Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. M. Tashxodjayev, M. G. Umarxodjayeva
Intellektual yoshlar salohiyatini yuksaltirishga qaratilgan
Yüklə 3,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
10.2. Intellektual yoshlar salohiyatini yuksaltirishga qaratilgan
davlat siyosati Jahonning rivojlangan mamlakatlari tajribalaridan ma’lumki, mamlakat taraqqiyotini ta’minlashda intellektual salohiyatning o‘rni alohida ahamiyatga ega. Shuning uchun ham O‘zbekiston mustaqil- likka erishgan kunlardanoq intellektual salohiyatni oshirishning muhim qismi bo‘lgan kadrlar tayyorlash siyosatiga alohida e’tibor qaratdi. Ayniqsa, ilm-fan sohasini isloh qilish taraqqiyotimiz uchun muhim ahamiyatga ega. Bugungi kunda ilm-fan sohasida erishilayotgan ulkan kashfiyotlar va ularning ishlab chiqarishga keng miqyosda joriy qilinishi olimlarning ijtimoiy va iqtisodiy hayotdagi rolini kuchaytirib yubordi. Xususan, jamiyat taraqqiyotiga ilmiy-texnika inqilobi o‘z ta’sirini ko‘rsata boshlagan dastlabki yillardan jamiyatning intellektual salohiyati, uning asosi bo‘lgan kadrlar tayyorlash muammolari yanada dolzarblashdi, shu bois u ko‘plab tadqiqotlar obyekti bo‘lib kelmoqda. O‘zbekistonning ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotida ilm fanning rolini oshirish, innovatsion rivojlantirish, ilmiy kadrlarni qayta tayyorlash davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishiga aylandi. Mamlakat taraqqiyotini mustahkamlash, istiqbolini belgilashda ilmiy-tadqiqot ishlarini samarali tashkil etish, fan, ta’lim va ishlab chiqarish hamkorligini ta’minlash bugunning dolzarb masalalaridan biri hisoblanadi. Ilm-fan iqtisodiyotning barcha tarmoqlari taraqqiyotida katta o‘rin tutadi. Har qanday davlat bu yo‘lda, avvalo, olimlarga suyanadi. Bugungi kunda mamlakatimiz aholisining katta qismini yoshlar tashkil etayotganligi hech kimga sir emas. Shu sabab olimlar orasida yoshlar ko‘pchilikni tashkil etadi. Mustaqillik yillarida yoshlar intellektual salohiyatini yuksaltirish, yosh olimlar sonini yanada ko‘paytirish, Yoshlar ilmiy-tadqiqot ishlari olib borishlari uchun keng imkoniyatlar yaratish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyev 2016-yil 30-dekabrda bir guruh ilmiy jamoatchilik vakillari, akademiklar, professor-olimlar bilan uchrashdi. Uchrashuvda respublikamiz ilm fani, ta’lim tizimining bugungi holati va ertangi kelajagi bilan bog‘liq bir qator masalalar ko‘tarildi. 171 Mamlakatda fundamental va akademik fanni rivojlantirish sohasiga yosh istiqbolli kadrlarni yanada ko‘proq jalb etish borasida bir qator vazifalar belgilandi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Preziden- tining 2017-yil 16-fevralda “Oliy ta’limdan keyingi ta’lim tizimini yanada rivojlantirish to‘g‘risida”gi PF-4958 sonli Farmoniga ko‘ra, mustaqillik yillarida uzluksiz ta’limning noyob tizimi yaratildi, ilmiy- tadqiqot faoliyati, oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlar tayyorlash va attestatsiyadan o‘tkazish samaradorligini oshirishga, mamlakatning ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyotida ilm-fanning rolini kuchaytirishga yo‘naltirilgan salmoqli ishlar amalga oshirildi. Oliy ta’lim va fan integratsiyasini kengaytirish, yuqori malakali mutaxassislar tayyorlashda akademik ilmiy kadrlar salohiyatidan foydalanish samaradorligini rivojlantirish, ularning OTM o‘quv jarayonidagi ishtirokini ta’minlash, iqtidorli yoshlarni ilmiy tadqiqot va innovatsion faoliyatga keng jalb etish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi va O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi bilan hamkorlikda o‘quv-ilmiy kompleks va markazlar faoliyatini tashkil etish modeli yaratildi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 17-fevraldagi “Fanlar akademiyasi faoliyati, ilmiy tadqiqot ishlarini tashkil etish, boshqarish va moliyalashtirishni yanada takomillashtirish chora- tadbirlari to‘g‘risida”gi 2789-sonli qarori, 2017-yil 5-iyuldagi “Yoshlarga oid davlat siyosati samaradorligini oshirish va O‘zbekiston yoshlar ittifoqi faoliyatini qo‘llab-quvvatlash to‘g‘risida”gi PF-5106 sonli Farmoni va 2017-yil 27-iyuldagi “Oliy ma’lumotli mutaxassislar tayyorlash sifatini oshirishda iqtisodiyot sohalari va tarmoqlarining ishtirokini yanada kengaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ- 3151-sonli Qarori kabi normativ-huquqiy hujjatlarning qabul qilinishi va ijtimoiy hayotga tatbiq etilishi bu borada muhim qadam bo‘ldi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 29-noyabrdagi “O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligini tashkil etish to‘g‘risida”gi PF-5264-sonli farmoniga muvofiq, Fan va texnologiyalar qo‘mitasi tugatilib, O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligining tashkil topishi, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 19-iyuldagi “Yoshlarni ilm-fan sohasiga jalb qilish tizimini yanada takomillashtirish chora- tadbirlari to‘risida”gi 559-sonli Qarori mamlakatimiz ilm-fani sohasida 172 yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan inqirozli vaziyatning oldini olish maqsadida qo‘yilgan dadil qadam bo‘ldi. Unda ilm-fan nufuzini yanada oshirish, ilmiy texnologik salohiyatni yuksaltirishda akademik ilm-fanning rolini kuchaytirish, mavjud ilmiy maktablar an’analarini davom ettirish va yangi maktablar yaratilishini ta’minlash maqsadiga qaratildi. Qarorda yoshlarni ilm-fan sohasiga ommaviy tarzda jalb qilishga yo‘naltirilgan yaxlit tizim – O‘zR FA tarkibida “Yosh akademiklar” klubini tashkil etish vazifasi belgilab qo‘yilgan. “Yosh akademiklar” klubining asosiy vazifasi bo‘lajak a’zolarini maxsus sinovlar asosida saralab olish. Albatta, ilm-fanni yosh, iqtidorli, malakali kadrlar bilan ta’minlash, xodimlarning bilimdonlik darajasini oshirish, ularning qobiliyatlarini ro‘yobga chiqarish uchun barcha sharoitlarni yaratish, ilmiy jarayonni jadallashtirish bilimga asoslangan iqtisodiyot modeli hisoblanib, bu jarayonning samaradorligini ta’minlashda yangicha yondashuvlarni izlab topishni taqozo etadi. Shu bilan birga, mamla- katni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishga oid ishlar oliy o‘quv yurtidan keyingi ta’lim tizimi sharoitida orttirilgan tajribaning mohiyatini qator xorijiy mamlakatlarning mazkur sohadagi ilg‘or amaliyotini hisobga olgan holda qayta anglash zarurligini taqozo etmoqda. Hozirgi sharoitda ilmiy kadrlar tayyorlash jarayonini tobora jadal rivojlantirish va sifatini oshirish, iqtidorli yoshlarni ilm-fanga keng jalb qilish, oliy ta’lim va ilmiy muassasalarning ilmiy salohiyatini mustahkamlash, undan respublikaning innovatsion rivojlanishida sa- marali foydalanish masalalari alohida ahamiyat kasb etadi. Yüklə 3,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|