Dərs kitabları №: 1 Ünvan: az6200, Zaqatala Şəhəri, Heydər Əliyev prospekti №: 88

QURANIN KİTAB ŞƏKLİNƏ SALINMASI
67
(sinonimləri  ilə)  əvəzlənməsi  nəticəsində  ortaya  çıxırdı.  Məsələn, 
“fəsav  ilə  zikrillah”  ayəsini
86
  bəziləri  “fəmdu  ilə  zikrillah”,  “in 
kənət illə sayhətən vahidətən” ayəsini
87
 isə “in kənət illə zəqyatən 
vahidətən”  şəklində  oxuyurdular.  Bəzi  səhabilərin  müshəflərinə 
təfsir kimi əlavə etdikləri kəlmələrə gəldikdə isə ona bu misalı verə 
bilərik: Bəqərə surəsinin 238-ci ayəsi Hz. Aişəyə məxsus müshəfdə 
“ Hafizu alə saləvəti vəs-salətil vusta və salətil-əsr” şəklində yazılmışdı. 
Yenə bu surənin 198-ci ayəsini Abdullah ibn Abbas öz müshəfinə 
“Leysə aleykum cünahun ən təbtəğu fadlən min rabbikum fi məvəsimil-
həcci”  şəklində  yazmışdı.  O  günkü  şərtlərdə  hər  yerə  Quran 
müəllimləri göndərmək də qeyri-mümkün idi. Ancaq bir tərəfdən 
də müsəlmanlar arasındakı bu fikir ayrılıqları təhlükəli həddə ça-
tırdı və bu məsələ həll edilməsəydi onlar arasında müharibələr belə 
baş  verə  bilərdi.  Bütün  bunların  nəticəsində  Quran  nüsxələrinin 
çoxaldılması zərurət halına gəlmişdi. Məhz buna görə daha öncə 
bəhs etdiyimiz Zeyd ibn Sabitin rəhbərlik etdiyi komissiya hicri 25-
ci ildə Quran nüsxələrini çoxaltma prosesini başlatdı. 
Hz. Osman Quranı istinsax edən bu heyətə bəzi təlimatlar ver-
mişdir ki, o təlimatlar bunlardır:
1. İstinsaxda Hz. Əbu Bəkr tərəfindən cəm edilən Müshəf əsas 
alınacaqdır. 
2.  Yeddi  hərfdən  sadəcə  Hz.  Peyğəmbərin  Cəbrayıla  ən  son 
oxuduğu hərf alınacaq, digərləri isə tərk ediləcəkdir.
3. Tilavəti nəsx edilən ayələr yazılmayacaqdır.
4. Əgər heyət üzvləri arasında ixtilaf çıxarsa Qüreyş ləhcəsi əsas 
alşnacaqdır.
86  Cümə, 62/9
87  Yasin, 36/29

---