan boiadi
(« 0 ‘g‘ri», «Na’matak», «Soxta Neron»). Shunga ko‘ra, badiiy asar
mazmuni unda tasvirlanayotgan hamda idrok etilayotgan narsalar
nuqtai nazaridan tushuniladi. Ko‘rinadiki, badiiy asar mazmuni
deyilganda, ko'proq g‘oyaviy mazmun tushunilsa-da, badiiy mazmun
g'oyaviy mazmundan kengroq tushunchadir. Bu esa badiiy asar
mazmunining obyektiv va subyektiv birlik ekanligi bilan bog'liq
hodisadir. Agar asarda tasvirlanayotgan voqea-hodisalarni, badiiy
reallikni obyektiv ibtido desak, ijodkoming tasvirlanayotgan voqea-
hodisalarga munosabati subyektiv ibtidodir. Shunga ko'ra badiiy asar
mazmunini so'zlab berish mumkin emas. Buni hatto muallifning
o'zi ham uddalay olmaydi, chunki «bitta daryoga ikki marta sho'ng'ish
mumkin emas». Odatda, amaliyotda «mazmunni so'zlab bering»
deyilganda, uning bir qirrasi, aniqrog'i, mazmunni uyushtiruvchi
muhim unsur — fabula so'zlab beriladi.
Biz badiiy mazmun komponentlarini badiiy ijod jarayoni va uning
badiiy asarda namoyon bo'lishi nuqtai nazaridan farqlash tarafdorimiz.
Adabiyotshunoslikda «tema»(mavzu) tushunchasi ikki ma’noda
ishlatiladi: 1) asarda tasvirlanayotgan hayot materiali; 2) asarda badiiy
idrok etish uchun qo'yilgan ijtimoiy, ma’naviy-axloqiy, falsafiy va



Yüklə 37,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   182




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin